Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Over smaak valt niet te twisten. Is dat altijd zo? Wanneer mag je wel over smaak twisten?

Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
in: Filosofie
2.8K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Ingewikkeld.
In smaak zit namelijk wel degelijk een ontwikkeling. Zoals kleine kinderen voornamelijk van zoet houden, eenvoudige kinderliedjes het mooiste vinden wat er is, een slagroomtaart in je gezicht het toppunt van humor en een een felgekleurde tekening aan de muur het toppunt van kunst vinden, maar in hun latere leven andere smaken, muzieksoorten, humor en kunst gaan waarderen.

En dat komt niet helemaal vanzelf ; dat moet je echt bewust ontwikkelen. En dat gaat bij de een verder dan bij de ander. Zo blijven sommige mensen hun hele leven culinair bij de hamburgers en de patat hangen, en krijgt een ander een voorkeur voor meer exotische, ingewikkelde smaken. Blijft bij de een een huilend zigeunermeisje aan de muur hangen, en komt er bij de ander abstracte kunst in huis. Blijft de een zijn hele leven ontroerd worden door de Zangeres zonder Naam, en krijgt de ander meer behoefte aan diepgaandere en ingewikkeldere muziek. Gaat de een literatuur lezen, en blijft de ander in de Donald Duck-fase hangen.

Nu leven wij al sinds de jaren 60 in een cultuur die doorwrocht is van het waardenrelativisme, waardoor je ab-so-luut niet mag zeggen dat de ene smaak / voorkeur / liefhebberij beschaafder, ontwikkelder of verfijnder is dan die van een ander, dat 'lage' cultuur van hetzelfde niveau is als hogere cultuur, maar intussen weten we natuurlijk allemaal wel dat dat absoluut niet zo is. Dat is overigens niet hetzelfde als minderwaardig. Om Shakespeare of Goethe te kunnen lezen, is nu eenmaal het een en ander aan scholing en ontwikkeling nodig (en dat niveau zal ik ook never nooit niet halen), en dat is niet iedereen gegeven. Alle idealen ten spijt, zijn mensen nu eenmaal in de aard allemaal ongelijk, en dat moeten ze vooral ook blijven.

Maar in de praktijk merk je dus dat over smaak wel degelijk valt te twisten ; mensen die een bepaald niveau voorbij zijn, of een bepaald niveau nog niet bereikt hebben, zullen elkaars smaak onmogelijk kunnen waarderen, maar je kunt wel proberen iemand een stapje 'hoger' te leren waarderen. Het is namelijk niet 100 % gebonden aan intelligentie, maar voor een heel groot deel ook aan blootstelling, aan gewenning, aan leren proeven/kijken/luisteren/begrijpen.

