Zie je een zwart voorwerp nu wel of niet?

Zonder ook maar een ietsiepietsie licht, zie je niks, en dan ook absoluut niks! Zwarte objecten kan je zien doordat er in de omgeving minder zwarte objecten zijn. Slechts door contrast is waarneming mogelijk. Een zwart gat heeft niet zo veel met onze waarneming van doen alswel dat het een plek in de ruimte is met een enorm grote zwaartekracht, maar dat is een heel ander verhaal.

Als het voorwerp perfect zwart is zul je het niet zien tegen een eveneens perfect zwarte achtergrond.

De meeste aardse voorwerpen zijn niet perfect zwart en weerkaatsen toch nog best veel licht. De achtergrond speelt ook mee: perfect zwart lijkt een gat op een zichtbare achtergrond.

Een mooi voorbeeld is een film die geprojecteerd wordt op een wit doek, of een witte muur: ook bij redelijk veel omgevingslicht lijken zwarte vlakken in de film best wel zwart. Schakel je de projector uit, dan is de muur ineens weer wit...

Als je een perfect zwart voorwerp tegen een perfect zwarte achtergrond zet zul je niets zien en het voorwerp op de tast moeten zoeken.

In de praktijk bestaat maar één soort "perfect zwart", en dat is zoals je zelf suggereerde in je vraag, een zwart gat.

Alle andere voorwerpen reflecteren een minimale hoeveelheid licht. Hoe zwart dan ook je deze wil maken, lukt het nooit voor 100% om geen licht te laten reflecteren.

Maar hier komt een nuance, en dat is hoe gevoelig is je waarneming. Met onze blote ogen is het wel degelijk mogelijk om een voorwerp "zwart genoeg" te maken. Je zult het dus niet 'zien', zeker als het voorwerp niet sterk belicht wordt.
Maar als je gevoelige instrumenten gebruikt, dan is het in de praktijk altijd mogelijk om dat heel klein beetje teruggekaatst licht waar te nemen, en dus het object te 'zien'.

De achtergrond speelt uiteraard een rol. Vanwege contrast tussen voorwerp en achtergrond kan je het voorwerp in strikte zin niet "zien", maar wel "waarnemen", als iets wat een deel van de achtergrond bedekt.

Een zwart gat geeft helemaal geen straling af, en is dus onzichtbaar. Alleen vanwege het contrast met de achtergrond (en de vervorming van de ruimte om zich heen) is het waarneembaar.
Dit wordt heel mooi geïllustreerd door een simulatie van een zogenaamd "gravitatie lens", zie de link hieronder.

Toegevoegd na 5 minuten:
De nuance zit volgens mij dus in wat je verstaat onder "zien". Als je bedoelt de teruggekaatste fotonen met je blote ogen oppikken en deze een zenuwprikkel laten ontstaan die naar je hersenen wordt gestuurd, dan is het in de praktijk, onder de juiste omstandigheden (pikzwart voorwerp, niet te sterk belicht) wel mogelijk om een object 100% onzichtbaar te maken.
Je zou het voorwerp met behulp van een contrasterende achtergrond nog altijd kunnen "waarnemen", maar niet "zien" volgens de definitie hierboven.

Dat voorwerp ga je volgens mij gewoon zien. Iets wat namelijk al het licht absorbeert neemt energie tot zich. Die energie zorgt ervoor dat het lichaam warm wordt. Uiteindelijk betekent dit dat het lichaam zelf straling gaat uitzenden, en daarmee weer zichtbaar wordt (zie de bronnen). Alleen als je een voorwerp op het absolute nulpunt (-273 graden celcius) brengt en houdt gaat er niks uitgezonden worden. maar dan krijg je denk ik weer heel andere effecten (zoals het Bose Einstein condensaat).

