Komt de aarde steeds dichter bij de zon?

De aarde heeft een bepaalde beweging, zowel snelheid als richting. De aarde valt ook naar de zon, net zoals een steen naar de aarde valt - gewoon door diezelfde zwaartekracht.

Bij de aarde kun je het je zo voorstellen: de aarde beweegt "langs" de zon, op ongeveer 150 miljoen km afstand. De aarde zou, zonder de zwaartekracht van de zon, gewoon rechtdoor bewegen.

Stel dat de aarde door die rechtdoorgaande beweging in een bepaalde tijd 10 km verder van de zon af zou komen.

Maar: er is zwaartekracht van de zon. Daardoor valt de aarde richting zon. In diezelfde tijd valt de aarde precies 10 km in de richting van de zon.

Dus: door haar eigen beweging zou de aarde 10 km verder van de zon komen, en door de zwaartekracht zou de aarde 10 km naar de zon toe vallen. Beide treden tegelijk op, dus netto verandert er niets aan de afstand van de aarde tot de zon.

(De werkelijkheid is een tikje complexer, maar dit is een goed bruikbaar basisidee.)

Toegevoegd na 5 minuten:
De aarde draait ook nog om haar eigen as. De zwaartekracht van de zon veroorzaakt samen met die draaiïng eb en vloed - ook als we de maan voor het gemak even wegdenken.

Die eb en vloed kost energie. Daardoor vertraagt de draaisnelheid van de aarde (die om haar eigen as) geleidelijk aan.

Maar: er is een natuurkundige wet die zegt dat de totale hoeveelheid draaiïng constant moet blijven. Als de aarde langzamer om haar as gaat draaien, moet elders meer draaiïng komen. In dit geval is daar maar één mogelijkheid voor: de aarde moet sneller rond de zon gaan draaien.

Dat gebeurt dan ook.

In het bovenstaande voorbeeld: de snelheid van de aarde neemt toe. Dus in dezelfde tijd komt de aarde niet 10 km verder van de zon te staan, maar 10 km en 1 cm (bijvoorbeeld - ik roep maar wat). De zwaartekracht van de zon zorgt er nog steeds voor dat de aarde 10 km naar de zon toe valt.

Netto effect: de aarde komt 1 cm verder van de zon te staan.

Dit gaat door tot de aarde altijd met dezelfde kant naar de zon toe staat. Aan die kant van de aarde is het dan eeuwig dag, aan de andere kant is het eeuwig nacht. Dan is er geen eb en vloed meer, en zal de draaisnelheid van de aarde rond haar as niet meer afnemen. Op dat moment houdt de vergroting van de afstand aarde-zon dus op.