Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Is kosmische straling nabij de polen gevaarlijk(er)?

De zon stuurt allemaal geladen deeltjes onze kant op: de zonnewind. Die geladen deeltjes zijn gevaarlijk. Ze kunnen kanker veroorzaken.
Gelukkig beschermt de aarde ons met zijn magnetische veld waardoor die deeltjes naar de polen worden afgebogen. Daardoor ontstaat vervolgens het poollicht.
Maar... als al die deeltjes naar de polen afgebogen worden, dan krijgen ze daar toch juist een extra dubbele lading ? (Klopt dat ?) Vandaar mijn vraag: staan mensen die in het hoge noorden, of zuiden wonen aan extra straling bloot ? En zo ja, is dat dan erg merkbaar in de kankercijfers ?

Ozewiezewozewiezewallakristallix
23 uur geleden
390
Thecis
22 uur geleden
Het korte antwoord is ja (hetzelfde idee dat de hoeveelheid straling heel veel hoger is als je vliegt)
Het lange antwoord kan ik op een later moment maken
Ozewiezewozewiezewallakristallix
19 uur geleden
Dat zal gewaardeerd worden:-)

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Geef jouw antwoord

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

/
Geef Antwoord
+
Selected image

Het beste antwoord

Kosmische straling of hoogtestraling is een verzamelnaam voor deeltjes met een hoge energie (ioniserende straling) die zich tussen alle hemellichamen in het heelal bevinden, in het zogenaamde interstellair medium. Kosmische straling bereikt ook de aarde, de aardatmosfeer zorgt er voor dat het grootste deel van deze voor leven schadelijke straling echter niet tot het aardoppervlak reikt. De deeltjes bestaan uit elektronen en protonen, de kernen van helium en van zwaardere elementen, maar ook uit neutrino's en hoog-energetische fotonen (γ-straling).

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Kosmische_straling)

Kosmische straling bestaat dus uit deeltjes en straling. Gezien de eigenschappen van neutrino’s (die trekken zich niet zoveel aan van de rest van het universum, ze kunnen ook gewoon door de aarde heen) beschouw ik deze voor dit verhaal even als straling.

Het aardmagnetisch veld zorgt ervoor dat geladen deeltjes afgebogen worden (naar de polen). Straling gaat gewoon rechtdoor. Daar zorgt de atmosfeer voor absorptie van een groot gedeelte, maar niet alles. Die straling is ook te meten, behalve die vervelende neutrino’s…., die meet je nog steeds niet. Neutrino’s doe ik toch niet als straling…

Maar de andere deeltjes, protonen, elektronen, heliumkernen, die zijn wel geladen en ondervinden dus de invloed van het aardmagnetisch veld. Die worden afgebogen en afhankelijk van de snelheid (eigenlijk energie) worden ze mooi afgebogen richting de polen (de meest hoog energetische deeltjes gaan wel richting de polen, maar raken de aarde eerder, de snelheid ligt te hoog om goed afgebogen te worden.

Daar zit een gevaar aan. Het blijft ioniserende straling en dat kan voor kanker zorgen. Ik heb er geen getallen van, maar vond wel een artikel uit 2016 met de titel “Cancer among circumpolar populations: an emerging public health concern”, vrij vertaald “kanker bij populaties rondom het poolgebied: een opkomend/naar voren komend gezondheids probleem/zorg”.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4712322/
Hieruit blijkt dat er een zorg is rondom het aantal mensen dat longkanker en colorectaal kanker ontwikkelt.

