Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Kun je het bestaan van een objectieve werkelijkheid bewijzen?

Stel je kijkt naar een kopje op tafel. Je ervaart dan dat kopje. Maar die ervaring is er een die plaats vindt in mijn hoofd/geest.

Maar hoe kun je nou bewijzen dat hetgeen je ervaart in je geest ook werkelijk bestaat?

8 jaar geleden
in: Filosofie
3.8K
Thecis
8 jaar geleden
Volgens mij is dat bijna de basis van de hele filosofie. Je kan dat namelijk niet bewijzen want zodra iemand een bewijs heeft, kan een ander roepen dat dat bewijs en alles er omheen slechts een fantasie van diegene is...
Amadea
8 jaar geleden
Je kunt bewijzen dat het een kopje is door er thee of koffie in te gieten en dat er vervolgens uit te gaan drinken.
Thecis
8 jaar geleden
@Amadea Het enige wat je dan bewijst, is dat het voor jezelf waar is. Maar een absolute objectieve werkelijkheid zal niet mogelijk zijn. Er hoeft maar 1 iemand te zijn die zegt dat alles in zijn / haar hoofd gebeurd (terwijl in een coma liggend of dat we een droom zijn van een "superwezen") en we zijn alweer klaar. We kunnen dat niet ontkrachten. Wel wordt algemeen aangenomen dat zo'n iemand ofwel lastig wil zijn ofwel niet helemaal goed is, maar hoe weten we zeker dat diegene niet gelijk heeft?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@amadea En als je aan het dromen bent kan je hetzelfde doen, met hetzelfde resultaat. Dus dat bewijst niets.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
de werkelijkheid is niet objectief; wat voor de één waar is, is voor de ander flauwekul...!
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Hoezo bewijzen -- ik zal je een mooie quote doen en wel het 'gebed van de scepticus' : Oh Lord (if there is a Lord),
Save my soul (if I have one)... @ Freekfluweel
soms is de werkelijkheid aardig objectief, een lantaarnpaal staat waar hij staat. Dat je onder invloed wellicht iets anders kunt denken, maakt niet de werkelijkheid, maar de waarnemer minder objectief.
Cryofiel
8 jaar geleden
@WillemNeoChorio, de lantaarnpaal is niet objectief. Jij zou een stel hersenen in een pot kunnen zijn, kunstmatig in leven gehouden, waarvan de inkomende neuronen (van de zintuigen) worden aangestuurd met elektrische pulsen van een werkelijkheids-simulator, en de uitgaande neuronen (naar de spieren) worden uitgelezen door diezelfde werkelijkheids-simulator. Voor JOU (dus: voor die hersenen in de pot) is de lantaarnpaal dan helemaal echt, exact zo echt als nu. In werkelijkheid wordt de lantaarnpaal inclusief de hele wereld daaromheen gesimuleerd door de werkelijkheids-simulator.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
8 jaar geleden
Leuke vraag dit :-)
Hij zet je aan het denken !
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@Ozewiezewozewiezewallakristallix Dat zeg jij, maar volgens mij is dat een illusie...
Amadea
8 jaar geleden
Een ander kan het niet aanschouwen als jij het aan het dromen bent, @MrTomaat. Dus het bewijst wel degelijk dat jij een kopje ziet als een ander kan zien dat je wat inschenkt en drinkt.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@amadea Als ik droom kan een ander het ook aanschouwen, althans dat is idd alleen maar de illusie van een ander persoon. Echter hoe weet jij op dit moment dat je niet droomt en dat degene die jouw kopje valideert niet een illusie is? En dat alles wat je om je heen ziet niet een illusie is? Inclusief het beeldscherm waar je nu dit vanaf leest? In je dromen weet je ook niet dat je droomt. Dus op het moment dat jij de test doet weet je ook nooit zeker of je droomt. Daar zit een enorm probleem. (rabelais zei het al in een reactie "cogito ergo sum") Tuurlijk, voor de dagelijkse werkelijkheid (als die dus bestaat) en werkbaarheid is jouw methode prima. Echter heeft erotisi het daar niet over zo lijkt het.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@amadea Wie zegt dat wij niet allemaal in de "matrix" zitten? http://www.cnet.com/news/are-we-in-the-matrix-science-looks-for-signs-were-not-real/
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Inception is naast The Matrix ook zo'n film die met dat concept/argument speelt. https://en.wikipedia.org/wiki/Dream_argument
