Historie van Vandaag 30 januari

In 1820 ontdekte de Britse zeeman Edward Bransfield de kustlijn van Antarctica, waarmee hij een belangrijke plaats in de geschiedenis van ontdekkingsreizen veroverde. Tijdens een expeditie in opdracht van de Britse marine navigeerde hij door de ijskoude wateren van de Zuidelijke Oceaan. Bransfield en zijn bemanning brachten de noordelijke kust van het Antarctisch Schiereiland in kaart, een gebied dat tot dan toe onbekend was. Zijn ontdekking bevestigde het bestaan van een zuidelijk continent, dat eeuwenlang slechts een mythe was geweest. Deze historische gebeurtenis vormde de basis voor verdere verkenningen en wetenschappelijk onderzoek in het meest onherbergzame gebied ter wereld. Bransfields naam leeft voort in geografische aanduidingen, zoals Bransfield Strait.

In 1933 werd Adolf Hitler beëdigd als rijkskanselier van Duitsland, waarmee hij aan de macht kwam in een land dat worstelde met economische en sociale onrust. Zijn benoeming markeerde het begin van het Derde Rijk en luidde een periode van totalitair bewind in. Binnen enkele maanden na zijn inauguratie versterkte Hitler zijn grip op de macht door middel van propaganda, terreur en het elimineren van politieke tegenstanders. Dit jaar legde de basis voor de implementatie van zijn extreme ideologieën, die uiteindelijk leidden tot de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. De inauguratie van Hitler wordt gezien als een van de meest noodlottige momenten in de geschiedenis van de 20e eeuw.

In 1940 kende de Elfstedentocht een unieke uitslag met 5 gezamenlijke winnaars. Auke Adema, Durk van der Duim, Piet Keijzer, Cor Althuis en Sjouke Westra staken samen de finish over na een tocht van ruim 200 kilometer. Ze besloten te stoppen met concurreren en gezamenlijk als overwinnaars de eindstreep te bereiken, een gebaar van sportiviteit en solidariteit. Het was een van de zwaarste tochten in de geschiedenis, met strenge vorst en harde wind. Deze editie blijft bijzonder in de geschiedenis van de Elfstedentocht vanwege de gedeelde overwinning en de uitzonderlijke omstandigheden.

In 1928 werd een belangrijke technologische mijlpaal bereikt toen er voor het eerst een draadloze telefoonverbinding tot stand kwam tussen Nederland en de Verenigde Staten. Deze historische gebeurtenis maakte gebruik van radiotelefonie, een revolutionaire technologie in die tijd. De verbinding opende nieuwe mogelijkheden voor internationale communicatie, waardoor gesprekken tussen de continenten mogelijk werden zonder fysieke kabels. Dit markeerde een belangrijke stap in de globalisering en de ontwikkeling van moderne communicatiemiddelen. Het succes van deze verbinding was een voorbeeld van technologische vooruitgang en samenwerking tussen landen.

In 1948 werd Mahatma Gandhi, de leider van de Indiase onafhankelijkheidsbeweging en een wereldwijd symbool van geweldloos verzet, vermoord. Op 30 januari werd hij neergeschoten door Nathuram Godse, een radicale hindoe-nationalist, tijdens zijn dagelijkse gebedssamenkomst in New Delhi. Gandhi’s dood bracht diepe rouw in India en de wereld, waarbij miljoenen zijn idealen van vrede en verdraagzaamheid eerden. Zijn moord markeerde het einde van een tijdperk, maar zijn filosofie blijft een inspiratie voor sociale bewegingen wereldwijd. Dit tragische moment staat symbool voor de uitdagingen van een verdeelde wereld en de kracht van geweldloze strijd.

In 1969 gaven The Beatles hun laatste live-optreden, een onverwacht concert op het dak van het Apple Corps-gebouw in Londen. Dit legendarische “Rooftop Concert” vond plaats op 30 januari en werd gehouden zonder aankondiging, als onderdeel van hun documentaireproject Let It Be. De band speelde enkele nummers, waaronder “Get Back” en “Don’t Let Me Down,” voordat de politie het concert stopte vanwege geluidsoverlast. Het optreden markeerde het einde van een tijdperk en blijft een iconisch moment in de geschiedenis van de popmuziek. Het spontane karakter en de energieke performance maakten het een onvergetelijke afsluiting van hun livecarrière.

In 2003 schreef België geschiedenis door het homohuwelijk wettelijk goed te keuren. Op 30 januari stemde de Kamer van Volksvertegenwoordigers in met de wet, waarmee België het tweede land ter wereld werd dat het huwelijk openstelde voor koppels van hetzelfde geslacht. Deze baanbrekende beslissing betekende een grote stap vooruit in de strijd voor gelijke rechten en sociale acceptatie. Het wetsvoorstel kreeg brede steun en benadrukte het belang van liefde en gelijkheid in de samenleving. Sindsdien heeft België een voortrekkersrol gespeeld op het gebied van LGBTQ+-rechten.

Op 30 januari 1972 vond Bloody Sunday plaats in Derry, Noord-Ierland, een van de meest tragische en controversiële gebeurtenissen in de geschiedenis van het conflict in Noord-Ierland. Tijdens een vreedzame mars tegen de internment (gevangenzetting zonder proces) openden Britse soldaten het vuur op ongewapende demonstranten. 14 mensen kwamen om het leven en vele anderen raakten gewond. Dit incident leidde tot wereldwijde verontwaardiging en versterkte de spanningen tussen de katholieke en protestantse gemeenschappen in Noord-Ierland. Bloody Sunday blijft een diep litteken in de geschiedenis van het land en een symbool van de strijd voor burgerrechten en gerechtigheid.

30 januari is o.a. de geboortedag van:

• Johann Joachim Quantz (1697 – 1773) Duits componist
• Christian Bale (1974) Brits acteur
• Jelle de Lange (1998) Nederlands voetballer
• Phil Collins (1951) Brits zanger en drummer
• Kees Vendrik (1963) Nederlands politicus (GroenLinks)
• Franklin Delano Roosevelt (1882 – 1945) 32^ste president van de Verenigde Staten
• Eddy Bouwmans (1968) Nederlands wielrenner
  

• Gedichtendag – Nederland
• Dag van de Croissant
• Drie Grote Hiërarchen – Griekenland
• Chunipa Losar – Bhutan
• Seollal (Koreaans Nieuwjaar) – Noord-Korea, Zuid-Korea