Komt de rode avondzon nu door verstrooiing van het blauwe licht of door een sterkere breking van het rode licht of een combinatie?

Klopt. De ondergaande zon is rood OMDAT de daghemel blauw is.

Sterker nog, overdag is de zon om dezelfde reden GEEL !!! Astronauten in de ruimte zien de zon als een WITTE ster. Verstrooiing in de atmosfeer zorgt ervoor dat de zon geel en rood wordt. Zie ook: http://www.astroblogs.nl/2013/10/09/wat-is-de-kleur-van-de-zon/

@Cryofiel Kun je dat ÓMDAT nader uit leggen? Evenwel heb ik nog antwoord gezien over de vraag of die Rayleighverstrooiing nu hetzelfde is als de breking van het zonlicht (oa rood en blauw) van het vacuum naar de atomosfeer. Ik bedoel daarmee het volgende: Als zonlicht door een prisma gaat zul je zien dat het rode licht sterker wordt afgebogen dan het blauwe dat veel meer rechtdoor gaat. Dat komt dan oa doordat het zonlicht heel schuin erop valt. Omdat het blauwe licht een andere snelheid heeft dan de rode gaat (in het prisma) gaat deze meer rechtdoor.
Datzelfde gebeurt nu savonds als het zonlicht ook veel schuiner (bijna horizontaal) op de atmosfeer terecht komt. Het blauwe licht gaat dus veel meer rechtdoor dan het rode wat we dus zien omdat dat dat rode licht veel meer verticaal gebroken wordt.
Mij lijkt het dan dat het blauwe licht niet primair zo verstrooid wordt dat er niets over blijft omdat het alle kanten is uitgegaan en daardoor het blauwe niet meer te zien is, maar dat het blauwe licht gewoon niet zo laag komt door de breking.
Maar omdat dacht ik Rayleighverstrooiing ook een vorm van breking is twijfel ik of dat nou eigenlijk hetzelfde is of dat de breking en de verstrooiing in die volgorde bijdrage aan de rode avondzon.

Nee, de verstrooiing in de atmosfeer is anders dan de breking in een prisma. Zet eens een brede plank rechtop in het water. Doe dat eerst in een vijver, waar de wind allemaal korte golfjes maakt. Je zult zien dat die korte golfjes door de plank worden tegengehouden: achter de plank (aan de lijzijde van de plank) is het water vlak. Zet diezelfde plank nu in zee, waar lange golven zijn. Je zult zien dat die lange golven zich niets aantrekken van de plank: ook achter de plank gaat het water op en neer. De golven trekken zich niets aan van de plank, ze gaan gewoon rechtdoor. Met licht in de atmosfeer gebeurt hetzelfde. De lange rode golven trekken zich niets aan van de stofdeeltjes in de atmosfeer: die gaan gewoon rechtdoor, net als de lange golven van de zee. De korte blauwe golven daarentegen worden door de stofdeeltjes in de atmosfeer verstrooid. Waar de lange rode golven niets merken van de stofdeeltjes (net als de golven van de zee niets merken van de plank), worden de korte blauwe golven verstrooid (net als de korte windgolfjes van de vijver worden weerkaatst door de plank). Dus van de zon naar de buitenste lagen van de atmosfeer gaan de rode en de blauwe lichtgolven gelijk op. Maar daarna, binnen de atmosfeer, stuiteren de blauwe golfjes alle kanten op. Daardoor zien wij een blauwe hemel: dat zijn blauwe golfjes van de zon die ons via een soort dronkemansroute vanuit een heel andere richting bereiken. Hoe meer atmosfeer er tussen ons en de zon in zit, hoe meer de blauwe golfjes weggestuiterd zijn. De rode golven gaan gewoon rechtdoor. Dus hoe meer atmosfeer er tussen ons en de zon in zit, hoe meer blauw er is weggestuiterd van het zonlicht. Wij zien de zon in de overgebleven kleur: rood. Dat is wat ik bedoelde met OMDAT.

Een leuk inzichtelijk voorbeeld met die plank in het water! Maar ik weet niet zeker of je mijn hele vraag in bovenstaande reactie ook heb meegenomen in jouw reactie. Ik begrijp dat verstrooiing iets anders is dan breking in een prisma (het is sowieso ander materiaal)
Maar waar ik mijn accent op legde was dat de avondzon veel schuiner op de atmosfeer komt dan de middag zon en dat dat verschil ook invloed heeft op het anders zijn van de oorzaak van een blauwe lucht overdag en een rode lucht in de avond.
Ik zie dat je over die schuine inval niet spreekt. Misschien terecht en begrijp ik het niet goed, maar misschien heb je daar geen aandacht aan besteed?

Als de brekingsindex van belang zou zijn, zouden we een regenboog-zon zien. Brildragers met sterke brillenglazen kennis dit effect wel: kijk schuin door je bril naar zwarte letters op wit papier, en je ziet aan de ene kant van de letter een rood randje, en aan de andere kant een blauw randje. Hetzelfde zie je wanneer je 's nachts schuin door je bril naar de maan kijkt. Dit effect treedt niet op bij de zon (of de maan, of sterren) die door de atmosfeer schijnt. Da's ook geen wonder: de brekingsindex van lucht is slechts 1,000293. Die van de meeste glassoorten ligt rond de 1,5. Lichtbreking speelt bij de overgang van vacuum naar lucht dus geen merkbare rol, dit in tegenstelling tot bij de overgang van lucht naar glas zoals bij een prisma.

Ok dat is duidelijk.
Toch vind het ik vreemd dat de lichtbreking van het vacuum naar de atmosfeer toch de grootste nadruk kreeg in het boek wat ik las. En dat was toch geschreven door een natuurkunde docent.
Hoewel er meer kleine foutjes in stonden weet ik niet of het dan een vergissing is of dat ik het toch zelf verkeerd opvat. Maar enfin het is nu duidelijk, bedankt