http://missiontotransition.blogspot.nl/2011/08/conceptual-origins-of-matrix-and.html In principe weet ik (of jij) dus niet of er naast mij nog iemand bestaat, of dat alles een en iedereen een illussie/droom is.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
8 jaar geleden
@MrTomaat
Ik ben het volledig met je eens, maar toch... Wil je nu beweren dat al die kennis die ik hier op GV (en de rest van het internet) kan vinden allemaal zélf verzonnen heb ?!? Wauw !
(Oze zet vol trots een hele hoge pet van zichzelf op)
Cryofiel
8 jaar geleden
Wie zegt dat jij niet de enige bent die in de "matrix" zit?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Alles wat je weet, heb je van een ander gekregen.
Niets daarvan heb je zelf gemaakt. Die lantaarnpaal had ook nog playborstel kunnen heten, dan was het voor ons brein om het even, dat is alleen de taal die we hebben afgesproken..en nooit de werkelijkheid. Je ogen kunnen iets registreren, dat lijkt door jou zelf ontdekt...., iets nieuws zeg je dan arrogant.
Maar je zichtbeeld, wordt door jou kennis beschreven, kennis die je niet van jezelf hebt. Het kopje op tafel, voldoet aan je verwachting, maar is de waarheid niet, het is de waarheid voor de kennis die je ervan hebt.
Het is de aangeleerde werkelijkheid, die we samen hebben afgesproken, en die je hebt geleerd.
En dat is daarom jouw waarheid.
Jouw waarheid is altijd verbonden met wat je hebt geleerd, en uiteindelijk de kennis van een ander, nooit die van jezelf. De enige informatie die in je opkomt, die een werkelijkheid kan worden genoemd, is datgene wat je zonder tussenkomst van een 'ander' mens ontvangt.
Herkennen kan het niet zijn, want dan heb je het al eerder gezien, of meegemaakt en opgenomen in je verstand..(wat aangeleerd is)
Het zou absoluut nieuw moeten zijn, om nog werkelijk te kunnen worden genoemd.
Daar is nog niemand met zijn fikkies aan geweest, en kan alleen een werkelijkheid genoemd worden, als het niet door je eigen denken wordt gehanteerd want dat was al niet zo werkelijk meer.... Gelovigen onder ons, hebben dan een dilemma bij de afkomst van de hoogste waarheid.....die verbonden wordt met God.
Die 'werkelijkheid' is door hen verbonden, met een naam of identiteit, die uit het denken is ontstaan, en daarom de werkelijkheid niet meer..
Duizende jaren schreef men al, dat geen naam kon worden gegeven....., dat je niet kon noemen wat je nooit had meegemaakt....(want dan zit het in je brein en is het niet dat hoogste meer, maar een onwerkelijkheid uit je verstand)
Maar ja.....hoe moet je dan een groep verbinden? Maw, ongebonden, onverbonden, als enkeling, altijd alleen zou je kunnen ervaren, dat wat je nu werkelijk noemd, of waarheid.
Want alleen de kijker....is het geziene.., in z'n uppie.
En zolang de kijker niet denk bij het zien, is hij wat ie ziet, want wezenlijk is hij alles, en dat is niets.....( want geen naam ;-) All-één. ;-)
erotisi
8 jaar geleden
Misschien dat dat de rede is geweest dat de Joden God de onnoembare 'noemde'?!
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Misschien wel, dat was daarvoor in Egypte al zo en gaat heel ver terug.. Maar het opvallende is wel( denk ik maar...) dat de fisica met zijn quantumtheorie uiteindelijk op het zelfde terecht komt...
De analist is de analyse die hij maakt.....enz.
Goede vraag.....denken dus. ;-)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Voorbeeld?
erotisi
8 jaar geleden
Goede aanvulling Paspoes. Maar je zegt eerst dat de objectieve werkelijkheid altijd kenbaar is maar wat daar buiten valt is niet kenbaar. Dat begrijp ik niet goed, wat valt er nog buiten de objectieve werkelijkheid?
Of bedoel je dat er wel een objectieve werkelijkheid bestaat en alleen als ding an sich kenbaar is, maar dat je niets kunt weten over dat ding an sich omdat we 'opgesloten' zitten in onze subjectieve ervaringen? En dat alles wat we pretenderen over de objectieve werkelijkheid eigenlijk gaat over de voorstelling van die werkelijkheid? Een beetje alla Kant. Schopenhauer stond volgens mij , wat meer open voor de oosterse denkwijzen, en zal het ding an sich wel kenbaar zijn, alleen is mij niet precies duidelijk hoe hij daar bij komt en wat hij daar onder verstaat (de wereld als wil en voorstelling)?

