Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Mag de rotatie van een wiel, die onafhankelijk van een lineaire beweging, worden voorgesteld door een speudovector in de vierde dimensie?

Alle materie bestaat uit protonen, neutronen en elektronen. Protonen en neutronen bestaan weer uit quarks en anti-quarks die samen met gluonen met de lichtsnelheid bewegen. Zelfs elektronen kunnen worden voorgesteld door een lading die als een roterende elektromagnetische golf in de vorm van een Möbius lint zich met de lichtsnelheid voortbeweegt, zie http://www.ccaesar.com/eng_structure_of_the_electron.html.

De vergelijking uit de speciale relativiteitstheorie t'= t.sqrt( 1 - (v/c)^2) kan ook worden geschreven als t= sqrt( t' + (s/c)^2). Deze vergelijking kan als volgt worden gelezen; Een waarnemer zal een tijdsverschil van t seconden waarnemen als een klok in t' seconden een afstand s overbrugt in het inertiaalstelsel van de waarnemer.

Aan de hand van een wiel dat roteert en tegelijk in willekeurige richting een lineaire afstand aflegt wil ik dit duidelijk te maken. Ik neem in dit geval aan dat alle massa van het wiel geconcentreerd is in de velg (in een cirkel). Omdat de rotatie onafhankelijk is van de lineaire beweging geldt dat m(vt)^2= m(vr)^2 + m(vl)^2.
m is de totale massa, vt is de resulterende gemiddelde snelheid van elk deeltje van de velg, vr is de snelheid van elk deeltje van de velg t.g.v. de rotatie en vl is de lineaire snelheid.
Mag hieruit worden geconcludeerd dat vt een pseudovector (vt is onafhankelijk van de richting) voorstelt die haaks staat op onze ruimtedimensies? Of is dit flauwekul?

Toegevoegd na 1 dag:
m(vt)^2= m(vr)^2 + m(vl)^2 =>
½m(vt)^2= ½m(vr)^2 + ½m(vl)^2

Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
1.4K
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Ik kan niet boven de tien rekenen :-)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Dit is een soort combinatie van quantummechanica, klassieke naturkunde en relativiteitstheorie? Dat gaat niet uitgewerkt kunnen worden.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
@mullog , alleen klassieke naturkunde (mechanica).

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Dat is geen flauwekul wat je zegt. Alleen kijken we er in de mechanica iets anders tegenaan.
Voor een lineaire beweging geldt dat de bewegingsenergie van een deeltje met massa m en snelheid v is (1/2) mv^2. Waarbij we de snelheidsvector aangeven met een pijl in de bewegingsrichting (allicht), die dus driedimensionaal is (vx, vy, vz).
Bij een roterende massa kennen we er een rotatievector (omega) aan toe, met een lengte uiteraard evenredig met de rotatiesnelheid, maar de richting van de rotatievector nemen we de richting waarin een kurketrekker beweegt als je hem in de rotatierichting draait. Voor een vóóruitrijdend fietswiel geldt dan dat de rotatievector naar links wijst. Ook de hoekverdraaiingsvector (phi) staat in die richting, evenals de hoekversnelling (alpha).
Bij rotatie vervangen we de massa door het massatraagheidsmoment I (inertia) of J.
In het wiel dat je beschrijft, met de massa in de velg, is J = mr^2, met r de straal van de velg. In plaats van de snelheid in meters per seconde nemen we nu de hoeksnelheid omega (ik schrijf hier w, want de omega is lastig) in radialen per seconde. De energie ordt dan, analoog aan het lineaire geval, (1/2)Jw^2.
Aangezien J = mr^2 is dit ook gelijk aan (1/2)mr^2w^2 = (1/2)(rw)^2, en met v=rw blijkt dit gelijk te zijn aan jouw (1/2)mv^2.
De snelheidsvector en de rotatiesnelheiddvector zijn beide overigens driedimensionaal. Wil je ze samen nemen dan heb je een zesdimensionale ruimt nodig .
Dit is een eerste beschouwing in de rotatiemechanica. Ga je daarin verder dan verklaar je hiermee ook simpel de stabiliteit van een (motor)fiets, van een gyroscoop, en de werking van de boomerang.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Beste Reddie, Bedankt dat je de tijd en energie hebt genomen om een antwoord op mijn vraag te geven. Het helpt mij weer verder. Groet, Henk.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
@viridiflavus inderdaad. Maar ik schreef ook
"De snelheidsvector en de rotatiesnelheiddvector zijn beide overigens driedimensionaal. Wil je ze samen nemen dan heb je een zesdimensionale ruimt nodig "
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
@viridiflavus, een rotatie vector bestaat net zo wel/niet als een translatievector. Het zijn beide mathematisch/fysiche entiteiten die het visualiseren en het er mee rekenen gemakkelijker maken.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Zie reactie op Landgevaer.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Een rotatie wordt gekarakteriseerd door een vlak. In drie dimensies heeft elk vlak een loodrechte vector. In 3D kun je daarom een rotatie wel met een vector associeren. Dat is niet een echte vector, zoals een snelheidsvector, maar wordt een pseudovector genoemd (omdat ie bijvoorbeeld afhangt van de links/rechtshandigheid van het coordinatenstelsel). Het is een "truc". De vector B die een magneetveld beschrijft is ook zo'n pseudovector.
Vectoren zijn eigenlijk tensoren in de natuurkunde. "Echte" vectoren (zoals snelheid en infinitesimale verplaatsing) zijn wél tensoren, pseudovectoren (zoals rotatie en magneetveld) zijn géén tensoren.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Hoewel de keuze moeilijk is tussen Reddie en Langevaer kies ik in dit geval toch voor Reddie.

