Hoe werkt een 3D bril?

Om dit te verklaren moet je eerst begrijpen hoe diepte zien eigenlijk werkt. Hiervoor kun je een klein testje doen: Strek je rechterarm uit en maak met je duim- en wijsvinger een rondje. Kijk vervolgens met beide ogen door het rondje naar het verste punt in de ruimte. Sluit vervolgens je linkeroog, doe hem weer open en sluit daarna je rechteroog. Als het goed is zie je het beeld in het rondje verschuiven wanneer je met een ander oog kijkt.
Dit verschil komt omdat er tussen beide pupillen ongeveer 6.5cm ruimte zit en de ogen daardoor vanuit een iets andere hoek waarnemen. Dit verschil wordt ‘binocular disparity’ genoemd. Er komt dus via het linkeroog een iets ander beeld de hersenen binnen dan via het rechteroog. De hersenen zijn echter instaat om dit verschilt te verwerken en dit te gebruiken als signaal om diepte te zien.


Bij een foto of een normale film zie je geen diepte omdat deze maar uit één afbeelding bestaat en er in de afbeelding zelf geen ‘binocular disparity’ kan plaatsvinden. Bij een ouderwetse 3D film is er gefilmd met twee lenzen. Vervolgens worden deze twee beelden bewerkt en krijgen ze een eigen kleur (bijvoorbeeld rood en groen). Als je naar een 3D film kijkt zonder brilletje zie je ook dat het rode en het groene beeld hetzelfde zijn maar iets naast elkaar liggen.
Het brilletje zorgt ervoor dat de rode film alleen in het linkeroog terecht komt en de groene film alleen in het rechteroog. In feite wordt op deze manier de ‘binocular disparity’ geïmiteerd, want via het linkeroog komt er een iets verschoven beeld binnen ten opzichte van het rechteroog. Vervolgens verwerken de hersenen deze gegevens en zie je diepte in de film!

Je kunt ook even kijken naar het filmpje(klik op de link hieronder)

http://www.youtube.com/watch?v=wWyQKMkcgnM

Succes!

Wat desperatestudent zegt is juist, maar de nieuwe #D-brillen en -films maken gebruik van een ander trucje; weliswaar ook van het feit dat onze ogen twee verschillende beelden moeten ontvangen, maar niet van verschillend gekleurde brilglazen.

De gekleurde glazen zorgen ervoor dat je een film of plaatje een beetje verkleurd ziet (rood/groen-achtig). De nieuwe glazen filteren de door de film uitgezonden lichtstralen op een andere manier; ze maken gebruik van de polarisatie van de lichtgolf. De film zendt twee verschillende polarisaties uit, net iets verwijderd uit elkaar (zoals de 'wazige rood-groenplaatjes). De ene polarisatie (zeg: horizontaal) wordt door de ene lens gefilterd, de andere (zeg: verticaal) door de andere. Het effect is dat je wat minder licht door de glazen ontvangt (het beeld wordt iets donkerder), maar nog wel de oorspronkelijke kleuren ziet.
In de bioscoop gaat het net wat anders, want anders zou je je bril precies recht moeten houden, anders komen verkeerde polarisaties door de glazen (alleen als de polarisatie loodrecht op de filteroriëntatie staat, wordt de lichtgolf tegengehouden, anders kan er toch nog bepaald licht doorkomen). De polarisatie in een bioscoop is 'circulair', voor het ene oog de ene kant op draaiend, voor het andere de andere kant (klok mee, klok tegen). Dan kan je je hoofd scheef houden wat je wil, je blijft het juiste beeld (3D) zien.

Op deze site vind je er wat verhelderende plaatjes bij:
http://mediamagie.nl/technologie/3d/de-werking-van-een-3d-bril/

Toegevoegd na 9 minuten:
Sorry, het werd een beetje een rommelig antwoord. In de bioscoop wordt (tegenwoordig) dus gebruik gemaakt van polarisatiefilters, maar niet op de 'simpele' manier zoals ik hierboven uitleg, maar op een iets complexere manier, zoals ik erna vertel.
Op deze site (http://pics.idemdito.org/fysica/polarisatie.htm) wordt heel mooi uitgelegd wat het verschil tussen lineaire en circulaire polarisatie is. Het gaat hier dan wel over fotografie, maar het principe is helder.

Normaliter zie je 3-dimensionaal omdat je linkeroog iets anders ziet dan je rechteroog. Hiermee kan je de diepte inschatten van het ding waar je naar kijkt. Als je gewoon naar een scherm zit te kijken waar een beeld op geprojecteerd wordt, komt het licht allemaal van dat scherm. Je ogen zullen dus ook zien dat alles wat je op het scherm ziet ook op dezelfde afstand staan. Door een truc kan je je linker- en rechteroog toch een ander beeld laten zien. Als je een brilletje opdoet met twee verschillende glazen, zeg rood en groen (volgens mij zijn ze vaker groen dan blauw), ziet je oog met het rode glas de rode dingen wel en de groene dingen niet (groen licht komt niet door een rood filter) en vice versa. Hierdoor zien je ogen verschillende dingen en door de rode en de groende beelden handig neer te zetten krijg je het idee van diepte. Als je je brilletje afzet kan je het ook zien: er is dan een beetje warrig beeld waarbij de rode en groene tekeningen naast elkaar te zien zijn.


Als aanvulling: volgens mij werkt rood/blauw beter op een beeldscherm, rood/groen heb ik ook gezien voor papier: ik heb een boekje van Pukkie Planta uit de 1950er jaren met zo’n brilletje. Er zijn nog andere technieken om elk oog zijn eigen beeld te laten zien. Een hele mooie techniek werkt met twee dia-projectoren: De een heeft een polarisatiefilter van rechtsboven naar linksonder, en de ander van linksboven naar rechtsonder. De beelden worden over elkaar geprojecteerd op een metalen scherm dat niet depolariseert. De brilletjes hebben hetzelfde. Met deze techniek kunnen ook kleurenbeelden 3D worden gemaakt. Voor computerbeelden is er nog een techniek, waarvan 3D spellen gebruik maken. De beelden worden dan interlaced weergegeven: om beurten een beeld van alleen de even en alleen de oneven lijnen. De beide halve beelden vormen samen geen 2D beeld, maar twee verschillende beelden. Tegelijk met de overgang van de ene helft naar de andere helft krijgt een brilletje de opdracht om het linker of het rechter glas donker te maken (elk glas is een LCD plaatje dat transparant of zwart kan worden gemaak). Zo ziet rechts alleen de even en links alleen de oneven lijnen of andersom. En dan zijn er nog technieken die het beeldscherm zelf aanpassen. Deze technieken zijn niet erg courant. En er zijn mensen die professioneel met 2D weergaven van 3D beelden werken, en die gewoon door scheelkijken een 3D beeld in de hersenen kunnen maken als de twee plaatjes naast elkaar in het boek staan.