Waarom 'prikt' koolzuur op je tong?

Waarschijnlijk door de bubbels. Elk ander gas zou dat eveneens doen. Maar technisch is koolzuurgas het meest praktisch.

Toegevoegd na 47 minuten:
Koolzuurgas kan via het enzym carbonzuuranhydrase-4 de smaakpapillen voor zuur prikkelen, maar dat is wat anders dan de priksensatie.

Toegevoegd na 54 minuten:
In tegenstelling tot het bovenstaande geeft de nationale wetenschapsquiz van 2010 het volgende antwoord:

In onze tong zitten verschillende soorten zenuwuiteinden die gespecialiseerd zijn in het waarnemen van omgevingsfactoren die een schadelijke invloed op het organisme kunnen hebben, zoals druk, temperatuur of chemische stoffen. Deze receptoren, ook wel nociceptoren genoemd, geven bij stimulering een kleine prikkel af naar de zenuwcellen in het ruggenmerg, die de prikkels weer doorgeven aan de hersenstam. Hier worden de prikkels waargenomen als pijn. Koolzuur is een chemische stof waarop chemosensitieve nociceptoren reageren. De kleine bellen, waaruit het koolzuur vrijkomt, veroorzaken dus allemaal kleine pijnprikkels.
Door een experiment met het drinken van priklimonade in een hogedrukkamer (3,4 atmosfeer, in plaats van 1 atmosfeer) is bewezen dat het echt gaat om het koolzuur, en niet het uit elkaar klappen van de bellen. In de hogedrukkamer wordt belvorming namelijk voorkomen, maar de proefpersonen voelden nog steeds dezelfde prikkelsensatie op hun tong. Ook de temperatuur van de bellen heeft niks te maken met de prikkelsensatie in je mond.

Toegevoegd na 1 uur:
Of het verhaal van de nationale wetenschapsquiz waar is weet ik niet. Je kunt CO2 ook inademen. 12% van de ingeademde sigarettenrook bestaat uit CO2. En dat prikt totaal niet.
http://www.chemischefeitelijkheden.nl/Uploads/Magazines/CF-44-206-tabak.pdf

Toegevoegd na 1 uur:
Nog eens verder gelezen. Het schijnt dat niet koolzuurgas, maar koolzuur de nociceptoren prikkelen. Ingeademd CO2 geeft dan de prikkel niet. CO2 vormt met water koolzuurgas. Het enzym carbonzuur anhydrase bevordert de aanmaak van koolzuur. En dat prikkelt dan die receptoren. Zo is het verhaal erbij.

Toegevoegd na 1 uur:
Na nog een ronde verder lezen:
De standaard verklaring voor de priksensatie is dat de bubbels verantwoordelijk zijn.
Enkele jaren geleden (ik meen in 2009) wees onderzoek in de richting van de nociceptoren.
Het zijn dus twee verklaringsmodellen die naast elkaar bestaan.