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (4)

Je kunt helemaal niets bewijzen, alleen maar falsificeren.
Dat is de kern van het kritisch rationalisme van Popper.

Kun je solipsisme (mooi samengevat als: 'the philosophical idea that only one's own mind is sure to exist') falsificeren?

Toegevoegd na 11 minuten:
Maw. je kunt het bestaan van een objectieve werkelijkheid iig niet bewijzen.
Wellicht kun je het bestaan of niet-bestaan dus wel falsificeren.
(Lees meer...)
8 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Beetje in het verlengde van Descartes' "cogito ergo sum". Plus.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
een plus!
Absence of proof is not proof of absence. zou je het volgende experiment aandurven...? kijk naar je rechterhand. Denk je dat die wellicht niet bestaat, geef er dan met je linker hand een flinke mep op. Nu zal je zeggen, ja ik verbeeld me dat dit pijn doet. OK, nu laat je een ander de klap geven. Niet alleen jij maar ook de ander heeft nu een pijnlijke hand. Dat kun je met de gehele wereldbevolking doen en er zodoende 'via een afspraak' van uitgaan dat jouw hand bestaat. falsificeren is een mooi ding, maar is niet op alles toepasbaar. Daarom bestaat een bewijs ook eigenlijk nooit 'echt'. Wat je maximaal hebt is 'een werkhypothese die nog niet onderuit is gehaald'.
erotisi
8 jaar geleden
Toch ben ik dan wel benieuwd naar je begintheorie? Die zou misschien kunnen luiden 'Alles wat je ziet bestaat'. Maar dat is dan alleen echt waar als je een situatie kunt bedenken waarin dat niet waar is. Maar goed, hallucinaties voldoende?!
Maar hoe bewijs je dan dat het object in de ervaring van die hallucinatie niet bestaat? Maw kun je iets waarvan beweert wordt dat het bestaat wel falsificeren, je lijkt te blijven cirkelen? Is dan de conclusie toch gerechtvaardigd dat er toch een objectieve werkelijkheid is omdat falsificatie niet lukt?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@WillemNeoChor
Of je verbééldt je dat ook die ander(en) iets over een pijnlijke hand zegt (zeggen).
Inderdaad: alleen "cogito ergo sum" houdt stand.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
8 jaar geleden
Voor de liefhebbers: Cogito ergo sum (Ik denk, dus ik ben)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cogito_ergo_sum
erotisi
8 jaar geleden
Toch vraag ik me af of descartes met zijn cogito toch niet te stellig is. Want hij verklaart dan weliswaar dat hij bestaat omdát hij denkt en voelt. Maar wie zegt dat deze introspectieve blik ook niet vals is?
Ozewiezewozewiezewallakristallix
8 jaar geleden
Je geest bestaat ! Anders kun je niet denken en was deze vraag nooit gesteld. Of die geest in je hersens zit, of wellicht niet meer dan een computerprogramma is, dát is dan weer niet te bewijzen.
erotisi
8 jaar geleden
Maar als je droomt dat je denkt is dat denken dan echt geweest? Ik geef het toe een beetje vreemd is het wel:-)
Ozewiezewozewiezewallakristallix
8 jaar geleden
Dromen is een vorm van denken.
erotisi
8 jaar geleden
Ik droom dus ik besta! Ok Maar hoe kun je de definitieve link dan leggen tussen dat dromen/denken en dat ik? Wat bedoelt hij dus met -Ik-?
Vermoedelijk is de werkelijkheid een plaatselijk en tot de waarnemer beperkt fenomeen wat zich in dit geval beperkt tot de fysiek aanwezigen die het kopje kunnen zien/aanraken en het gezamelijk eens zijn dat dit kopje er echt staat.