Andere antwoorden (1)

Ik laat dat zogenaamde elektronmodel even terzijde liggen en beperk me tot je laatste paragraaf waarin het gaat over een velg van een wiel. Ik lees dat als een oneindig dunne cirkelvormige lus met homogene lineaire massadichtheid. Dat is tenminste een redelijk goed gedefinieerd probleem.
Je schrijft dat de totale bewegingsenergie van alle massa tezamen gelijk is aan de som van de voortbewegingsenergie van het massamiddelpunt, 1/2*m*v^2, plus de rotatieenergie van het draaiende wiel, 1/2*m*omega^2*R^2 (waarbij je de factor 1/2 hebt weggelaten, en ik even omega gebruik voor de hoeksnelheid en R voor de straal van het wiel i.p.v. jouw vr; maar het is verder dezelfde formule). Dat is in elk geval juist.
Vervolgens zeg je dat vt onafhankelijk is van de richting. Ik snap niet helemaal hoe je dit bedoelt, maar de totale kinetische energie verandert in elk geval niet met de hoek van het draaiende wiel o.i.d. Echter, vt als zodanig bestaat niet als een vector voor zover ik het zie.
Wat je eigenlijk zou moeten doen is de totale energie berekenen van alle deeltjes in het wiel. Je krijgt dan een integraal:
E_kin = INTEGRAAL 1/2 * rho * v^2 * R * d alpha
rho is de massadichtheid per lengteeenheid langs de velg, en v de snelheid van een infinitesimaal deeltje van de velg gecombineerd over de rotatie en de translatie (v is afhankelijk van alpha). Je kan wel zeggen dat die totale energie "overeenkomt" met een effectieve snelheid vt, maar die vt is slechts de grootte van een snelheid, heeft geen richting. Daarmee is het geen pseudovector.
Pseudovectoren kun je wel gebruiken om draaisnelheden samen te vatten (de "kurketrekkerregel"), maar dan is het resultaat gewoon een vector *in* onze drie ruimtedimensies, loodrecht op het vlak van de draaiing. Hij staat *niet loodrecht op* de ruimtedimensies. Voor een combinatie van een draaiing en een translatie is er ook op elk moment een instantane as te geven waaromheen je de hele beweging als een pure draaiing kan zien (zonder translatie). In die zin is de aanwezigheid van de translatie niks bijzonders.
Overigens is dit allemaal in de klassieke limiet (Newtoniaans), hetgeen in het kader van het beschrijven van elektronen niet zo zinnig lijkt.
Je redenering was mij niet helemaal duidelijk, maar hopelijk kan je hier wat mee.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Beste landsgevaer, Bedankt voor je reactie. Ik kan hier wat mee. Groet, Henk.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Nogmaals bedankt voor de antwoorden van Reddie en Landgevaer. Uit jullie antwoorden, die ik kan volgen, begrijp ik dat ik (vt) niet mag beschouwen als een speudevector. (vt) heeft in ieder geval niet maken met de rotatievector (wel in grootte misschien maar niet in richting) want als de lineaire beweging haaks is op het vlak van de cirkel dan ligt de rotatatievector in de zelfde richting als deze deze lineaire verplaatsing. Echter blijft het verband gelden dat (vt)=sqrt( (vr)^2 + (vl)^2). Zelfs als het niet gaat om een cirkelvormige beweging maar bijvoorbeeld een eenparige beweging langs een 8-vormige lus of elke andere eenparige beweging langs een gesloten willekeurige weg (denk ik). Groet, Henk.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Inderdaad, goed samengevat. Je kan in de klassieke natuurkunde van elk voorwerp de kinetische energie opdelen in twee bijdragen: de "translatie" energie van het massamiddelpunt, en de "rotatie" energie van het voorwerp om diens massamiddelpunt. Dat zijn elk echter geen vectoren of pseudovectoren die buiten onze ruimtelijke dimensies wijzen; het zijn scalaire getallen.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding