Hoe is ooit onderzocht hoe de maan invloed heeft op de getijden?

Question

Hoe hebben wetenschappers deze aantrekkingskracht kunnen onderzoeken? Hoe is dat in zijn werk gegaan en is er eigenlijk wel hard bewijs dat de maan inderdaad invloed heeft op de getijden?

Het water stroomt toch over de hele wereldbol heen, dmv warme en koude stromingen en winden die afkomstig zijn van de binnenlanden of gewoon op zee? Waarom verschilt dát met de getijden? Is het niet gewoon hetzelfde?

Is het niet gewoon natte vingerwerk: "Er is stroming, er is een maan, dus de maan heeft er invloed op."

Van de zon snap ik dat deze invloed heeft op het wéér, maar de máán? Hoe is de aantrekkingskracht van de maan op het water onderzocht én bewezen?

Toegevoegd na 1 minuut:
Als je een bak water neerzet en je roert erin, dan gaat het ook niet uitzichzelf bewegen als je stopt met roeren, dat geldt ook voor meren, sloten, rivieren, beken, etc etc, dus je zou denken dat de maan daar ook invloed op moet hebben, maar dat is dan weer niet zo, want het geldt alleen voor de zeeën en oceanen..

 · Accepted Answer

Hoe de maan invloed heeft op de getijden is afgeleid van de zwaartekrachtwetten van Newton. Deze wetten vangen het verschijnsel dat massa's elkaar aan lijken te trekken in wiskundige vergelijkingen samen. Deze vergelijkingen gelden voor alles dat massa heeft; de maan, maar ook een vork, een boom, een mens, een ster. Op vele manieren zijn deze wetten al getoetst - ze stammen dan ook uit de 17e eeuw.

Inmiddels zijn er nieuwere opvattingen over zwaartekracht (bijvoorbeeld de algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein), maar deze staan niet meteen in de weg voor de oude van Newton. Je zou kunnen zeggen dat de wetten van Newton in zeer speciale omstandigheden gelden en de algemene relativiteitstheorie de overkoepelende, algemenere theorie is.

Die speciale omstandigheden doen zich in het dagelijks leven juist vaker voor dan de algemene omstandigheden. Bijvoorbeeld: een massa moet niet heel snel gaan - en met heel snel bedoel ik in de orde van grootte van enkele tienduizenden kilometers per seconde - en niet heel zwaar zijn (boom, mens, vork), dan gaan de wetten van Newton prima op.

Omdat tot nu toe gebleken is dat zwaartekracht (aantrekking door massa) zich gedraagt zoals beschreven door Newtons wetten in sommige gevallen en verder zoals beschreven door Einsteins theorie, wordt er voor allerlei massa's waar we niet makkelijk experimenten mee kunnen doen, zoals de maan en de aarde, een berekening gemaakt die consistent is met wat we wel makkelijk hebben kunnen testen. Zo is er een model gemaakt van de zwaartekrachten binnen het zonnestelsel en daarmee kan je voorspellingen doen die wel te controleren zijn. Zoals bijvoorbeeld: als die wetten allemaal zo kloppen, dan zou het zo moeten zijn dat we twee keer per dag eb en vloed beleven. En ziedaar: dat klopt! En: als die wetten allemaal kloppen, dan zou het water ongeveer zus en zo hoog moeten stijgen bij vloed. En ziedaar: ook dat klopte!

Nu is het zo - door eerdere antwoordgevers ook al uitgelegd - dat zwaartekracht een heel zwakke kracht is en vaak pas voor de mens zichtbare effecten geeft bij heel grote massa's - zoals die van de aarde, de maan en de oceanen.

Toegevoegd na 3 minuten:
Excuus: waar ik spreek van zwaartekrachtwetten is het beter te spreken van 'zwaartekrachtwet', of 'gravitatiewet' (dus enkelvoud).

 · Answer

Er is A, er is B, dus komt A door B is een methode die in de serieuze wetenschap eigenlijk niet gebruikt wordt. (In het pseudo-wetenschappelijke circuit zien we hem WEL regelmatig opduiken trouwens).

Het is wel vaak het uitgangspunt / hypothese om een verband te onderzoeken. En dit is bij uitstek zoiets dat uitstekend onderzocht is, en waarvan we weten dat de maan er wel degelijk mee te maken heeft - evenals de zon trouwens, evenals nog wat andere factoren die invloed hebben.

Toegevoegd na 2 minuten:
Alle kleine watermassa's (van enorme meren tot kopjes water)  die jij noemt zijn gewoon veel te klein getijdewerking te hebben, simpelweg omdat er geen deel van de watermassa zich aan de andere kant van de aarde bevind. Dat is namelijk een voorwaarde voor getijdenwerking. Het water 'zwelt' niet op, en stijgt ook niet in een bakje.

Toegevoegd na 4 minuten:
De massa water war de maan of zon aan 'trekt' kan alleen maar hoger vloeien, door weg te vloeien aan de kant waar niet aan getrokken wordt. Bekijk de plaatjes maar eens ; je snapt natuurlijk wel dat dat effect in een gesloten bak water - hoe groot ook - niet kan optreden. Daarom zijn getijden bij uitstek iets voor oceanen en zeeen ; watermassa's die eigenlijk allemaal met elkaar verbonden zijn.

fremar · Answer

Hetgeen waarop de maan de grootste invloed heeft op aarde is de getijdenwerking. De termen ‘eb’ en ‘vloed’ klinken iedereen bekend in de oren. Het zal het merendeel van de kustbewoners van planeet aarde dan ook niet ontgaan zijn dat de zee twee keer per dag van laag naar hoog gaat.
Lees ook eens bijgevoegde bron:

Hoe is ooit onderzocht hoe de maan invloed heeft op de getijden?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (2)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: