Hoe verhoudt straling van je smartphone zich tot x-ray straling, wat is de ernst?

Question

Lees de 3 antwoorden op deze vraag en bekijk vele andere vragen over natuur- en scheikunde op Goeievraag.

Cryofiel · Accepted Answer

De straling van mobiele apparatuur is elektromagnetische straling die niet-ioniserend is. Röntgenstraling (of X-ray-straling, zoals jij het noemt, maar dat is een engelse term) is ook elektromagnetische straling, maar die is *wel* ioniserend.

Het verschil tussen ioniserende en niet-ioniserende straling is dat ioniserende straling in staat is moleculen kapot te maken. Niet-ioniserende straling kan dat niet, die kan hooguit zorgen dat materialen een beetje warmer worden (dat kan ioniserende straling trouwens ook).

Dit verschil (tussen ioniserend en niet-ioniserend) zorgt ervoor dat röntgenstraling gevaar kan opleveren: het maakt de moleculen van je lichaam kapot. Het kan bijvoorbeeld DNA-schade veroorzaken, en dat kan ervoor zorgen dat je een tumor krijgt. De straling van mobiele apparatuur kan de moleculen van jouw lichaam niet kapotmaken (die straling is immers niet ioniserend), en daardoor is er geen gevaar.

Een tweede verschil is de zogenoemde indringdiepte: hoe diep dringt de straling door in het lichaam.

Röntgenstraling heeft een grote indringdiepte. Je kunt foto's maken van alle botten en alle ingewanden, en dat kan alleen doordat röntgenstraling dwars door het lichaam heen gaat. Doordat röntgenstraling ioniserend is, kan de schade dus ook overal worden toegebracht, ook middenin het lichaam.

De straling van mobiele apparatuur heeft een heel kleine indringdiepte. Het overgrote deel van die straling wordt al door de huid geabsorbeerd. Als je je mobieltje aan je oor houdt, bereikt dus slechts een klein gedeelte van de straling het bot van je schedel (ik meen dat dat minder dan 10% is, maar dat kan ik fout hebben). Ook het bot absorbeert weer een flink deel van het kleine beetje straling dat nog niet door de huid is geabsorbeerd. Wat er dus in de hersenen doordringt, is een klein gedeelte van een klein gedeelte van een sowieso niet al te grote hoeveelheid straling (een mobieltje zendt met een zo zwak mogelijk signaal; dit om de accu te sparen). Dat kleine beetje straling is niet ioniserend, en veroorzaakt dus geen schade. Hooguit een minieme opwarming. Die is minder dan 0,1 °C. Een warme douche, of sporten, of zonnebaden zorgt al voor een grotere temperatuurstijging.

Goed, dit was een lang verhaal. Kort samengevat:
--  Röntgenstraling dringt diep in het lichaam door en veroorzaakt daar schade aan het DNA en aan andere moleculen.
--  Straling van mobiele apparatuur dringt vrijwel niet door in het lichaam en veroorzaakt geen schade.

 · Answer

Het is een andere soort straling, namelijk één met een grotere golflengte dan die van x-ray. En daardoor is de energie ervan veel minder en dus ook minder schadelijk. Ook als er heel veel straling van is. UV straling van de zon is zelfs nog een stuk schadelijker dus ik zou je maar geen zorgen maken.

 · Answer

De straling van je smartphone zijn microgolven. X-straling ligt aan de andere kant van het EMS en bevat zoveel energie dat het tot de ioniserende straling behoort. Het kan dus atomen ioniseren en daarbij molecuulverbindingen 'kapot' maken.

De eigenschappen van microgolven zijn dat ze water opwarmen (zoals je microgolfoven) en ze kunnen het water in je lichaam opwarmen (bv dat van je hersenen). Voor kinderen is het een ander verhaal, aangezien zij een kleinere hersenomvang hebben hebben ze ook minder energie nodig om op te warmen. Ook voor X-straling zijn de kinderen het meest gevoelig omdat hun celdeling hoger.

Nu heb je wel al heel veel X-straling nodig wil het je DNA kapot maken. DNA bestaat namelijk steeds in een dubbele streng. Wordt de ene kant kapot gemaakt is de andere kant nog heel. Je hebt pas echt een probleem als de andere kant van je DNA ook door een X-straal kapot wordt gemaakt voor de ene kant zich heeft hersteld.

De gevolgen van X-straling zijn dus enkel bij hoge dosissen bekend. Dan bestaat de kans op stralingsziekte (korte termijn) of kanker (lange termijn)

Wat X-straling betreft is ons spijsverteringsstelsel het meest gevoelig (vandaar dat misselijkheid het eerste symptoom van stralingsziekte is), dit omdat de celdeling in het darm- en maagslijmvlies het grootst is. Onze hersenen en ons zenuwstelsel zijn het minst gevoelig voor IS.

De gevolgen van lage dosissen IS zijn niet bekend. Krijg je daar kanker van? Dat is niet te bepalen aangezien ongeveer 1/3de van de bevolking deze ziekte sowieso krijgt. Hoe moet men dan gaan bepalen of dit zo is bij lage dosissen als men weet dat de kans op kanker dan met slechts 0,01% toeneemt (grootteorde)?

Er bestaan 3 mogelijkheden:
1. Bij lage dosissen is het effect hetzelfde als bij hoge dosissen. De kans op kanker blijft dus hetzelfde per hoeveelheid opgelopen dosis (maar is in verhouding dus kleiner).
2. Bij lage dosissen is er gewoon geen effect.
3. Bij lage dosissen heeft de IS een positief effect op het lichaam (sommige onderzoeken tonen dit aan, volgens sommigen omdat het een gezond effect zou hebben en volgens anderen omdat er gewenning  zou optreden. Als je jezelf eerst aan lage dossissen IS blootsteld zou je dus beter bestand zijn tegen hogere dossissen).

Toegevoegd na 47 seconden:
Nu hoef je je over X-straling niet teveel zorgen te maken. De stralen zijn zo energetisch dat het overgrote deel dat door je lichaam gaat er ook weer uitkomt aan 'de andere kant' en dat onveranderd.

Hoe verhoudt straling van je smartphone zich tot x-ray straling, wat is de ernst?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (2)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: