Is datgene dat ontsnapt aan een molecuul, een atoom of kunnen dat ook moleculen zijn? Ik heb begrepen dat het begrip straling hierop neerkomt?

Je haalt twee dingen door elkaar.

Het ene verschijnsel is het uiteenvallen van moleculen. Sommige moleculen zijn instabiel, andere moleculen kunnen kapot worden geslagen door straling, of vanzelf uit elkaar vallen door hoge temperatuur.

Een molecuul bestaat uit een aantal atomen. Wanneer een molecuul uiteenvalt, kunnen de brokstukken uit één atoom bestaan, of uit een aantal atomen die nog aan elkaar vastzitten. In dat laatste geval hebben we dus een kleiner molecuul.

Het andere verschijnsel is het uiteenvallen van een atoom. De meeste atomen zijn enorm stabiel; die vallen niet uiteen, tenzij je de kern beschiet met bepaalde deeltjes. Enkele atomen zijn niet stabiel; die vallen vanzelf uit elkaar.

Bij atomen betekent dat, dat de atoomkern in stukken breekt. Soms komt daar één deeltje bij vrij, bijvoorbeeld een elektron of een neutron. Soms splitst de atoomkern (die uit protonen en neutronen bestaat) zich in twee kleinere atoomkernen.

Wanneer een atoomkern een deeltje uitstraalt, spreken we van radioactieve straling. Dat kan beta-straling zijn - die bestaat uit weggeschoten elektronen. Het kan ook alfa-straling zijn - die bestaat uit weggeschoten klompjes van twee protonen plus twee neutronen. Tenslotte kan pure energie worden uitgezonden - dan spreken we van gamma-straling. Dan is er nog de neutronenstraling, die bestaat uit weggeschoten neutronen.

Radioactieve straling bevat altijd energie. Soms is dat puur de bewegingsenergie van de weggeschoten deeltjes. Soms, zoals bij gammastraling, is het pure energie die wordt uitgestraald.

Die energie kan voor verschillende doelen worden gebruikt:
--  elektriciteit opwekken (kerncentrale)
--  een grote explosie maken (kernbom)
--  kankercellen kapotschieten (bestralingstherapie)
--  alle cellen kapotmaken (radioactieve besmetting)