Waarom wordt de biomassa kleiner bij dissimilatie?

Om te kunnen overleven hebben organisme energie nodig om bepaalde processen aan te drijven. Die energie wordt geleverd uit de afbraak organische verbindingen, wat ook wel dissimilatie wordt genoemd. Dissimilatie is het stofwisselingsproces waarbij organische verbindingen zoals suiker wordt omgezet in anorganische stoffen als koolstofdioxide en water. Dergelijke producten zijn in algemene zin niet meer van veel nut voor het organisme en worden daarom uitgescheiden.

Bij de stofwisseling in bijvoorbeeld de mens nemen wij suiker en zuurstof op, en scheiden wij water en koolstofdioxide weer uit. Als er enkel dissimilatie plaatsvindt, wordt er dus alleen maar suiker afgebroken en koolstofdioxide en water uitgescheiden. In het geval van koolstofdioxide en water ademen we een groot deel uit. Daarnaast verlies je ook nog eens water door te zweten en te plassen.

Een praktisch voorbeeld hoe je biomassa verliest wanneer je alleen aan dissimilatie doet, namelijk in je slaap:

Gemiddeld verliest een mens per nacht ongeveer 250 gram massa. Het overgrote deel, 150 gram, is het gevolg van waterverlies. De overige 100 gram is koolstofdioxide die je in 8 uur uitademt. Elke keer als je ademt, inhaleer je ongeveer een halve liter lucht. Een vijfde daarvan (100 mL) is zuurstof, en een kwart daarvan (dus 25 mL) wordt met elke ademhaling vervangen met koolstofdioxide. De 25 mL CO2 die je per ademhaling kwijtraakt is ongeveer 12 mg. Gemiddeld haal je 16 keer per minuut ademen in je slaap en slaap je zo'n 8 uur. 16 x 60 minuten x 8 uur x 0,012 gram = 92 gram.

Biomassa wordt over het algemeen uitgedrukt in hoeveelheden verbrandbare koolstof (zonder de C in CaCO3, kalk, schelpen en botten). Bij dissimilatie wordt ook koolstof verbrand en uitgescheiden als CO2, dus de afname van de biomassa is erg logisch (als bij definitie).