In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 21 december die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 21 december?
Op 21 december 1913 ontwierp Arthur Wynne de allereerste kruiswoordpuzzel en in 1937 ging Sneeuwwitje en de 7 Dwergen in première, en werd daarmee de eerste lange animatiefilm van Disney. In 2012 bereikte de videoclip van Gangnam Style als eerste internetvideo ooit meer dan 1 miljard views op YouTube en in 1992 vond een tragische vliegramp plaats op de luchthaven van Faro in Portugal.
1913 – Arthur Wynne ontwerpt de kruiswoordpuzzel
In 1913 ontwierp Arthur Wynne de allereerste kruiswoordpuzzel, die een ware revolutie in puzzel-entertainment zou veroorzaken. De puzzel verscheen in de krant New York World en had de vorm van een ruit met genummerde vakjes, waarbij horizontale en verticale aanwijzingen naar de oplossingen leidden. Wynne noemde zijn creatie aanvankelijk een “Word-Cross,” maar door een drukfout werd het al snel omgedoopt tot “Crossword,” zoals we het nu kennen. De populariteit van de puzzel groeide snel, en al gauw volgden andere kranten en uitgevers met hun eigen varianten. Binnen enkele jaren werden kruiswoordpuzzels wereldwijd een geliefde hobby, die niet alleen vermaak bood, maar ook een manier om het brein te trainen. Tot op de dag van vandaag blijven kruiswoordpuzzels populair en zijn ze een vast onderdeel van veel kranten en tijdschriften.
1937 – Première van Sneeuwwitje en de 7 Dwergen
In 1937 ging Sneeuwwitje en de 7 Dwergen in première, en werd daarmee de eerste lange animatiefilm van Disney. Dit ambitieuze project, gebaseerd op het sprookje van de gebroeders Grimm, zette een nieuwe standaard in animatie en filmproductie. Walt Disney en zijn team werkten jarenlang aan de film, gebruikmakend van baanbrekende technieken zoals de multiplane-camera, waardoor de animatie levendiger en dieper werd. Ondanks aanvankelijke twijfels over het succes, bleek de film een wereldwijde hit en legde hij de basis voor de animatiefilms zoals we die nu kennen. Sneeuwwitje werd een klassieker die generaties lang werd doorgegeven en verankerde Disney’s reputatie als pionier in de animatiewereld.
Tekst gaat verder onder de video’s >>
1968 – Lancering van Apollo 8
In 1968 werd de Apollo 8-missie gelanceerd, een historische stap in de ruimtevaart en de eerste bemande vlucht die de maan bereikte en eromheen cirkelde. Astronauten Frank Borman, James Lovell en William Anders verlieten op 21 december de aarde en bereikten de maan op kerstavond, 24 december. Tijdens hun missie zonden ze live beelden uit en lazen ze het scheppingsverhaal voor uit Genesis, wat wereldwijd miljoenen mensen raakte. De beroemde foto “Earthrise,” genomen door Anders, toonde voor het eerst de aarde opkomend boven de maan en werd een iconisch symbool van de kwetsbaarheid van onze planeet. Apollo 8 markeerde een cruciale test voor de latere maanlanding van Apollo 11 en verstevigde NASA’s reputatie als wereldleider in ruimteonderzoek.
2012 – Gangnam Style breekt de miljardgrens op YouTube
In 2012 bereikte de videoclip van Gangnam Style, de hit van de Zuid-Koreaanse zanger PSY, als eerste internetvideo ooit meer dan 1 miljard views op YouTube. Met zijn unieke danspasjes en catchy beat werd de clip een wereldwijd fenomeen, waarmee het de wereld van online video en sociale media op z’n kop zette. Het succes van Gangnam Style liet zien hoe krachtig het internet is voor de verspreiding van popcultuur en muziek, en markeerde een keerpunt voor de wereldwijde populariteit van K-pop. Door deze mijlpaal ontstonden nieuwe standaarden voor virale video’s, en werd YouTube een belangrijk podium voor artiesten wereldwijd. Het record van PSY stond symbool voor het begin van een nieuw tijdperk in digitale cultuur.