Zwarte gaten werken anders. Daar is de zwaartekracht zo sterk dat de ruimte dusdanig gekromd wordt dat er geen licht uit kan ontsnappen. Stephen Hawkings heeft aangetoond dat ook zwarte gaten straling uitzenden ( de z.g. Hawkings straling!). Op quantumniveau ontstaat er in een vacuum continue in paren virtuele deeltjes die elkaar gelijk weer annihileren. Bij een zwart gat kan op de grens de situatie voordoen dat het het ene deeltje in het zwarte gat valt en het andere de vrije ruimte in schiet, en daarmee een reeel deeltje wordt. Dat vormt dan die straling. Uiteindelijk zal een zwart gat hierdoor verdampen, maar dat heeft even tijd nodig.

"Zien" is een ingewikkeld fysiologisch en psychologisch proces, dat niet zomaar gelijkgesteld mag worden aan "het ontvangen van licht met je ogen". We zien iets wanneer een visuele prikkel ertoe leidt dat we ons bewust worden van een bepaald voorwerp of een bepaalde omstandigheid ergens in de ruimte.
In die zin kun je best zeggen dat we een zwart voorwerp, en ook een zwart gat kunnen zien.
Bij zwarte gaten speelt echter ook de moeilijkheid mee dat ze ver weg staan en alleen op indirecte wijze kunnen worden aangetoond. Wanneer er materie van een naburige ster in het zwarte gat wordt gezogen, dan wordt dit zeer heet en gaat röntgenstraling uitzenden. Deze kan met speciale telescopen worden waargenomen en daardoor weten we dat er een zwart gat is. Maar van "zien" in de normale betekenis van het woord is dan geen sprake. Een zwart gat dat geen materie uit zijn omgeving aan het consumeren is kunnen we alleen aantonen door naar de banen van andere sterren in de buurt te kijken of doordat het passerende lichtstralen van verder weg gelegen objecten afbuigt. Ook dat is geen normale manier van zien.
Kortom, het is vrijwel onmogelijk om een zwart gat op een normale manier te zien, maar dat komt niet doordat het zwart is.

Dat mensen zwarte voorwerpen eigenlijk niet kunnen zien, fascineert ook kunstenaars.

Zo was er een tijd geleden (misschien is het er nog steeds) in museum De Pont in Tilburg een kunstwerk van kunstenaar Anish Kapoor, dat alleen maar bestond uit een zwart gat in de vloer. Het heet "Descent into Limbo". Voor de kijker was het heel moeilijk om te zien of het kunstwerk een rond zwart plat vlak was of een zwart gat in de vloer...

" "Descent into Limbo" bevindt zich in een van de "wolhokken" van De Pont. Midden op de vloer ligt een zwarte cirkel. Het ronde vlak is zo’n 60 centimeter in doorsnee en is intens donker. De cirkel trekt onmiddellijk de aandacht, maar roept tegelijkertijd ook vragen op. Kijken we naar een plat vlak of naar een duistere diepte? De twijfel over hetgeen men waarneemt, maakt dat het werk met een zekere voorzichtigheid benaderd moet worden. Een verkeerde stap zou immers een val kunnen veroorzaken. De visuele ervaring van het werk conditioneert menselijk gedrag en onze beweging in de kleine ruimte van het wolhok. Alleen met onze ogen kunnen we proberen het werk af te tasten. Langzaam groeit het besef dat we naar een zwart gat kijken. De platte cirkel is in werkelijkheid een donkere, bolvormige holte onder de vloer. Zo donker dat we geen perspectief en ruimte meer kunnen waarnemen. Anish Kapoor heeft dit effect bereikt door het gat van binnen helemaal met een donkerblauw pigment te bestrijken. Het pure pigment absorbeert al het licht en zo kunnen we geen diepte meer zien. Wat rest is het illusoire beeld van een platte, zwarte cirkel. De titel betekent letterlijk: afdaling in het ongewisse."

Zie ook de website: http://beeldendekunst-passie.blogspot.nl/2008/08/werken-van-contemplatie-anish-kapoor.html

Ik kan me herinneren, dat in een ander museum voor de veiligheid van de bezoekers een hek rond een vergelijkbaar kunstwerk gezet moest worden, anders zouden ze in het gat vallen...

Toegevoegd na 15 minuten:
In dit tijdschrift vind je een leuke column van Teuntje van de Wouw over dit kunstwerk: http://www.kunstbalie.nl/BinaryHandler.ashx?name=Kunstbalie%5CHuh.pdf