Welke genetische factoren kunnen ervoor zorgen dat ik (man) niet kleurenblind ben, terwijl moeder en oma (en oom) het wel zijn?

Dat is nogal complex! Je kunt er het best de wetten van Mendel er op na lezen, die verklaren waarom de één wel en de ander niet met dezelfde eigenschap behept is.

Kleurenblindheid is aan foutje in de genen. Dit is dus altijd een recessief gen. Omdat we van alle genen er 2 hebben zal het andere gen (dominant) dit corrigeren.

Je kunt dus alleen kleurenblind worden als zowel je vader als ook je moeder hier aanleg voor hebben. Het is duidelijk dat kleurenblindheid in je familie zit. Als je moeder kleurenblind is, heeft zij dus 2 genen die beide dit foutje hebben.

Je vader is blijkbaar niet kleurenblind. Dat komt doordat hij 1 of 2 genen heeft die deze aanleg niet hebben.

De volgende vergelijking geeft de kans aan die jij (en je broers/zussen) hebben om ook kleurenblind te zijn.
Stel dat de genen met een kleine letter aanleg voor kleurenblindheid hebben en de genen met een HOOFDletter dit niet hebben.

Je moeder heeft dan gen "a" en gen "b". Je vader heeft dan OF gen "c" en "D" OF gen "C" en "D".
Jij krijgt van je moeder gen "a" of gen "b" mee en van je vader gen "c" of "D".

Je hebt dus kans op de combinaties:
a+c, of a+D of b+c of b+D.

Zodra jij 1 gen hebt met een hoofdletter ben jij NIET kleurenblind. 50% kans dus.

Geslachtgebonden eigenschappen en aandoeningen worden meestal overgebracht door een recessief gen op het X-chromosoom en volgen daarom bij mannen en vrouwen een verschillend patroon. Een vrouw met een defect gen wordt draagster genoemd en vertoont zelf meestal geen afwijkingen. Bij mannen gedraagt een recessief gen zich dominant omdat zij maar ëén X-chromosoom hebben. Kleurenblindheid is een van de aandoeningen die op het X-chromosoom liggen.
Draagster-moeder en normale vader:
Elk kind van een draagster-moeder heeft 50 procent kans op het abnormale gen.Zonen die het gen erven zijn kleurenblind, omdat zij geen ander X-chromosoom hebben. Dochters die het gen erven zijn draagster.
Hieronder het schema:

Toegevoegd na 3 minuten:
De betekenis van de cijfers is weggevallen:
1.X-chromosoom
2.Moeder
3.Y-chromosoom
4.Vader
5.Zoon
6.Dochter
7.Zoon
8.Dochter

Rood groen kleurenblindheid is geslachtsgebonden, dus dan zou je het bij definitie ook moeten hebben als je moeder kleurenblind is (jouw X chromosoom is altijd afkomstig van je moeder). In jouw geval lijkt de overerving eerder autosomaal (niet op de geslachtschromosomen) dominant te zijn omdat zowel je moeder oom en oma die kleurenblindheid hebben.

Even googlen (colorblind autosomal dominant) leert dat blauw/geel kleurenblindheid een autosomaal dominante vorm van kleurenblindheid is. Aangezien het een dominante eigenschap is kun je geen drager zijn van dit gen zonder kleurenblind te zijn en hoef je je dus geen zorgen te maken over je nageslacht. Door stom toeval heb je het chromosoom geerfd van je moeder waarop deze afwijking niet voorkwam (50% kans).