Historie van Vandaag 24 november

De foto’s van Jolanda Venema, een verstandelijk gehandicapte vrouw, maakten in 1988 diepe indruk op Nederland en veroorzaakten veel publieke verontwaardiging. Op de beelden was zij naakt te zien met een Zweedse band om haar middel, een methode die destijds werd gebruikt als fixatie. De beelden riepen vragen op over de manier waarop zorginstellingen met kwetsbare bewoners omgingen en leidden tot een groot debat over het respect voor de waardigheid van mensen met een beperking. De schokgolf die door Nederland ging, zette druk op zorginstellingen om hun behandelingsmethoden te herzien.

In 1859 publiceerde Charles Darwin zijn baanbrekende werk On the Origin of Species, waarin hij zijn evolutietheorie uiteenzette. Dit werk introduceerde het idee van natuurlijke selectie als mechanisme waarmee soorten zich in de loop van de tijd aanpassen en evolueren. De theorie stelde dat organismen die beter aangepast zijn aan hun omgeving een grotere kans hebben om te overleven en zich voort te planten, wat uiteindelijk tot nieuwe soorten kan leiden. Darwins publicatie veroorzaakte een enorme wetenschappelijke en religieuze controverse, omdat het de gangbare opvattingen over de oorsprong van het leven en de rol van de mens in twijfel trok. Deze theorie legde de basis voor de moderne biologie en veranderde ons begrip van de natuurlijke wereld blijvend.

In 1983 werd in Arnhem de bekende Nederlandse organisatie Loesje opgericht, met als doel om via creatieve teksten en posters maatschappijkritiek op een luchtige, humoristische manier onder de aandacht te brengen. De korte, vaak provocerende uitspraken werden ondertekend met de naam “Loesje” en verschenen overal in het straatbeeld, wat al snel tot nationale bekendheid leidde. Loesje’s teksten behandelen diverse onderwerpen zoals politiek, sociale kwesties en het dagelijks leven, en stimuleren mensen om kritisch na te denken en zich uit te spreken. Het collectief groeide uit tot een internationaal fenomeen, met actieve groepen in meerdere landen die elk hun eigen versie van Loesje’s filosofie verspreiden.

In 1924 werd de eerste intercontinentale vlucht voltooid door vier vliegtuigen van het Amerikaanse leger, waarmee een nieuwe mijlpaal in de luchtvaartgeschiedenis werd bereikt. De expeditie, bekend als de World Flight, vertrok vanuit Seattle en vloog rond de wereld in 175 dagen, waarbij het 57 stops maakte en meer dan 44.000 kilometer aflegde. Het was een riskante reis vol technische uitdagingen en moeilijke weersomstandigheden, maar het succes toonde het potentieel van vliegtuigen voor lange-afstandstransport aan. Deze historische prestatie inspireerde verdere ontwikkelingen in de internationale luchtvaart en maakte de wereld een stukje kleiner.

In 1642 bereikte de Nederlandse ontdekkingsreiziger Abel Tasman de kust van wat we nu kennen als Tasmanië, een eiland ten zuiden van het Australische vasteland. Tijdens zijn expeditie in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) was hij op zoek naar nieuwe handelsroutes en onbekende landmassa’s. Hoewel de inheemse bevolking het gebied al duizenden jaren bewoonde, markeerde Tasmans aankomst het eerste geregistreerde contact door Europeanen. Hij noemde het eiland oorspronkelijk Van Diemens Land, ter ere van zijn opdrachtgever, de gouverneur-generaal van Nederlands-Indië. Deze ontdekking legde de basis voor latere exploraties in de regio en is een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van Australische ontdekkingsreizen.

In 1963 werd Lee Harvey Oswald, de vermeende moordenaar van president John F. Kennedy, doodgeschoten in het bijzijn van politieagenten en journalisten. Twee dagen na de moord op Kennedy werd Oswald neergeschoten door Jack Ruby, een nachtclubeigenaar, terwijl hij onder politiebewaking door de kelder van het politiebureau in Dallas werd geleid. De moord, die live op televisie werd uitgezonden, choqueerde het Amerikaanse publiek en voedde vele complottheorieën rond de dood van Kennedy. Ruby beweerde te handelen uit woede en verdriet om de president, maar de omstandigheden rondom Oswalds dood blijven een mysterie en onderwerp van debat.

Op 24 november 1969 keerde de bemanning van Apollo 12 veilig terug naar de aarde na een succesvolle maanmissie. Dit was de tweede bemande missie die op de maan landde, waarbij astronauten Charles Conrad en Alan L. Bean wetenschappelijke experimenten uitvoerden en monsters verzamelden. De missie bewees dat een nauwkeurige landing op specifieke plekken op de maan mogelijk was, wat een belangrijke stap was voor toekomstige exploraties. Na een geslaagde terugkeer in de Stille Oceaan werden de astronauten en hun capsule opgepikt door de USS Hornet. Apollo 12 bouwde verder op het succes van Apollo 11 en versterkte het vertrouwen in de menselijke mogelijkheden van ruimteverkenning.

Op 24 november 1991 overleed Freddie Mercury, de iconische zanger van Queen, aan de gevolgen van aids. Zijn overlijden kwam slechts een dag nadat hij publiekelijk bekendmaakte dat hij aan de ziekte leed, waarmee hij het stigma en het bewustzijn rond hiv en aids onder de aandacht bracht. Mercury was een van de meest getalenteerde en charismatische performers van zijn generatie, bekend om zijn krachtige stem en flamboyante podiumaanwezigheid. Zijn dood schokte de muziekwereld en liet een grote leegte achter voor zijn fans en bandleden. Zijn nalatenschap leeft voort in zijn muziek, die nog steeds miljoenen mensen wereldwijd inspireert en raakt.

24 november is onder meer de geboortedag van:

• Benedictus de Spinoza (1632 – 1677) Nederlands filosoof
• Sophie van Winden (1983) Nederlands actrice
• Scott Joplin (1868 – 1917) Amerikaans pianist en componist
• Ted Bundy (1946 – 1989) Amerikaans seriemoordenaar
• Sylvana IJsselmuiden (1994) Nederlands presentatrice en model
• Nienke Helthuis (1997) Nederlands youtuber
• Fatma Genç (1988) Nederlands actrice
• Jard Struik (1997) Nederlands acteur en scenarioschrijver

• Totensonntag – Duitsland, Zwitserland
• Christus Koning van het Heelal – Rooms-Katholicisme
• Verander Je Wachtwoorden Dag – Nederland
• Herdenking Hannie Schaft – Nederland
• Moederdag – Rusland
• Evolution Day
• Dag van de Leraar – Turkije
• Martelaarschap Guru Tegh Bahādur Ji (Vrijheid van Godsdienst) – Sikhisme
• Dag van de Vlag – Tadzjikistan
• Katoenoogst Festival – Turkmenistan