Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom hebben veel dieren een licht gekleurde buik?

Bij vissen en vogels heeft het te maken met of je ze van onder of bovenaf bekijkt, dan is het camouflage. Maar waarom heeft bijvoorbeeld een hermelijn een witte buik?

Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
in: Biologie
2.4K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Van een andere GV'er (zie antwoord van Viridiflavus) heb je een prachtig uitleg gehad over het mechanisme dat reguleert hoe een gekleurde vacht/huid in de buik ontstaat: de aanwezigheid van melanocyten bepaalt of een gebied donker wordt, omdat deze cellen verantwoordelijk zijn voor de vorming van melanine.
Ik denk echter dat de reden waarom de buik van heel veel dieren, met name landdieren, vaak ongekleurd (of althans lichter van kleur) blijft, anders is.

Een gekleurde huid of vacht, of überhaupt een bepaald kleurpatroon op de bovenkant van een dier, heeft niet alleen te maken met camouflage. Kleur heeft ook veel andere functies, en een hele belangrijke is thermoregulatie en bescherming tegen zonlicht.
Doorgaans is de bovenkant donkerder van kleur omdat hiermee wordt licht en dus warmte geabsorbeerd, en dat helpt een dier om zijn lichaamstemperatuur op peil te houden. Sowieso geldt dat voor koudbloedige dieren, maar ook warmbloedige dieren kunnen hiervan profiteren.
Daarnaast, een hoog gehalte aan melatonine in de huid beschermt tegen UV-straling, en die is alleen aan de bovenkant nodig, niet in de buik. Dat is overigens de reden waarom wij mensen bruin worden bij langdurige blootstelling aan de zon: omdat onze huid extra melatonine aanmaakt om de huid te beschermen. Nog een voorbeeld: het is een bekende feit bij dierenartsen dat koeien die buiten grazen en een zeer lichte huid hebben, vaker huidmelanomen ontwikkelen.

Omgekeerd, de buik van een dier krijgt veel minder zon en licht. Er is dus geen reden voor een dier om kostbare energie te stoppen in het aanmaken van melatonine voor een gebied dat deze niet nodig heeft, en dan blijft het gebied vanzelf lichter van kleur, zolang dit verder geen nadelige gevolgen heeft (denk b.v. aan het verpesten van je camouflage)
Dit alles wordt uiteraard niet door elk individueel dier bewust bepaald. De lichte buiken ontstaan, net zoals alle andere eigenschappen van een dier, door het bekende mechanisme van evolutie: mutatie, natuurlijke selectie van de meest geschikte dieren, en doorgeven van de mutatie aan de nakomelingen.

Je zou ook kunnen stellen dat sommige dieren die heel weinig aan zon blootgesteld worden ook witte buiken hebben. De uiteindelijke reden blijft geldig: als een gekleurde buik geen toegevoegde waarde heeft, is het verspilling van energie om deze donker te maken, en dan blijft het dus licht.

Hele leuke vraag trouwens!
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden

Andere antwoorden (2)

Ik denk omdat de melanocyten vanuit de buurt van de neurale goot komen. Ze verspreiden zich in de ontwikkeling over de rest van de huid. Het hangt er dus vanaf wanneer dat proces stopt in het embryo. Als melanocyten in de haarfollikels komen kunnen de haren donker worden. Het is dus meer een afgeleide van de ontwikkeling dan dat het meteen een functionele oorzaak hoeft te hebben. Dieren aanleggen met een lichte rug en een donkere buik zou gewoon ingewikkelder zijn en daarom zie je dat eigenlijk niet.
Vanuit een vissen of amfibieenlarve geredeneerd is het wel een functionele manier van ontwikkeling lichte buik en donkere rug verlaagt dan de zichtbaarheid. In principe ligt de richting van de ontwikkeling ook al vast door de aanleg van kop en ruggengraat en daarop volgende migraties van cellen naar de buikzijde. Je zou de buik kunnen zien als een min of meer inerte massa, en de kop en vervolgens de ruggengraat en het mesoderm daar als de plek waar de actie ontstaat en waar zenuwen, bloedvaten, spieren, voortplantingscellen en pigmentcellen zich naar de buikzijde gaan bewegen, gestuurd door chemische prikkels.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Prachtige antwoorden hierboven.
Kijkend naar de evolutie, is iedere dier met een bepaalde kleur begonnen.
In de loop van de evolutie ontstonden er kleur mutaties.
Was dat een voordeel voor dat dier, dan bleef het, was het een nadeel, dan verdween dat dier weer.
Zo ontstonden zeer grote variaties in kleur en patronen.
Veranderde de natuur om zich heen, dan gingen de kleuren mee.
veranderde het klimaat, dan ook.
Je kunt het dus ook zo stellen, dat alsmaar weer nieuwe kleuren werden uitgeprobeerd, waarna de beste steeds over bleven.
Zou een witte buik, geen voordeel geweest zijn, dan was er nu een ander kleur geweest.
Ook kan je het zo stellen, dat een witte buik geen nadeel was, dus is het gebleven.
Een dier met een witte buik, die zich plotseling bij b.v een gevecht zich opricht, laat zijn witte buik zien, dat is veel dreigender dan die schutkleur van de bovenkant.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding