Als je de ruimte in wilt moet je eerst ontsnappen van de zwaartekracht op Aarde?

Om aan de zwaartekracht van de aarde te ontsnappen, heb je inderdaad de ontsnappingssnelheid nodig. Maar dat geldt alleen als je wilt ontsnappen zonder dat je daarna nog voortstuwing hebt.

Een voorbeeld, waarbij we even doen alsof er geen atmosfeer is:
Als jij een steen de ruimte in wilt gooien, moet je die steen een beginsnelheid geven van ongeveer 40 duizend km/u. Die steen zal dan tijdens zijn reis omhoog wel afremmen door de zwaartekracht, maar die afremming zal nooit groot genoeg zijn om de steen tot stilstand te brengen en vervolgens terug te laten vallen. Gooi jij die steen met een lagere snelheid, dan zal de zwaartekracht er juist *wel* voor zorgen dat de steen terugvalt.

Maar: die ontsnappingssnelheid is afhankelijk van de sterkte van de zwaartekracht. En die is weer afhankelijk van de hoogte.

Stel dat we een ongelooflijk sterk en licht materiaal uitvinden, en dat we daarmee een ruimteladder bouwen: een ladder vanaf het aardoppervlak recht omhoog, vele duizenden kilometers lang.

Jij kunt nu die ladder beklimmen. Je bent wel even bezig, maar uiteindelijk zul je zo hoog zijn, dat de zwaartekracht van de aarde nog maar heel gering is.

Op dat punt is de ontsnappingssnelheid daarom veel lager dna de 40 duizend km/u die je vanaf het aardoppervlak nodig zou hebben. Als je zo hoog bent geklommen dat de ontsnappingssnelheid nog maar 4 km/u is, kun je de steen dus met gemak oneindig ver de ruimte inwerpen.

Sterker nog: als jij op dat moment omhoogspringt, zul je ook de *lokale* ontsnappingssnelheid bereiken, en dus nooit meer terugvallen.

Maar: ben jij (of die steen) dan ontsnapt aan de zwaartekracht van de aarde zonder dat je de ontsnappingssnelheid hebt bereikt?

Het antwoord is: nee, dat ben je niet.Uiteindelijk heb je *altijd* de ontsnappingssnelheid nodig om te ontsnappen. Het enige verschil is dat je een slimme truc hebt uitgehaald: je bent eerst geklommen tot een hoogte waar de ontsnappingssnelheid veel lager is dan aan de oppervlakte. Zo kon je met een lagere snelheid toch de ontsnappingssnelheid overschrijden.