Waarom kan ik alle details van een reis van 10 jaar geleden wel onthouden terwijl ik niet eens weet wat ik gisteren gegeten heb?

Het is bij de meeste mensen helemaal niet zo, dat positieve dingen worden onthouden, en negatieve niet. Het gaat bij onthouden helemaal niet om positief of negatief, maar om de impact die iets op je heeft, of heeft gehad. Kortom: hoe belangrijk is (of was) iets voor je.

Een inbraak vergeet je nooit meer, je huwelijksdag ook niet, een zware aanrijding niet, en een schitterende vakantie ook niet.

Natuurlijk weet je wel, wat je gisteren gegeten hebt. Je moet er alleen even over nadenken. De reden dat je er niet zo snel op kan komen, is dat wat je precies eet, nou niet direct tot de meest wezenlijke zaken van het leven behoort. Je vindt het niet zo belangrijk, en terecht. Maar als je, door wat voor omstandigheden dan ook, een heerlijk 8-gangen diner had genuttigd, had je het wel degelijk precies onthouden.

Als jij veel negatieve dingen heel goed onthoudt, en de positieve dingen snel vergeet, dan heeft dat toch iets met je instelling te maken. Als je een positieve instelling hebt, lekker in je vel zit, en het naar je zin hebt, zul je het positieve, dat veel indruk op je maakt, ook goed onthouden. Ik wil zeker niet psychologiseren, maar het teveel nadenken of bezig zijn, met negatieve dingen, kan je positieve kijk op het leven, of je positieve herinnering wat verdringen. Of beter gezegd: tegen negatieve gedachten is niet zoveel te doen, maar door ook bezig te zijn met positieve dingen en herinneringen, kunnen de negatieve dingen wat meer worden gerelativeerd.

Het moet dus enigszins in evenwicht zijn. Een goed geheugen voor negatieve zaken heeft zeker zijn nut: het kan je behoeden voor allerlei onheil, maar probeer ervoor te zorgen dat het positieve en het negatieve in balans is.

Ieder mens heeft een selectief geheugen anders zou je teveel info moeten opslaan en dan zou je door de bomen het bos niet meer zien.
Leuke dingen maak je meer mee dan trauma's en hebben daarom ook niet zoveel impact. Een trauma gooit alles in de war en daar kan je nog jaren lang, soms wel een levenlang nog elk detail van herinneren, als je er bewust bij was dan, en je kunt er ook jaren mee worstelen!
Een trauma moet je echt verwerken en daarom denk je er vaak aan en praat er veel over als het goed is. Kan je er niet goed over praten, dan blijven je hersenen hier mee bezig of het wordt ergens ver weggestopt, omdat je bewust de herinnering niet wilt aangaan. Jaren later komt het dan ineens tevoorschijn door een bepaalde trigger,want het zit wél in je geheugen. Het gaat net zo met heel erg leuke dingen. Je vergeet ze met de tijd, maar door een trigger, kan het ineens weer tevoorschijn worden geroepen en vaak niet wanneer je er bewust aan wilt denken. Het komt bij heel veel mensen voor dat het korte termijn geheugen minder werkt dan het geheugen op lange termijn. Ik weet ook vaak niet wat ik gisteren gegeten heb, of het moet iets heel bijzonders geweest zijn. Dan heeft het meer impact en staat het helderder voor de geest. Het geheugen hoeft dan niet zo'n lang netwerk af te leggen in mijn hersens, het ligt dan dichter bij snel oproepbare info die ik heb opgeslagen.
Dit omdat de hersenen dit zelf invullen nadat jij ze hebt aangestuurd wat van belang is en wat minder belangrijk is.

Om iets te onthouden moet het een diepere indruk op je maken dan de dingen van alledag. Een zonsondergang mag dan mooi zijn en lekker eten op vakantie fijn, maar dat zijn natuurlijk geen "schokkende" gebeurtenissen. Van een vakantie in Griekenland herinner ik me alleen dat ik bijna, echt op een haar na, in een afgrond viel. Ik schrok me rot en wist me nog net te redden. Kijk, zoiets maakt indruk terwijl ik van die vele zonsondergangen daar geen fluit meer weet. Ik denk dat het heel gewoon is dat je de details van fijne dingen uit je verleden vergeet.

De dingen die je eerder herinnert zijn de dingen die je het dierbaarst zijn en die je heel erg hebben geraakt. Die vakantie was heel leuk en dat ongeluk, ja, daar heb je twee weken last van gehad...

Je onthoudt dingen beter, naarmate ze afwijken van het gewone en meer emotionele impact hebben.
De meeste mensen weten niet meer welke kleding ze vorige week gedragen hebben. Tenzij er een feest was, en ze zich er speciaal mooi voor hebben gekleed. Of voor het eerst iets nieuws aantrokken. Of zich speciaal voor een gelegenheid (sollicitatie, uitgaan, modderwandeling) hebben gekleed. Zo werkt het geheugen van de meeste mensen. Het zorgt ervoor dat je geheugen minder belast wordt. Stel dat je alles onthield! Dan was de "harde schijf" van je geheugen al gauw hinderlijk vol. Bij sommige stoornissen werkt het geheugen wel zo. Deze mensen hebben moeite met het filteren van wat wel en niet belangrijk is om te onthouden. Je ziet het bij autisme (in verschillende mate: soms erg extreem, soms zeer licht). Selectief geheugen is dus heel goed.
Overigens: positieve dingen worden vaker vergeten. Dat komt omdat we aan de meeste positieve dingen erg gewend zijn: lekker eten, drinken, aardige mensen. Negatieve dingen maken meer negatieve emotionele impact dan positieve, en zul je dus vaker onthouden. En vergeet niet dat we een soort ingebouwd alarmsysteem hebben dat ons waarschuwt voor nare dingen. Als dat systeem erg actief bij je is, dan zul je ook sneller negatieve ervaringen opslaan. Om het de volgende keer maar vóór te zijn. Je kunt er niet veel aan doen, maar het helpt wel om je bewuster te richten op de positieve en mooie dingen. Hardop te zeggen tegen jezelf hoe je ervan geniet, wat het voor goeds met je doet!