Tekst gaat verder onder de video >>
1988 – De Lockerbie-aanslag
Op 21 december 1988 vond de Lockerbie-aanslag plaats, een van de dodelijkste terroristische aanslagen in de luchtvaartgeschiedenis. Een Pan Am-passagiersvliegtuig, vlucht 103, explodeerde boven het dorpje Lockerbie in Schotland, nadat een bom in de lading was ontploft. Het toestel was onderweg van Londen naar New York en de explosie eiste het leven van alle 259 inzittenden, evenals 11 inwoners van Lockerbie. De aanslag veroorzaakte grote internationale opschudding en leidde tot langdurige onderzoeken en juridische processen. Uiteindelijk werden Libische agenten verantwoordelijk gehouden voor de aanslag, wat tot politieke spanningen leidde en een herziening van veiligheidsprotocollen in de luchtvaart wereldwijd stimuleerde.
Tekst gaat verder onder de video >>
1992 – Vliegramp op Faro
Op 21 december 1992 vond een tragische vliegramp plaats op de luchthaven van Faro in Portugal. Een Nederlandse DC-10 van Martinair stortte neer tijdens een landing in stormachtige weersomstandigheden. Het vliegtuig brak in stukken en vatte vlam, wat leidde tot de dood van 54 mensen en meer dan 100 gewonden. De ramp schokte Nederland, aangezien veel passagiers op weg waren voor een kerstvakantie. Het ongeluk leidde tot uitgebreide onderzoeken naar de oorzaken en verscherpte veiligheidsmaatregelen voor luchtvaartmaatschappijen in soortgelijke omstandigheden. De ramp blijft een van de zwaarste vliegrampen in de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis.
Tekst gaat verder onder de video >>
1898 – Marie Curie en Pierre Curie ontdekken het radium
Op 21 december 2006 maakt de Nederlandse publieke omroep bekend 2 miljoen euro te besteden aan onderzoek naar het kijkgedrag van etnische minderheden. Uit onderzoek van de universiteiten van Nijmegen en Leuven blijkt dat de televisie geen goed beeld van de samenleving geeft. Niet alleen etnische minderheden zijn ondervertegenwoordigd, maar ook vrouwen, kinderen en senioren.
2006 – Identiteit op Jan Steens schilderij herzien
Op 21 december 2006 onthulden kunsthistoricus Frans Grijzenhout en historicus Niek van Sas dat de man op Jan Steens schilderij De burgemeester van Delft en zijn dochter niet de burgemeester is, maar graanhandelaar Adolf Croeser. Deze conclusie volgde na langdurig archiefonderzoek, waarmee zij een eeuwenoude misinterpretatie rechtzetten. Het schilderij, in 2004 door het Rijksmuseum Amsterdam gekocht voor bijna 12 miljoen euro, kreeg hierdoor een geheel nieuwe historische betekenis. Croeser, als prominente handelaar, verbeeldt de welvaart en sociale status van de handelsklasse in de Gouden Eeuw. Deze herontdekking werpt een nieuw licht op Steens werk en de sociale verhoudingen die hij vastlegde.
Tekst gaat verder onder de video >>
Er is er één jarig hoera!
21 december is o.a. de geboortedag van:
- Henriëtte van der Mey (1850 – 1945) eerste vrouwelijke journalist in Nederland
- Yvonne Coldeweijer (1986) Nederlands presentatrice, zangeres, actrice en vlogger
- Samuel L. Jackson (1948) Amerikaans acteur
- Ted van Lieshout (1955) Nederlands schrijver en dichter
- Willem Lust (1956) Nederlands televisiejournalist
- Bibi Dumon Tak (1964) Nederlands (kinderboeken)schrijfster
- Marc-Marie Huijbregts (1964) Nederlands stand-upcomedian en acteur
- Marco Borsato (1966) Nederlands zanger
- Kiefer Sutherland (1966) Brits-Canadees acteur
- Emmanuel Macron (1977) Frans president
Feestdagen op 21 december
- Begin van de winter
- Midwinter (Wintersolstitium)
- Sint Thomas – Rooms-Katholicisme
- Pancha Ganapati – Hindoeïsme
- Winterzonnewende (Dong Zhi) – China
- Dia de São Tomé – Sao Tomé en Principe
- Dag van de Strijdkrachten – Filipijnen
- Saturnalia
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.