Waarom hebben materialen verscheidende soortelijke weerstanden?

Metalen hebben een electronerooster. De vrije elektronen verplaatsen zich daardoor gemakkelijk
Ze springen van het ene deel in het rooster naar het andere deel.
Sommige metalen hebben een "gemakkelijker rooster, de elektronen kunnen zich daarin gemakkelijk verplaatsen en deze metalen als zilver, koper en aluminium (zijn de beste geleiders)kunnen dus ook elektronen in een richting doorgang bieden.
Gaat het rooster meer schudden (atomen trillen, een effect wat we warmte noemen) dan kunnen elektronen veel moeilijker door het rooster heen komen als wanneer ze zeer koud zijn (dus niet trillen en dan kunnen elektronen zelfs zonder enige moeite door het metaal, dit laatste noemen we supergeleiding.

Dus hangt de soortelijke weerstand ook af van de temperatuur (deze is vaak bij 20 graden gegeven)
Wordt de geleider heet, dan kan de weerstand ENORM toenemen, zelfs zoveel dat de weerstand zo snel stijgt dat bij een hogere spanning de stroom niet meer toeneemt (ijzer doet dat en werd als een soort gloeidraad in een soort lampje gezet met waterstofgas om verdamping van het ijzer tegen te gaan.

Dit was heel lang een heel goede stroombegrenzer.

Sommige mengsels van metalen gaan de stroom juist beter geleiden en worden dan als NTC gebruikt om inschakelstromen te beperken.
Deze worden dan snel warm en hun weerstand daalt dan tot vrijwel nul Ohm.
Dit soort weerstanden zie je in veel elektronica en in gebruik zijn ze wel een paarhonderd graden heet.



Omdat draden waar je (te) veel stroom doorheen jaagt , heet worden , worden ze NOG sneller warm omdat hun weerstand dan toeneemt.


Daarom is een draad die twee keer zo dik is (in mm^2)
NIET in staat om twee keer zoveel stroom te transporteren.
Dunne draden koelen in verhouding sneller af omdat hun oppervlak tov hun inhoud gunstiger is dan bij dikke draden.

Zo gebruik ik voor grote stromen dubbele draden van 2x4mm2 , dat werkt beter en is goedkoper dan een draad van 10mm^2.

Met deze voorbeelden hoop ik dat je wat meer begrijpt van het spel tussen elektronen en metaalroosters, welke de (soortelijke) weerstand veroorzaakt.