Historie van Vandaag 13 november

In 1907 maakte de Franse fietsenmaker Paul Cornu de allereerste bemande helikoptervlucht ter wereld. Op 13 november 1907 slaagde Cornu erin om met zijn zelfgebouwde helikopter, aangedreven door een 24 pk-motor, enkele seconden in de lucht te blijven, ongeveer 30 centimeter boven de grond. Hoewel de vlucht niet volledig stabiel was, markeerde deze een belangrijke stap in de luchtvaartgeschiedenis. Cornu’s innovatie legde de basis voor de verdere ontwikkeling van helikopters, die later een grote rol zouden spelen in zowel civiele als militaire luchtvaart.

In 1956 nam het Amerikaanse Hooggerechtshof een belangrijke beslissing die rassendiscriminatie in het openbaar vervoer verbood. Op 13 november 1956 bevestigde het Hooggerechtshof de uitspraak dat de segregatie van zwarte en witte passagiers in bussen ongrondwettelijk was. Dit vonnis volgde op de beroemde busboycot van Montgomery, die begon nadat Rosa Parks in december 1955 weigerde haar stoel op te geven aan een witte passagier. De uitspraak was een belangrijke overwinning voor de burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten en droeg bij aan het einde van wettelijke rassensegregatie in het openbaar vervoer.

In 2015 zijn 6 gecoördineerde terreuraanslagen gepleegd in Parijs op 13 november, waarbij 130 mensen om het leven kwamen en honderden gewond raakten. De aanslagen zijn uitgevoerd door leden van IS (Islamitische Staat) en vonden plaats op verschillende locaties, waaronder de concertzaal Bataclan, waar de meeste slachtoffers vielen. Andere doelen waren restaurants, cafés en het Stade de France, waar op dat moment een voetbalwedstrijd is gespeeld. De aanval schokte de wereld en leidde tot een verhoogde internationale focus op terrorismebestrijding en veiligheid. Het was een van de dodelijkste aanslagen in Frankrijk sinds de Tweede Wereldoorlog.

In 1940 ging Walt Disneys iconische film Fantasia in première op 13 november in New York. Deze baanbrekende animatiefilm combineerde klassieke muziek met innovatieve animaties en werd een unieke filmervaring. Het is de eerste commerciële film die in stereogeluid is uitgebracht en bevatte klassieke muziekstukken van componisten zoals Bach, Beethoven en Tchaikovsky, die tot leven zijn gebracht door kleurrijke en surrealistische beelden. Hoewel de film aanvankelijk gemengde reacties kreeg, groeide Fantasia uit tot een klassieker en is het nog steeds beschouwd als een mijlpaal in de filmgeschiedenis.

In 2004 is een moskee in het Limburgse dorp Helden getroffen door brandstichting. Op 13 november 2004 is de moskee in brand gestoken. Het wordt als een reactie op de oplopende spanningen rond islamitisch extremisme en de integratiedebat in Nederland. De brand veroorzaakte veel schade, maar er vielen gelukkig geen slachtoffers. Deze brandstichting was een van de vele incidenten in die periode, waarbij moskeeën en andere religieuze gebouwen doelwit waren van aanvallen. Het incident benadrukte de groeiende maatschappelijke spanningen en de roep om meer aandacht voor tolerantie en integratie.

In 1985 vond een van de dodelijkste vulkaanuitbarstingen van de 20e eeuw plaats toen de Nevado del Ruiz in Colombia op 13 november uitbarstte. De uitbarsting veroorzaakte een smeltende gletsjer, wat leidde tot enorme modderstromen (lahars) die het nabijgelegen stadje Armero overspoelden. Meer dan 23.000 mensen kwamen om het leven, en de stad is bijna volledig verwoest. De ramp, die bekendstaat als de Armero-tragedie, had catastrofale gevolgen en zette aan tot discussie over rampenpreventie en de verantwoordelijkheid van overheden bij natuurrampen.

In 1980 stuurde de ruimtesonde Voyager-1 de eerste foto’s van Saturnus naar de aarde. Op 12 november 1980 vloog Voyager-1 op ongeveer 124.000 kilometer afstand langs de gasreus en maakte verbluffende beelden van de planeet, zijn iconische ringen en de manen. Deze foto’s onthulden nieuwe details over de structuur van de ringen en de samenstelling van Saturnus’ atmosfeer. Het was een mijlpaal in de verkenning van het zonnestelsel, die de kennis over de buitenste planeten aanzienlijk verrijkte en de wetenschappelijke nieuwsgierigheid naar het universum verder aanwakkerde.

In 1805, tijdens de Derde Coalitieoorlog, nam Napoleon Bonaparte op 13 november de Oostenrijkse hoofdstad Wenen in. Na de beslissende overwinning in de Slag bij Ulm rukte het Franse leger snel op naar Wenen, de hoofdstad van het Habsburgse Rijk. De Oostenrijkers moesten zich zonder slag overgeven, en Napoleon en zijn leger trokken de stad binnen. Dit was een belangrijke strategische overwinning voor Napoleon, die kort daarna leidde tot zijn grote triomf in de Slag bij Austerlitz, waar hij het gecombineerde Oostenrijks-Russische leger versloeg.

13 november is o.a. de geboortedag van:

• Romy Monteiro (1992) Nederlands (musical)zangeres en presentatrice
• Lucas Hamming (1993) Nederlands zanger
• Tom Atkins (1935) Amerikaans acteur
• Whoopi Goldberg (1955) Amerikaans actrice
• Ayaan Hirsi Ali (1969) Somalisch-Nederlands politica
• Matt Bennett (1991) Amerikaanse acteur
• Theodore Roosevelt jr. (1887 – 1944) Amerikaans militair
• Joan Haanappel (1940 – 2024) Nederlands kunstrijdster op de schaats en sportjournalist
• Rob Schröder (1950 – 2024) Nederlands filmmaker

• World Kindness Day