Toegevoegd na 2 minuten:
Zie ook http://www.goeievraag.nl/vraag/hoever-gaan-subsidieren-toneel.21396
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
rose
14 jaar geleden
Een mooi verhaal, Marleen, maar ik blijf erbij dat over smaak niet te twisten valt. Dat iemand zijn smaak kan ontwikkelen betekent niet dat zijn persoonlijke (smaak)oordeel onderwerp van discussie kan zijn. En dat woordje 'hoger' blijft zelfs tussen aanhalingstekens suggestief. Ik zou eerder zeggen dat je aan 'iets anders' kunt wennen of 'iets anders' kunt leren waarderen. Smaakontwikkeling kan namelijk alle kanten op, niet alleen 'omhoog'.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Sorry , Roos, maar het is echt een vaste ontwikkelingslijn, dus wel degelijk 'omhoog'.
rose
14 jaar geleden
Bullshit
rose
14 jaar geleden
Sowieso suggereert 'omhoog' dat er een lager en een hogere smaak is. Maar, even een voorbeeld, iemand die van blues en rock houdt, maar niet van Ligeti en zich gaat interesseren voor hedendaagse muziek en na verloop van tijd Ligeti gaat waarderen ontwikkelt die omhoog? Volgens jouw verhaal wel, lijkt mij. Maar iemand die van Ligeti houdt, maar niet van blues en rock en die zich gaat verdiepen in de pop/rock cultuur en vervolgens blues gaat waarderen, die ontwikkelt zich dan blijkbaar ook omhoog. En wat moeten we met iemand die allen maar luistert naar klassieke muziek, omdat hij alleen die muziek mooi vindt en die vervolgens een voorkeur ontwikkelt voor Frans Bauer en carnavalsslagers. Is dat ook 'omhoog'?
rose
14 jaar geleden
En dan heb je nog de vraag of je daarmee nog wel over smaak spreekt. Ik ben zelf, vind ik, muzikaal tamelijk ontwikkeld, zeker waar het het luisteren betreft. Bach vind ik erg mooi, met name de cello suites, Die Kunst der Fuge e.d., het koorwerk is aan mij minder besteed. Beethoven vind ik prachtig, en dan vooral de strijkkwartetten. Mozart doet mij, een enkele uitzondering daargelaten, helemaal niets. En daar heb je het: de ontwikkeling is er wel, maar het is niet mijn smaak.
rose
14 jaar geleden
"waardoor je ab-so-luut niet mag zeggen dat de ene smaak / voorkeur / liefhebberij beschaafder, ontwikkelder of verfijnder is dan die van een ander, dat ‘lage’ cultuur van hetzelfde niveau is als hogere cultuur, maar intussen weten we natuurlijk allemaal wel dat dat absoluut niet zo is. Dat is overigens niet hetzelfde als minderwaardig." Het is dus niet minderwaardig, alleen maar van een lager niveau...?
rose
14 jaar geleden
@Loenie: "mensen die een bepaald niveau voorbij zijn, of een bepaald niveau nog niet bereikt hebben, zullen elkaars smaak onmogelijk kunnen waarderen, maar je kunt wel proberen iemand een stapje ‘hoger’ te leren waarderen." "...waardoor je ab-so-luut niet mag zeggen dat de ene smaak / voorkeur / liefhebberij beschaafder, ontwikkelder of verfijnder is dan die van een ander, dat ‘lage’ cultuur van hetzelfde niveau is als hogere cultuur, maar intussen weten we natuurlijk allemaal wel dat dat absoluut niet zo is. "
rose
14 jaar geleden
Wat ik eigenlijk probeer te zeggen is dat smaak niet gaat over ontwikkeling maar over voorkeur. Je bent allebei whisky liefhebber, maar jij houdt van Glenlivet en je partner van Coal Ila. Of je bent allebei geinteresseerd in 'klassiek' muziek, maar jij houdt van Mahler en je vriendje luistert liever naar Biber's Rozenkranz. Dan heb je het over smaak. Chocolade of citroen, Monk of Bley, Miles of Coltrane.
rose
14 jaar geleden
Dan is het nu wel tijd, uiteraard, om mij aan te sluiten bij de mening dat je Bauer en Bach niet met elkaar kunt vergelijken. Ik zal nooit bestrijden dat er verschil zit tussen het schilderen van de Guernica en het schilderen van het herdersjongetje met de traan. Maar je kunt best een 'ontwikkelde' smaak hebben en toch de Guernica niet mooi vinden. Of de Guernica wel mooi vinden en toch geen 'ontwikkelde' smaak hebben.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Klopt ; dat kan. Op de verschillende niveaus zijn er ook hele grote verschillen. Zo vind ik de ene cabaretier erg leuk en de andere vreselijk, terwijl het in grote lijnen hetzelfde is wat ze doen. En het ene schilderij ook beslist mooier dan het andere. Al zul je, om bij jou voorbeeld te blijven, La Guernica beslist meer kunnen waarderen als je het verhaal kent dat er achter zit, en de enorme impact die het schilderij heeft gehad. En kun je , als je oren ingewikkelder ritmes en muziek gewend zijn, hoempa echt niet meer verdragen, maar dat betekent niet dat je meteen klassieke muziek mooi moet vinden. Vaak is het en/en, maar lang niet altijd. Je kunt echt iets dat je vroeger mooi vond op een gegeven moment niet meer (aan) kunnen horen / zien proeven. Ik vermaak me niet meer met een boeketreeksromannetje, maar ga ook echt niet voor mijn lol boeken ver boven mij niveau zitten lezen.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
@Rose : en er zit inderdaad een enorm verschil tussen bijvoorbeeld Strauss en Mozart enerzijds, of Bach en Beethoven anderzijds, en een heel scala daartussen. Ook binnen een stijl heb je meerdere en mindere goden.
rose
14 jaar geleden
Ik heb van dichtbij meegemaakt dat iemand die alleen klassiek muziek en jazz luisterde op een bepaald moment overstapte op Andre Hazes en Marco Borsato. Qua complexiteit toch de verkeerde kant op, lijkt het.
rose
14 jaar geleden
En het feit dat ik weet wat voor invloed het werk van Mozart op de ontwikkeling van de muziek heeft gehad maakt het voor mij niet mooier.
rose
14 jaar geleden
Chubby Checker zou er jaloers van worden. (wink, wink, knowwhatimean, knowwhatimean?)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Daarom moet je er ook niet over discusieren... er komt geen eind aan! ;-)

