Historie van Vandaag 25 november

In november 1915 publiceerde Albert Einstein zijn algemene relativiteitstheorie, een van de meest revolutionaire wetenschappelijke theorieën van de 20e eeuw. Met deze theorie verklaarde Einstein dat de zwaartekracht geen kracht is zoals Newton die beschreef, maar eerder een gevolg van de kromming van de ruimtetijd veroorzaakt door massa en energie. Hij gebruikte complexe wiskundige vergelijkingen, bekend als de veldvergelijkingen van Einstein, om dit idee te formuleren. De publicatie van deze theorie veranderde ons begrip van het universum en legde de basis voor moderne kosmologie en astrofysica.

In 1952 ging het toneelstuk The Mousetrap van Agatha Christie in première in het Ambassadors Theatre in Londen. Dit moordmysterie, oorspronkelijk geschreven als een radiospel voor de verjaardag van koningin Mary, werd een ongekend succes en groeide uit tot het langstlopende toneelstuk ter wereld. Het verhaal draait om een groep mensen die vastzitten in een afgelegen pension tijdens een sneeuwstorm, terwijl ze ontdekken dat er een moordenaar onder hen is. Sinds de première is The Mousetrap onafgebroken opgevoerd in Londen, en het stuk wordt nog steeds gespeeld, een unieke prestatie in de theatergeschiedenis.

Op 25 november 1963 vond de begrafenis van president John F. Kennedy plaats in Washington D.C., 3 dagen na zijn tragische moord in Dallas. De plechtigheid trok duizenden rouwenden die langs de straten stonden terwijl een paardenkoets de kist, gedrapeerd met de Amerikaanse vlag, naar Arlington National Cemetery bracht. Jacqueline Kennedy, gehuld in een zwarte sluier, liep dapper met haar kinderen naast haar, wat voor velen symbool stond voor de nationale rouw en veerkracht. Wereldleiders en prominente figuren kwamen bijeen om Kennedy de laatste eer te bewijzen, waarmee het wereldwijde belang van zijn nalatenschap werd onderstreept. De begrafenis werd live uitgezonden, waardoor miljoenen mensen wereldwijd getuige konden zijn van dit emotionele moment in de geschiedenis.

Op 25 november 1975 werd Suriname officieel onafhankelijk van Nederland. Deze historische gebeurtenis vond plaats in de hoofdstad Paramaribo, waar de Nederlandse vlag werd gestreken en de Surinaamse vlag voor het eerst werd gehesen. Premier Henck Arron en de Nederlandse premier Joop den Uyl waren aanwezig bij de plechtigheden, die symbool stonden voor Surinames nieuwe begin als zelfstandige natie. De onafhankelijkheid ging gepaard met vreugde, maar ook met uitdagingen, aangezien Suriname nu zijn eigen toekomst moest vormgeven. Voor veel Surinamers betekende deze dag een trots moment van nationale identiteit en een belangrijke stap in de weg naar zelfbestuur.

In 1948 vond Ed Parsons de kabeltelevisie uit, een innovatie die televisie tot in afgelegen gebieden bracht. Hij installeerde het eerste systeem in Astoria, Oregon, door een antenne op een berg te plaatsen en televisiesignalen via kabels naar de huizen van zijn buren te brengen. Dit was bedoeld om televisie te ontvangen in een regio met slechte ontvangst, wat voor velen de toegang tot entertainment revolutioneerde. De technologie breidde zich snel uit en vormde de basis voor het kabeltelevisienetwerk dat we nu kennen. Dankzij Parsons’ uitvinding konden steeds meer mensen genieten van televisie, ongeacht hun locatie.

In 1992 ging de Amerikaanse film The Bodyguard in première, met Whitney Houston in de hoofdrol naast Kevin Costner. Het verhaal volgt een voormalige Secret Service-agent die ingehuurd wordt om een beroemde popster te beschermen na bedreigingen op haar leven. De film combineerde spanning met romantiek en werd een wereldwijd succes, mede door de iconische soundtrack die Houston’s versie van I Will Always Love You bevatte. Deze ballad groeide uit tot een van de best verkochte singles aller tijden en versterkte Houston’s status als een popicoon. The Bodyguard werd daarmee een cultureel fenomeen en een klassieker in de filmgeschiedenis.

In 1935 werd het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) opgericht in Amsterdam. Dit instituut werd een van de belangrijkste archieven en onderzoekscentra ter wereld op het gebied van sociale geschiedenis en arbeidsgeschiedenis. Het IISG verzamelde en bewaakte historische documenten, archieven en andere materialen die inzicht gaven in de sociale bewegingen, arbeidsomstandigheden en ideologische stromingen. Gedurende de jaren groeide het instituut uit tot een internationaal erkende bron voor historisch onderzoek, met een bijzondere focus op de geschiedenis van vakbonden, arbeidersorganisaties en sociale rechtvaardigheid. Het IISG speelt tot op heden een cruciale rol in het bewaren en toegankelijk maken van sociaal-historische kennis.

In 2012 vond een tragische brand plaats in een textielfabriek in Savar, Bangladesh, waarbij 112 mensen omkwamen en velen gewond raakten. De brand brak uit in de Tazreen Fashion fabriek, die kleding produceerde voor grote internationale merken. Gebrekkige veiligheidsmaatregelen en afgesloten nooduitgangen verhinderden veel werknemers om te ontsnappen. Deze ramp bracht de gevaarlijke werkomstandigheden in de textielindustrie onder de aandacht en leidde tot internationale oproepen voor betere arbeidsveiligheid en arbeidsrechten. Het incident vormde een schokkende herinnering aan de kosten van goedkope modeproductie en de noodzaak van structurele veranderingen in de sector.

25 november is o.a. de geboortedag van:

• Piet Hein (1577 – 1629) Nederlands zeevaarder
• Maxime Meiland (1995) Nederlands mediapersoonlijkheid
• Rudi Oxenaar (1925 – 2005) Nederlands museumdirecteur
• Wulf (Lieuwe Albertsma) (1987) Nederlands zanger
• Cindy Burger (1992) Nederlands tennisster
• Tim Armstrong (1966) Amerikaans muzikant
• Riek Wesseling (1914 – 1995) Nederlands tekenares
• Wilco van Rooijen (1967) Nederlands beroepsavonturier
• Christina Applegate (1971) Amerikaans actrice
• Holly Mae Brood (1994) Nederlands actrice, danseres en zangeres

• Onafhankelijkheidsdag (Srefidensi Dey) – Suriname
• Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen
• Dag van de Staat – Bosnië en Herzegovina
• Dag van het Verbond – Bahá’í-geloof
• Día de la Soberanía Nacional – Argentinië
• Nationale Dag – Myanmar
• Kadripäev (Sint Catharina) – Estland