Hoeveel mk(menskracht) is een pk?

Hidde van der Veer (33) uit Rotterdam zag laatst een grote tractor met 135 pk rijden, met een volgeladen wagen aardappels. Hij vraagt zich af hoeveel pk de gemiddelde mens ongeveer kan leveren.

Dat is vrij makkelijk uit te rekenen. Eén paardenkracht is het vermogen om een massa die 75 kg weegt per seconde één meter op te tillen. We nemen de proef op de som. De journalist (27 jaar, geen sportschooltype) bevestigt 75 kilo aan gewichten aan een stalen halter. Het lukt om de massa vanaf de grond in één seconde één meter omhoog te tillen. Dat betekent dus dat ik over minimaal 1 pk beschik. Vanaf 80 kg wordt het steeds moeilijker om het gewicht in een vloeiende beweging op te tillen.

Deze conversiemethode wordt onderschreven door Kenneth Meijer, bewegingswetenschapper aan de Universiteit Maastricht. „Het geeft een aardige indicatie van het aantal pk waarover een mens beschikt.” Maar hij merkt op dat er weinig mensen zullen zijn die 75 kg constant in de lucht kunnen houden. „Het is geen vermogen dat je continu kan leveren, het is een piek.” En paardenkracht is een arbeidsvermogen dat in de achttiende eeuw is geïntroduceerd om uit te drukken hoeveel een gemiddeld paard langdurig kon leveren. Op langere termijn (een paar minuten) kan een mens ongeveer 0,5 pk leveren, zegt Meijer.



Er is nog een andere methode om het aantal pk waar een mens over beschikt te berekenen. Door een test op een fietsergometer kun je je belasting in hoeveelheid watt vaststellen. Mensen kunnen volgens Meijer in een piekperiode tussen de 700 (normale mensen) en 2.000 (topsporters) watt leveren. Vervolgens is het omrekenen: 736 watt is 1 pk. Dat betekent dat een mens in korte tijd tussen de 0,9 en 2,7 pk kan leveren.

Een activiteit als lopen vergt rond de 30 watt (0,04 pk) en een wielrenner in de Tour de France levert in drie weken koers gemiddeld tussen de 250 (0,34 pk) tot 350 (0,48 pk) watt, aldus Meijer. Topwielrenner Robert Gesink trapte in een tijdrit in de wielerwedstrijd Dauphiné Libéré eerder dit jaar een uur lang een vermogen van 400 watt (0,54 pk).

Over hoeveel pk beschikt de Sterkste Man van Nederland van 2011, Jan Wagenaar? Wagenaar, in het dagelijks leven dakdekker, zegt sowieso 180 kg aan gewichten vanaf de grond de lucht in te kunnen tillen. Omgerekend ongeveer 2,4 pk.