Andere antwoorden (7)

Over smaak valt altijd te twisten! als jij stront een smakelijk hapje zou vinden, hoeft nog niet te zeggen, dat ik dat lekker zal vinden! Reken maar dat ik het dan betwist!

Toegevoegd na 28 seconden:
betwisten!
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Als mensen hele rare vragen gaan stellen op GV omdat ze een hele vreemde fixatie hebben, mag je over smaak zeker twisten.
Ook als mensen vanwege hun smaak door andere mensen als beledigend worden beschouwd, mag je over smaak twisten (maar er geen cartoon-oorlog over beginnen).
Ook als de smaak van mensen wettelijk niet is toegestaan mag je over smaak twisten.

Eigenlijk mag je over smaak altijd twisten, als je maar van tevoren weet dat er waarschijnlijk niemand de waarheid in pacht heeft en dat je de mening van de ander moet respecteren maar niet hoeft te accepteren.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
over jouw smaak valt voor mij niets te betwisten. als jij, zoals kancho zegt stront lekker zelf vindt, kan ik toch alleen maar zeggen dat ik dat vreselijk vies vind en jou veel plezier wensen bij je consumpties (hoop alleen dat ik er dan niet bij hoef te zijn.) andersom geldt ook, jij kunt die voorliefde dan aan mij nooit verklaren, want ik zal dat never nooit niet op geen enkele manier begrijpen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Over smaak mag iedereen van mij altijd twisten, over alles trouwens, maar ik vind dat vreselijk zinloos en zonde van mijn tijd.

Gr. Ton
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Over smaak kan je alleen maar twisten, vandaar dat men er beter helemaal niet aan begint! Over bepaalde zaken is wellicht iedereen het wel eens en dan hoef je er ook niet over te twisten. Dat houdt niet weg dat men lekker kan discusieren over wat wel en niet lekker is, of hoe men iets lekkerder dan maken.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Over smaak valt niet te twisten.

Als ik iets niet lekker vind en jij wel, dan heeft het geen enkele zin om daarover in discussie te gaan, dat is immers iets dat wij uitsluitend zelf kunnen beoordelen en bepalen.

Dat geld ook voor muziek. Je kunt nog wel discussieren over de kwaliteit van muziek, maar of je het mooi vind of niet, daarover valt niet te twisten.

Smaak is zuiver subjectief kan derhalve nooit onderwerp van discussie zijn.

Goede smaak, tja, daar wil men nog al eens de degens over kruisen. Of dat dan weer van goede smaak getuigt...
(Lees meer...)
14 jaar geleden
rose
14 jaar geleden
Wat ik wilde zeggen is dat men nogal eens twist over of iemands voorkeur wel 'goede' smaak is. Of over wat goede smaak is en wat kitsch. Of over wat goede smaak is en wat onbehouwen. Of over wat goede smaak is en wat witte tennissokken onder een zwarte broek. Maar 'goede smaak' gaat over iets anders dan smaak, dat gaat over druk uitoefenen op je medemens, een norm vaststellen waaraan men kan voldoen, in de rij meppen en zo nog het een en ander.
Nou gewoon altijd zou ik zeggen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding