Kun je led lampen dimmen?

een aantal led lampen zijn dimbaar, wat niet gelijk wil zeggen dat ze allemaal even warm van kleur zijn.

Het dimmen van LED verlichting blijft een hot topic. Dit is te merken aan de klantvragen in de webshop en aan het aantal hits van het eerste blog artikel hierover. Er blijkt te weinig informatie hierover beschikbaar op het internet. Laten we een aantal praktische tips en informatie hierover geven.

Kan het?
Allereerst is het zeker mogelijk om LEDs te dimmen. Daar is geen twijfel over mogelijk. Het is de elektronica in de lamp of armatuur waar deze LEDs inzitten die bepaalt of en hoe deze gedimd kan worden. Over het algemeen kan prima worden gesteld dat een 230V ledlamp niet geschikt is om te dimmen (tenzij anders vermeld). U kunt het wel proberen met een normale dimmer. Vaak zal een kleine verandering in lichtintensiteit ervaren worden en gaat hij op ongeveer 80-90% uit.

Veel zijn wel te dimmen, maar je kunt kunt de lampen ook aanschaffen in de types die te vergelijken zijn met 25, 40, 60 enz. watt gloeilampen.

LED's zijn te dimmen met behulp van pulse width modulatie (PWM). Een LED werkt (meestal, zo niet altijd) op gelijkstroom. Door de gelijkstroom even te onderbreken voor enkele milliseconden gaat het LEDje even uit. Als je dit met een hogesnelheidscamera zou verfilmen zou je zien dat het LEDje dan knippert.

Het oog, echter, middelt dit uit. Er wordt geen geknipper waargenomen (pas bij knipperfrequenties beneden de 40-50 Hz wordt dit hinderlijk). Het effect is dat het LEDje minder fel brandt.

Een led is een diode.
Diode's hebben de eigenschap dat de doorlaatstroom nagenoeg onafhankelijk is van de spanning die je erover zet.
(Mits de spanning hoger is als de startspanning, bij silicium diodes 0,6 Volt, menige led wil 1,5 volt hebben)
De lichtsterkte is weer afhankelijk van de strroom er doorheen.

Om een led goed te kunnen dimmen moet je dus en stroomregelaar hebben. Liefst 1 die niet veel energie zelf op slurpt.
De simpelste, maar ook energie slurpende, methode is gewoon een weerstand in serie met de diode.
Hogere spanning maakt dat de spanning ober de diode nagenoeg gelijk blijft en dus over die weerstand toeneemt.
Mbv de wet van Ohm blijkt dan de stroomsterkte toe te nemen dus de lichtsterkte.
Ipv spannings variatie kan dan ook een regelbare weerstand genomen worden trouwens.

Zuiniger is om een snelle aan uit schakelaar te gebruiken, electronisch dus, die enkele honderde keren per seconde aan en uit gaat. Deze schakelaar dient bij aanstand een constante stroom te leveren (geen vaste spanning dus) Over de uitgang van die schakelunit kan dan een condensator worden geplaats die de stroom middelt om het flikkeren tegen te gaan.
Het (regelbare) percentage van de tijd dat ie aanstaat bepaalt uiteindelijk de stroomsterkte door de led en derhalve hoeveel die gedimd is.

Led's zijn dimbaar, maar het moet uiteraard op de verpakking staan. Doorgaans zijn deze ledlampen vanaf 25 euro pas te koop.

Als bron een aantal voorbeelden van dimbare ledlampen. Met name Philips heeft deze in het assortiment (mede daardoor ook de wat hogere prijs.)