hoe werkt een tandwielkast in een windmolen?

Vroeger, zoals de molens uit de laat 19de eeuw, waren het houten tandwielen, welke op elkaar ingrepen. Zie bovenste link.
Als je het over een tandwielkast hebt, zie dan onderste link.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bovenwiel

http://www.at-aandrijftechniek.nl/nieuws/technologie/4286/de-haakse-overbrenging-anno-2011.html

Waarschijnlijk (maar ik weet het niet zeker ) als een automaat van een auto. Bij veel wind willen de wieken harder gaan draaien, maar dan zal de automaat zorgen dat de wieken hetzelfde tempo aanhouden terwijl de dynamo meer toeren gaat maken om meer stroom op te wekken. Bij weinig wind het tegenovergestelde wieken blijven met het zelfde toerental draaien maar de opgewekte energie is evenredig lager. Misschien kunnen anderen hier nog iets aantoevoegen.

Daar is geen sluitend antwoord op te geven, daar er vele soorten tandwielkasten bestaan specifiek ontworpen voor verschillende groottes windmolens.. Er zijn zelfs windmolens van Siemens die helemaal geen tandwielkasten meer hebben.

Om het verhaal algemeen te houden; de functie van de tandwielkast is om het lage toerental van de molen te verhogen, om zodoende de generator zo efficient mogelijk te laten werken. Het gaat dus echt om een versnellinggsbak en niet, zoals in een auto, om een vertragingsbak.
Tevens mag gesteld worden dat er geen haakse en geen wormkasten gebruikt worden, maar "gewone" tandwielkasten, maar ook planeet tandwielkasten.

Een tandwielkast kan natuurlijk nooit alle variaties in snelheid van de turbine corrigeren. Meestal worden de kleine tandwielkasten met twee toerenvariaties uitgerust in combinatie met twee verschillende generators, ieder met zijn eigen verschillende snelheid (of een generator met verschillende windingen).
De Flender Szak tandwielkast van Stork voor een 150 kw windmolen heeft twee sets van tandwielen, een voor hoge toerentallen en een voor lage toerentallen. In de lage stand is het grote tandwiel direct op de holle as, terwijl het kleine wiel direct op een tussenas is gemonteerd. De verhouding tussen de wielen is 1:5.
Op een iets andere manier zijn nog eens een groot en klein tandwiel gemonteerd in dezelfde verhouding, zodat, als de twee sets wielen worden gecombineerd, de uitgaande as 25 maal zo snel draait als de holle as. Een max. versnelling dus van 1:25. In dit voorbeeld draait de molen 40 t/m. Bij een versnellin van 25 draait de generator 1000 t/m.
Een 300 kw windmolen loop b.v. 31 t/m en de generator 1500 t/m. In dat geval is dan een versnelling nodig van 1:48 en om dat te bereiken wordt de tandwielkast met een extra tussenas uitgevoerd.
Grotere windmolens worden wel uitgevoerd met een planeet versnellingstand-wielkast.
Dit bestek leent zich er niet voor om andere tandwielkasten te bespreken, maar er zijn nog vele varianten zoals je zult begrijpen.