Waar komt ons ethische gevoel vandaan?

Uit associatie.

Aangeleerd, niets meer en niets minder... Allemaal aangeleerd...
Dat is altijd zo... Zo waar als je de taal spreekt van je moeder...

Een ethisch gevoel is puur egoïstisch zelfbehoud. (sorry!) Als je namelijk ethisch bent, handhaaf je je beter in een gemeenschap, en daar heb je weer betere kansen om te overleven. Doe eens alsof je in de oertijd zit. Stel je vermoordt iemand, dan ben je duidelijk onethisch bezig, en heb je grote kans dat de groep je niet meer vertrouwt en eruit zet. Daar heb je geen of weinig kans op overleven en voortplanting enz, dus laat je het wel uit je hoofd.

Mensen met een ethisch gevoel maken dus meer kans op overleven en voortplanting, zijn dus succesvoller en dat is dan een eigenschap (voor zover genetisch bepaald) die relatief vaker zal gaan voorkomen.

Factoren als religie, sekse, maatschappelijke ontwikkelingen en cultuur zijn van invloed op de ontwikkeling van het ethisch perspectief van het individu.

In de basis dus inderdaad de opvoeders en leefomgeving maar vlak ook de media tv, radio en internet niet uit.

Een ethisch gevoel is vooral zoals we de dingen omschrijven. We noemen iets goed of kwaad met woorden die we geleerd hebben. Maar eigenlijk is er geen grens te trekken. Wat je vervelend vindt noem je slecht, wat je plezierig vindt noem je goed.

Toegevoegd op 24-06-2009 00:45:47
Dat is dus wat het ethisch gevoel is. Waar het vandaan komt? Je plezierig of onplezierig voelen is aangeboren. Het eerste wat een kind doet is zijn ongenoegen kenbaar maken. En later lachen van plezier.

Dit komt omdat de mens in staat is om zich te verplaatsen in de belevingswereld van een ander. Je kunt als persoon dus bedenken hoe de "slachtoffer" van een daad zich zou voelen, omdat je jezelf in zijn positie kunt voorstellen. Mensen kunnen op deze manier een daad beoordelen naar hoe zij hem zouden ondergaan als slachtoffer.

Tevens geldt voor sociale diersoorten, dat samenwerking en vertrouwen binnen de groep de overlevingskansen van de groep en het individu verhogen. Als jij iemand goed behandelt, is er een grote kans dat deze persoon jou ook goed zal behandelen. Bedenk ook dat, voor het groootste deel van de menselijke geschiedenis, de mens in kleine, nauwverwante groepen leefde - iedereen in je directe omgeving was broer, zus, oom, tante, vder, moeder, etc. Zelfs als jij jezelf opoffert voor het voortbestaan van zo'n groep, is de kans heel groot dat je genen alsnog doorgegeven worden, omdat jij veel van je genen deelt met anderen in dezelfde groep, en zij hier zelf voor kunnen zorgdragen.

Opvoeding heeft hier niet heel veel mee te maken, hoewel het uiteindelijk wel de manier is om deze "regels" over te dragen. De opvoeding wordt namelijk voornamelijk mogelijk gemaakt omdat het jeugdige menselijke brein geprogrammeerd is op het overnemen van informatie van ouderen (vandaar dat je kinderen zo makkelijk het bestaan van bijvoorbeeld Sinterklaas/hansv kunt wijsmaken). Het is een facilitator, niet een bron van de overdracht.

Het lijkt mij dat het inderdaad meestal van onze ouders vandaan komen, maar ook onze omgeving, vrienden en vriendinnen hebben daar grote invloed op..tenslotte ontwikkelen we zelf ook onze ideeen en denken na of iets werkelijk zo goed is of niet, en heeft ook te maken met hoe goed ons geweten ontwikkeld is..

Ik voel zelf dat het zeker ook uit mezelf komt. Ik voel me wel degelijk schuldig als ik een ander iets zou aandoen. Aan de andere kant kun je met wat ellenbogenwerk ook verder komen in het leven, dan dat je zou kunnen door te luisteren naar je gevoel van goed en kwaad.

Er zijn een aantal theoriën waar dit vandaan komt. Een bekend voorbeeld is dat we handelen volgens de categorische imperatief (vergelijkbaar met de gouden regel) Deze regel zegt dat handelingen goed zijn als je moet kunnen willen dat het een algemene wet is. Dit is tweezijdig dus aller eerst wil je dat iedereen in jouw positie hetzelfde doet en is het mogelijk. Bijvoorbeeld bij liegen is het slecht aangezien je aller eerst niet wil dat iedereen tegen je liegt ten tweede is het onmogelijk want als iedereen mag liegen verliest het woord liegen zijn betekenis aangezien voor liegen voorondersteld moet zijn dat iedereen de waarheid zou moeten spreken.

Op deze verklaring ben ik tegen om de reden dat in het eerste deel (kan je vergelijken met de gouden regel) zit niet de bron van ons ethisch gevoel omdat het een ethisch gevoel al voorondersteld. Het tweede deel of het mogelijk ligt legt de uitleg in onze taal nu lijkt het mij sterk dat ehtiek wortels heeft in onze taal.

Persoonlijk denk ik dat ons gevoel van ethiek voor een groot deel is bepaald door een proces van evolutie. Om als menselijk ras te overleven geeft het een evolutionair voordeel als wij een bepaald ethische moraal hebben. Nu zou je denken juist immoraliteit geeft toch een evolutionair voordeel? Maar nee het omgekeerde is juist waar. Vanuit de evolutionaire speltheorie (te lang om uit te leggen) is moraliteit te verklaren dat de beste overlevingsstrategie is voor de mens. We moeten elkaar helpen en niet in de weg zitten om als soort te overleven. Ons gevoel van moraliteit is het gevolg van een balans tussen wat goed voor ons is en het geheel van de mensheid. Kortom het is goed voor de mens om elkaar te helpen en elkaar niet dwars te zitten omdat dit de overlevingskans vergroot. Mocht je geïntresseerd zijn in dit onderwerp raad ik aan om The Selfisch Gene van Richard Dawkins te lezen. In hoofdstuk 13 legt hij uit hoe het evolutionaire voordeel oplevert als een dier moreel gedrag vertoont evolutionair voordeel krijgt.

Toegevoegd op 25-06-2009 12:26:20
Dit evolutionaire deel verklaart alleen ons gevoel van moraliteit moraliteit zelf ben ik ook van overtuigd ligt ook deels in onze rationaliteit en hierin denk ik ook dat ethische problemen vaak ingewikkeld zijn. Aangezien in dat geval naar mijn idee onze morele reden en ons morele gevoel met elkaar in de knoop liggen. Maar om antwoord te geven op je vraag: Moraliteit heeft zijn bron in evolutie. Het geeft voordeel om moreel gedrag te vertonen.