Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wanneer valt de kortste dag van het jaar?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

Deze vraag is nog helemaal niet zo simpel.

De kortste dag, gemeten als de tijd van zonsopkomst tot zonsondergang, valt op het noordelijk halfrond rond 21 december. Dat kan een dagje variëren vanwege schrikkeljaren.

Op het zuidelijk halfrond valt de kortste dag rond 21 juni. Ook dat kan een tikje variëren, om dezelfde reden.

Er speelt een ander effect mee. Dat is de ellipticiteit van de baan van de aarde rond de zon. Dat is vooral in de winter goed te merken: na de kortste dag blijft de zon nog een tijdlang elke dag een paar minuten LATER opkomen! Dat gaat door tot begin januari. Dus begin januari komt de zon LATER op dan op de kortste dag!

De dagen na de kortste dag zijn toch weer langer, doordat de zon ook later ondergaat - en wel meer later ondergaat dan later opkomt, als je begrijpt wat ik bedoel.

Goed, wat betekent dit?

Als je de dag meet als etmaal, maar dan als natuurlijk etmaal en niet als kloketmaal, valt de kortste dag ergens begin juli. Met natuurlijk etmaal bedoel ik de tijd tussen twee opeenvolgende zonsopkomsten of zonsondergangen. Of, nog beter, de tijd tussen twee opeenvolgende keren dat de zon haar hoogste punt van de dag bereikt -- twee opeenvolgende "natuurlijke 12:00", die dus *niet* op de klok-12:00 vallen.

Het kortste natuurlijke etmaal viel in 2009 op 4 juli. In 2010 zal het op 6 juli vallen. Dit is voor noordelijk en zuidelijk halfrond gelijk.

Dan heb je nog de siderische dag - dat is de tijd die verloopt tussen twee opeenvolgende opkomsten (of ondergangen) van een ster, bijvoorbeeld Betelgeuze. De lengte van de siderische dag is het hele jaar door gelijk, en wel ongeveer 23 uur, 56 minuten en 4,091 seconden.
Cryofiel
15 jaar geleden

Andere antwoorden (4)

Met de kortste dag wordt natuurlijk niet de lengte van het etmaal bedoeld (want die blijft 24 uur), maar de lengte van de periode dat het licht is...

De kortste dag (ook: winterpunt) op het noordelijk halfrond valt elk jaar rond 22 december, maar niet steeds precies op deze datum. Dit is ongeveer de dag waarop de zonnewende (winterwende) plaatsvindt. Dit winterpunt is het punt van de schijnbare zonnebaan (ecliptica) waar de zon zich op 22 december bevindt. De zon staat dan zo zuidelijk mogelijk. De declinatie is -23,5º en de rechte klimming is 18 u.
In 2005 was het bijvoorbeeld inderdaad op 22 december, maar meestal is het 1 of 2 dagen eerder en een zeldzame keer op 23 december.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Elke laatste zondag in maart

In dit geval is dat in de nacht van zaterdag 27 maart op zondag 28 maart.

29 maart 2009
28 maart 2010
27 maart 2011
25 maart 2012
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Huwelijksnacht

"December de 21e ; hoe heb je dat zo bedacht ?"
Ze bloosde lieftallig en fluisterde :
Dat is toch de langste nacht ?

John O' Mill.

Het wil wel eens een dagje verschillen ,maar zo vlak rond de kerst valt inderdaad de langste nacht van het jaar in deze contreien. Niet geheel toevallig vallen de traditionele lichtfeesten (inmiddels kunstmatig vervangen door kerst) in deze periode.

De korste nacht zit er precies tegenover, rond 21 juni
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
De kortste dag (ook: winterpunt) op het noordelijk halfrond valt elk jaar rond 22 december, maar niet steeds precies op deze datum. Dit is ongeveer de dag waarop de zonnewende (winterwende) plaatsvindt. Dit winterpunt is het punt van de schijnbare zonnebaan (ecliptica) waar de zon zich op 22 december bevindt. De zon staat dan zo zuidelijk mogelijk. De declinatie is -23,5º en de rechte klimming is 18 u.
In 2005 was het bijvoorbeeld inderdaad op 22 december, maar meestal is het 1 of 2 dagen eerder en een zeldzame keer op 23 december.

Dat de tijd ertussen het kortste is wil niet zeggen dat op die dag zonsopkomst het laatste en zonsondergang het vroegste is, want deze vallen niet samen. Dit wordt veroorzaakt door de elliptische baan van de aarde om de zon. In december 2003 kwam de zon het laatste op op de 31ste en ging de zon het vroegste onder op de 13de. Er zitten achttien dagen tussen deze twee momenten doordat de baan van de aarde om de zon geen perfecte cirkel vormt. In het midden van die periode is het verschil tussen zonsopkomst en -ondergang het kleinst en spreken we dus van de kortste dag. Het plaatje maakt deze periode aanschouwelijk, dit geldt voor 2003 - 2004, voor een plaats in het midden van Nederland. Het verschil tussen zonsopkomst en -ondergang op de randen en in het midden bedraagt 8 tot 9 minuten.

De langste dag valt in de dagen rond 21 juni.

Met de kortste dag wordt natuurlijk niet de lengte van het etmaal bedoeld (want die blijft 24 uur), maar de lengte van de periode dat het licht is.

De astronomische winter begint in de buurt van de kortste dag.

Op het zuidelijk halfrond van de aarde is dit alles omgekeerd en begint rond 21 juni de winter.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing