Waarom stijgen de belletjes koolzuur in drinken slechts vanuit één plek omhoog?

Van andere gebruikers heb je al een eenvoudig antwoord gehad, maar ik ga proberen wat dieper hierin te gaan.

De belletjes vormen zich op plaatsen waar een oneffenheid in het materiaal zit: een kras, een uitstulping, een gaatje... De belletjes vormen zich op deze plaatsen, en daarom krijg je het gevoel dat ze "uit het niets" op die éne plek ontstaan en naar boven drijven.

Maar dan is de volgende vraag, waarom ontstaan belletjes juist bij deze oneffenheden, en niet elders?
Het antwoord is dat op deze plaatsen heb je een grote(re) oppervlakte, en dus een relatief klein volume vloeistof dat in contact staat met een een relatief grote oppervlakte.
Door de grote interactie tussen het vloeistof en het materiaal van het recipiënt, is de oppervlaktespanning stukken kleiner dan elders in het vloeistof. Het gevolg hiervan is dat als er belletjes zich vormen, dan zullen deze veel eerder op deze plaatsen ontstaan dan elders.

Dat geldt zowel voor koolzuurhoudende drank als voor vloeistoffen die je aan de kook brengt. In het eerste geval is het CO2 die opgelost is in je drank dat de belletjes vormt, en in het tweede geval zijn er belletjes waterdamp die in het water ontstaan en het kokende water laten borrelen.
In beide gevallen zullen de belletjes bij voorkeur ontstaan daar waar de oppervlaktespanning het laagst is, en dat is dus op plaatsen met veel contact tussen vloeistof en het materiaal.


Het antwoord is dus: "omdat daar is de oppervlaktespanning lager, en dat komt door oneffenheden in het materiaal".