Kan een recessief allel dominant worden? Door middel van evolutie of mutatie?

Dat zou misschien wel kunnen, als het ene allel R dominant is over allel r, maar er geen groot verschil is, denk ik dat het allel r misschien door een mutatie dominant kan worden over allel R.

Bedenk wel dat evolutie zoiets niet doet maar mutatie en dat het door mutatie maar in een paar cellen zal gebeuren. Of in geslachtscellen waardoor het over geërfd wordt. En het is niet zo dat groene ogen ineens dominant worden, maar dat het muteert in blauwe ogen.

Voor je begrip is het raadzaam om eerst de vraag te stellen "wat is dominantie precies?"

Kleine introductie: de meeste planten en diersoorten zijn genetisch diploïde. Dat wil zeggen dat ze van elk chromosoom twee stuks in elke celkern hebben. Elke locatie op het DNA van zo'n chroom met een bepaalde functie heet een gen.
De verschillende vormen waarin zo'n gen kan voorkomen heet een allel.

Bij sommige van onze genen komen slechts 2 mogelijke allelen voor. Deze allelen noemen we voor het gemak A en B. De combinaties van allelen over de 2 chromosomen met hetzelfde gen in onze celkernen zijn dus: AA, AB, en BB. Dit zijn de mogelijke genotypen.

Stel je voor dat deze genotypen staan voor oogkleur, en dat er slechts 2 oogkleuren zijn (hypothetisch nogmaals), namelijk blauw en bruin.

De processen waardoor een genetische codering uiteindelijk leidt tot een bepaalde oogkleur zijn ontzettend ingewikkeld en uitgebreid, maar hoe een bepaald genotype leidt tot een bepaald uiterlijk zichtbaar kenmerk heet het "fenotype".

Voor dit voorbeeld gaan we uit voor de volgende combinaties van genotypes en fenotypes:

AA -> blauw
AB -> bruin
BB -> bruin

Zoals je ziet leiden zowel de AB genotypes als het BB genotype tot bruine ogen.

En nu komt het belangrijkste: dit kan volledig toevallig zijn en heeft alles te maken met het hele proces dat leidt tot de uiteindelijke oogkleur!
Alleen omdat wij bij zowel AB als BB genotypes bruine ogen zien, trekken we de conclusie dat het B allel dominant is!
Echter, dit heeft dus niets te maken met het op genetisch niveau "sterker" zijn van het B allel, maar meer met het feit dat AB en BB allebei toevallig leiden tot bruine ogen.

Bij veel van deze uiterlijke kwesties met genetische oorsprong zul je ook zien dat in situaties die vergelijkbaar zijn met dit voorbeeld, er wel degelijk verschillen waarneembaar zijn tussen AB en BB gevallen.

Tenslotte: nu zul je misschien zeggen dat sommige genetische ziektes recessief zijn, en tot uitdrukking komen als je 2 zieke allelen hebt.
Dat komt doordat genetische ziektes in feite gewoon defecte allelen zijn. De functie ervan dient te worden overgenomen door een gezond stukje DNA in het andere chromosoom. Gebeurt dat niet, dan komt een genetische afwijking tot uitdrukking.
Bij dominante genetische ziektes zal het allel waarschijnlijk coderen voor een schadelijk eiwit of ander stofje, waardoor er een afwijking in het lichaam ontstaat.