Zal ijzer roesten in zuiver water of zuiver zuurstof?

Ijzer kan in zuivere zuurstof branden, met als product roest(poeder). Zeer fijn verdeeld ijzer (pyrofoor ijzer) kan zelfs in gewone lucht al branden (aansteken met gloeiende spijker); met zuurstof ontstaan steekvlammen (don t try this at home).
Een blok blank gemaakt ijzer zal in zuivere zuurstof (volkomen droog) niet reageren, maar bij aanwezigheid van ook maar een spoortje water zal het zeer snel roesten.

In gedestilleerd water zal ijzer bij afwezigheid van zuurstof niet roesten; het probleem is echter dat in water, ook gedestilleerd water altijd wel wat zuurstof is opgelost. je moet dus speciale maatregelen nemen om zuurstofvrij water te maken; dat zal ijzer niet aantasten. Anders dan bij sommige andere metalen (natrium, bij voorbeeld) wordt water door ijzer niet ontleed. Dit hangt ermee samen, dat ijzer een minder grote affiniteit tot zuurstof heeft dan natrium (en andere metalen die sterke basen kunnen vormen) waardoor het water niet kan ontleden.

Samengevat: in zuivere zuurstof: poeder vliegt in brand, een blok doet niets (tenzij sporen waterdamp aanwezig zijn) Onder zuiver water: er gebeurt niets (mits het water geen zuurstof bevat).

Toegevoegd na 3 uur:
Niet onbelangrijk: bij alle bovenstaande gegevens ben ik uitgegaan van kamertemperatuur. Bij gloeihitte is ijzer best reactief en ontleedt het stoom (bij hoge temperatuur verlopen alle chemische reacties (veel) sneller en bovendien zijn er reacties die pas (merkbaar) gaan verlopen als je de reagerende stoffen (sterk)verhit.