Welke zintuigen zijn er in de loop van de menselijke evolutie op vooruit gegaan en welke achteruit?

Misschien is het boek http://www.springer.com/us/book/9784431542216 wel iets voor u hier, misschien net niet. Let wel: de zintuiglijke waarneming versus de cerebrale verwerking erna, zijn eigenlijk twee totale zaken. Als je het geheel van waarneming tot en met 'herkenning' en actie bedoelt, is dit antwoord verre van volledig, zegge zelfs fout. Onze grote pak hersenen zijn vooral het gevolg van het feit dat wij een zeer fijne motoriek ontwikkelden, vooral op het niveau van vingers/tenen (nog verfijnder dan apen) en mond en tong (taalspecifiek ook van hieruit).

Wat betreft zintuigen, is de mens 0,0 beter dan andere zoogdieren, dus je vraag mag meteen gewijzigd worden welke zintuigen bij zoogdieren er op vooruit zijn gegaan en welke achteruit.

Dat is moeilijk vast te stellen, want we moeten dan zoeken naar diersoorten die erg oud zijn en niet evolueerden, maar kakkerlakken kunnen we daar wel bij vergelijken. Qua zoogdieren kunnen we misschien eens kijken naar drie hele soorten: Afrikaanse olifanten en Galapagos reuzenschildpadden die beiden zelf ook heel oud en heel lang vruchtbaar blijven. Veel dieren specialiseren zich via één bepaald zintuig, dus daar kun je wel vooruitgang zien, maar dikwijls net ten koste van de andere, dus we spreken eerder van een gelijkblijven van alle zintuigen samen in dat verband: Vogels horen en zien heel ver, maar zouden heel wat minder voelen, smaken en ruiken. Bepaalde zoogdieren hebben heel geavanceerde oren wat wijst op een heel bijzonder gehoor.

Nu toch even naar de mens in concreto: Twee spieren zouden bij veel mensen niet meer 'bedienbaar' zijn: de oren optrekken en bewegen zodat zelfs je bril meebeweegt (ik kan dit nog, en er zijn er nog een heel aantal) en je staart bewegen of laten 'kwispelen' (kan ik ook nog, denk ik). Dat wijst erop dat ons gehoor in elk geval moet verminderd zijn met de laatste duizenden jaren. Van ons gezicht, weet ik het niet, misschien is dat in compensatie verbeterd, maar zovele jongeren dragen zo snel een bril dat ik het niet echt weet. Ik vermoed ik dat onze focus kan getraind worden: fixeren + scherpstellen. Rilatine/Ritalin/Concerta vertraagt bijvoorbeeld het 'jagende stuureffect van de ogen' en doet ze trager bewegen (niet erg gezond dus vanuit deze optiek).

Omgekeerd vermoed ik dat ons gevoel toegenomen is doordat we zachter leven en kledij zijn gaan dragen.

Onze reuk is volgens mij ook redelijk afgenomen, met als gevolg dat onze partnerkeuze meer en meer fout loopt.