Groeien nagels en haar nog een tijd door na de dood?

Iedere begrafenisondernemer en iedere verpleegkundige kan het je vertellen: als je dood bent, groeit je haar nog een paar dagen door. Zo kan het gebeuren dat iemand die is overleden na een paar dagen een stoppelbaardje heeft. Hetzelfde geldt voor nagels; ook die groeien nog even verder, soms zelfs zo dat bij een opgebaard lichaam de nagels geknipt moeten worden.
Het is een verhaal dat in ieder geval tot de verbeelding spreekt. Waarom ben je niet gewoon dood als je dood bent? Hoe kan het dat sommige processen nog doorgaan? Volgens prof. dr. W. Timens, hoogleraar pathologie, is het moeilijk harde informatie over het onderwerp te vinden. Globaal gezegd zijn er twee mogelijkheden, legt hij uit. Aan de ene kant is het mogelijk dat het haar verder groeit doordat in cellen aan de haarwortel nog voedingsstoffen aanwezig zijn. Ook nadat iemand is overleden kan daardoor nog celdeling plaatsvinden, al zal dat waarschijnlijk niet al te lang duren.
Een andere, volgens Timens meer waarschijnlijke, mogelijkheid is dat haar en nagels helemaal niet groeien maar dat het alleen lijkt alsof dat gebeurt. Als een overledene ligt opgebaard, kan de huid een beetje uitdrogen waardoor die zich terugtrekt. Vingertoppen worden dan iets minder dik waardoor het lijkt alsof nagels groeien en de huid op het gezicht wordt dunner waardoor ineens een dunne stoppelbaard tevoorschijn komt.
Vooral als je kijkt naar de snelheid waarmee nagels ineens gaan ‘groeien’ na de dood is de tweede optie het meest waarschijnlijk. Waar het de stoppelbaard betreft, houdt hij een kleine slag om de arm. Het zou ook kunnen dat die onstaat door een combinatie van factoren; kortstondige voortzetting van de celdeling enerzijds, uitdroging van de huid anderzijds.
Timens benadrukt nog dat de ‘haargroei’ zich niet altijd voordoet. Dat maakt het aannemelijk dat er geen sprake is van celdeling. Andere factoren, zoals temperatuur en luchtvochtigheid waarbij iemand ligt opgebaard, hebben waarschijnlijk meer invloed.