Hoeveel dierensoorten zijn er eigenlijk?

Eerdere schattingen door taxonomen (experts in het ordelijk classificeren van planten en dieren volgens hun veronderstelde verwantschappen) liepen uiteen van enige miljoenen tot zelfs meer dan 100 miljoen. Deze schattingen waren voornamelijk ruwe gissingen en zijn bekritiseerd vanwege hun subjectiviteit en beperkte empirische basis. Andere studies, gebaseerd op objectievere methoden, waren vaak beperkt tot slechts bepaalde groepen organismen.

Deze week verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift PLoS Biology een artikel waarin een nieuwe methode wordt voorgesteld voor het schatten van het totale aantal soorten organismen op aarde. De methode bestaat uit het passen van wiskundige groeimodellen op de aantallen eenheden die ontdekt zijn binnen de hogere primaire taxonomische rangen (achtereenvolgens: stam, klasse, orde, familie, geslacht) als functie van de tijd in de afgelopen 250 jaar. Het blijkt namelijk dat de groeicurves steeds verder afvlakken en convergeren naar een limiet. Deze limieten kunnen vervolgens eenvoudig worden gebruikt om een extrapolatie te maken naar de limiet van de laagste primaire taxonomische rang (het aantal soorten).

Op basis van deze nieuwe methode berekenden de onderzoekers dat het totale aantal plant- en diersoorten op onze planeet ongeveer 8,7 miljoen moet bedragen, waarvan ongeveer 2,2 miljoen in de oceanen. Op dit moment zijn slechts ongeveer 1,2 miljoen (14%) soorten beschreven, en van de organismen in de oceanen slechts ongeveer 194 duizend (9%) soorten. Het ligt voor de hand dat dit de meest opvallende soorten betreft (relatief grote afmetingen en veelvoorkomend). Het vermoeden bestaat daarom ook dat de meeste van de nog niet ontdekte soorten relatief klein zijn en geconcentreerd in hotspots en minder onderzochte gebieden zoals diep in de oceanen en in de grond.