Wanneer hoeft een dubbelblind onderzoek met placebo niet uitgevoerd te worden in de wetenschap?

Bij dubbelblind onderzoek weet de onderzoeker noch de patiënt of een placebo wordt toegediend. Dit lijkt mooi maar in de praktijk zijn er wel bezwaren, ik heb hier wat over gelezen van de hand van prof. Vandenbroucke maar ik kan geen informatie hierover op het internet vinden.
Een probleem is dat de methode erg kostbaar is en bovendien is het heel moeilijk om voldoende patiënten te vinden die goed met elkaar vergelijkbaar zijn.
Daardoor wordt de uitslag dan toch weer een interpretatie en dat was wat men juist wilde vermijden.
De winst is dus zo klein dat de moeite en de kosten niet lonend zijn.

Je vergeet een component: het onderzoek moet ook nog gerandomiseerd zijn. Dat betekent dat de patiënten door het toeval, dus geheel willekeurig, worden verdeeld tussen de groep die het te testen middel krijgt en de controlegroep die het placebo krijgt.

Dit alles is nodig om elke beïnvloeding van de resultaten te voorkomen, of die beïnvloeding nu van de onderzoekers of van de patiënten komt.

Het idee is: je wilt een middel testen. Elk middel kent een zeker risico. Het toedienen van een placebo (een pure neppil of andere nepbehandeling) is zonder risico.

Het gebruik van een neppil zal een zeker slagingspercentage hebben. Dat is dus een (soms klein, maar toch) positief effect. Het negatieve effect is nul.

Het te testen middel kan ook een positief effect hebben, maar er is ook kans op negatieve effecten. Als het te testen middel precies even goed werkt als het placebo, dan heeft dat middel hetzelfde positieve effect als het placebo, maar nu mét mogelijke negatieve effecten.

In dat geval is het niet verantwoord het middel te gebruiken.

Je wilt alleen die middelen toestaan die *in hun totaliteit* beter werken dan een placebo. Het gaat dus om de som van de positieve en de negatieve effecten. Alleen als die som beter is dan bij een placebo, is het a) zinvol en b) verantwoord het middel voor te schrijven.