Degene aan wie je zoiets wil bewijzen zal dit dmv zijn eigen zintuigen toetsen. Met alle beperkingen van ons mensen van dien. Die objectieve werkelijkheid is vanuit onszelf gezien dus beperkt tot de zintuigen en fysieke plaats van de waarnemer.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Nee, althans niet wanneer de kwantumtheorie geldig is. Die stelt onder meer dat de waarnemer de uitkomst van een experiment, alleen door ernaar te kijken, beinvloedt.
Daardoor zijn weliswaar objectieve experimenten niet uitgesloten, maar alleen die experimenten waarbij niemand kijkt hoe de uitslag ervan is, zullen geldig/ objectief zijn; en daar heb je zo weinig aan.
Bovendien zijn de uitgangspunten (axioma' s) waarvan wordt uitgegaan, wellicht niet op elke schaal objectief; en als je absolute objectiviteit eist, zou je wellicht een uitslag kunnen verwachten die zinloos is.
Nog even los gezien van de kans dat er parallelle universa bestaan, is er dan een 'waar'? Of allemaal? Of hangt het van de omstandigheden af (en dan is van objectiviteit ook geen sprake)? Een geweldige vraag met interessante implicaties.

Bovendien kan het zo zijn, dat die objectieve werkelijkheid er wel degelijk is, maar niet te bewijzen valt dat die bestaat. Denk aan de problemen die je zou ondervindt als je objectief moest gaan bewijzen dat je rechter hand bestaat. Je kunt enorm veel argumenten aanvoeren dat die hand er heus is, maar het bestaan van die hand is in theorie falsificeerbaar (solipsisme bijvoorbeeld -- alleen jouw geest bestaat en lijdt aan de illusie dat die hand er is). Hoe je dit overigens ooit geldig zou kunnen falsificeren lijkt me ook een interessante vraag (en die ga ik nu stellen).
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
erotisi
8 jaar geleden
Je zegt: alleen die experimenten waarbij niemand kijkt hoe de uitslag ervan is, zullen geldig/ objectief zijn"
Maar stel je plaatst een camera bij het experiment. Wat is dan het moment van beinvloeden? Het moment van de hele opname of het moment van het bekijken van de video?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@ Erotisi Wat je beschrijft over de camera is vrijwel gelijk aan het gedachtenexperiment van Schroedinger, ook wel bekend als Schroedingers Kat. Er zal nl. een situatie van onzekerheid/ meerdere mogelijkheden bestaan tussen de opname door en het bekijken van de beelden. Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Schrödingers_kat
erotisi
8 jaar geleden
Ik kan in de bijlage niet meteen iets vinden over een opname en daarna het bekijken daarvan. Wat bedoel je dus met 'meerdere mogelijkheden bestaan tussen de opname door en het bekijken van de beelden"?
Dit vraagstuk kregen wij (onze klas) voorgeschoteld bij filosofie. Je kunt hier allemaal theorieën bij bedenken. Wij dachten aan; je kan nergens over nadenken tenzij je het al een keer hebt gezien. En nieuwe ideeën die maak je door dingen die je al een keer hebt gezien of geleerd bij elkaar te stoppen. Onze leraar: Dat zo ook iemand in kunnen typen dat jij dit moet denken. Dat iemand anders je bestuurt zonder dat je het door hebt. Diegene noemen we even Klaas. Maar dan zou Klaas dus ook moeten kunnen denken, want anders zou hij ook niemand kunnen besturen. Maar misschien wordt Klaas ook wel bestuurt door iemand, en diegene ook weer, etc. Maar dan zou toch uiteindelijk iemand een lichaam moeten hebben en dingen hebben gezien en gevoelt. etc. Verder dan dit kwamen wij niet.

Je kan ook de theorie van Descartes gebruiken.
Ik heb zelf een deel van het boek van Descartes gelezen, maar het is erg moeilijk te begrijpen. Ik heb ook een aantal samenvattingen gelezen, maar die zijn weer te kort. Als je een goede samenvatting vindt kan je misschien zijn theorie wel gebruiken. Hoewel ik vind dat die theorie wat verbeteringspunten nodig heeft.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding