waarom dacht Darwin dat de mens van aap af zou stammen ?

In zijn werk "The origin of species" beschreef Darwin het idee van evolutie waarbij fossielen en overeenkomsten tussen dieren een belangrijke rol speelden.

In zijn latere werk "The Descent" (plm 1860)" ging hij hierop verder en ging daarbij ook in op de afstamming van de mens. Hij stelde daarbij overigens niet dat de mens van de aap afstamt maar mens en apen dezelfde aapachtige voorouder hebben. Hij wees daarbij op overeenkomsten tussen mensen en andere primaten, overeenkomsten in de embryologische ontwikkeling en op overeenkomsten en verschillen in overbodig geworden (restanten van) organen.

De hoeksteen van de evolutietheorie is de gemeenschappelijke voorouder van alle levende wezens, elk individu moet namelijk geboren worden of afsplitsen door celdeling. Daarom is de evolutietheorie ook niet erg geschikt om het ontstaan van het leven te verklaren. De basis is dus een vooroudercel die zich steeds weer vermenigvuldigt. Door allerlei specialisaties die door natuurlijke en seksuele selectie worden uitgeselecteerd onstaan er dan weer allerlei varianten.

De verwantschap kun je nog terugvinden in overeenkomsten in de celbiologie of de anatomie. Sinds we de genenvolgorde kunnen vaststellen is er een min of meer objectieve methode die de overeenkomsten in getallen kan vastleggen.

In Darwins tijd was er nog weinig bekend over erfelijkheid, maar de gemeenschappelijke afstamming, de natuurlijke selectie en de overeenkomsten in anatomie waren door Darwin gecombineerd in een theorie. De dieren met de meeste overeenkomst met mensen waren de mensapen en op grond van de theorie werd dus verondersteld dat mensen en mensapen een gemeenschappelijke voorouder hadden.

We weten nu dat de jongste gemeenschappelijke voorouder wordt gedeeld met de chimpansees en bonobo's, omdat we objectief de overeenkomst tussen de genen kunnen vaststellen. Moleculaire wetenschappers gebruiken daar computerprogramma's voor die net zo goed voor sponzen of geraniums gebruikt kunnen worden.

Zouden we dezelfde principes hanteren als we doen met met geraniums, dan zouden de mensen de bonobo's en de chimpansees in hetzelfde geslacht worden ondergebracht.