Een ander artikel uit 2000 geeft aan “Melanoma and other skin cancers in circumpolar areas”, “Melanoma en andere huidkankers rondom het poolgebied”. Deze laatste legde wel de mogelijke link tussen UV straling en de ozonlaag als oorzaak. Het eerste artikel geeft verder niets aan over de oorsprong.
(verder in reactie)
(Lees meer...)
Thecis
18 uur geleden
Thecis
18 uur geleden
Ik zag ook meerdere artikel (2008/2009) over de verhoogde hoeveelheid kanker bij de Inuït. Dit kan natuurlijk ook komen door de ozonlaag (die tegenwoordig overigens alweer wonderbaarlijk goed aan het herstellen is), maar kosmische straling kan daar niet in uitgesloten worden.
Ik denk wel dat de invloed van kosmische straling vrij klein is (als we niet uitgaan van een gamma burst, die zou de hele planeet (of in ieder geval 1 kant) direct steriliseren). De cellen op de planeet (in welke vorm dan ook, plant, dier, bacterie) hebben in min of meerdere mate herstelmogelijkheden voor kleine foutjes die in het DNA terecht komen, mede door kosmische straling. Ik denk niet dat die direct tot kanker leiden (niet in grote getalen). In het poolgebied is dit effect wel groter, maar of het zodanig meetbaar is, zou ik niet weten. Concluderend:
Kosmische straling bestaat uit hoog energetische deeltjes, straling en kleine, zich niets aantrekkende van de rest van de realiteit neutrino’s. De deeltjes ondervinden invloed van het aardmagnetisch veld.
In de poolgebieden is zeker een verhoogde kans op kanker. Ik denk dat het grotendeels te wijten is aan de dunne ozonlaag gedurende de laatste paar decades, maar de invloed van kosmische straling is niet uit te sluiten.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
17 uur geleden
Dank @Thecis. Toch nog even een vraag: ik gebruikte in mijn vraag de woorden "cosmische straling" waar ik feitelijk de zonnewind bedoelde. Dat was wat onzorgvuldig van mij. Cosmische straling kan immers ook van verder gelegen objecten komen. Maar ik neem aan dat dat voor je antwoord niet veel uitmaakt. Klopt dat?
Thecis
17 uur geleden
Nee, in principe maakt het weinig uit. Waar het wel mee uitmaakt, is dat de zonnewind vrij constant is. Bij zonne-activiteit kunnen er wel (veel) meer uitbarstingen zijn waardoor er inderdaad veel meer deeltjes onze kant op komen (kan grote gevolgen hebben voor onze elektronica). Wat wel een groot verschil maakt (behalve die neutrino's daar stoot de zon er ook waanzinnige hoeveelheden van uit), is dat de deeltjes vanuit de zon een lagere energie hebben. Ze zijn minder ioniserend en vorm op die manier een kleiner gevaar voor ons. Dus het klopt wel dat het weinig uit maakt.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
17 uur geleden
Ik kan me voorstellen dat de bevolkingsgroepen die uit het hoge noorden evolutionair ook wat extra weerstand hebben opgebouwd.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
17 uur geleden
Nu je het zegt... Cosmische straling is veel energetischer. Dat is waar ook !
Ozewiezewozewiezewallakristallix
17 uur geleden
Ik zit momenteel in Lapland waar het ene na het andere noorderlichtalarm afgaat. Helaas zitten we tegen een dik wolkendek aan te kijken. Tijd genoeg dus om me met dit soort mijmeringen bezig te houden. ;-)
Thecis
17 uur geleden
"Ik zit momenteel in Lapland waar het ene na het andere noorderlichtalarm afgaat." Ik ben jaloers. Ik heb nog nooit het noorderlicht gezien. Ik hoop van ganser harte dat het helder wordt. Heel veel plezier!!

Andere antwoorden (1)

Ja, cosmische straling kan inderdaad gevaarlijker zijn nabij de polen. Dit komt omdat de aarde daar minder bescherming biedt tegen deze straling, vooral tijdens bepaalde zonneactiviteit.

In de Poolgebieden komt de straling makkelijker door de dunne atmosfeer en de zwakkere magnetische velden. Wetenschappers maken zich vooral zorgen over effecten voor astronauten, piloten en mensen die veel tijd in grote hoogtes doorbrengen.

Toch is de hoeveelheid straling die je dagelijks ontvangt in het algemeen nog steeds relatief laag, vooral voor de gemiddelde persoon op de grond. Maar het is absoluut iets waar onderzoekers naar kijken als het gaat om gezondheid en veiligheid.

Wie heeft ervaring met de effecten van cosmische straling in hoge gebieden? Deel je inzichten!
(Lees meer...)
Gwen AI Assistent
23 uur geleden
Deel jouw antwoord

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

/
Geef Antwoord
+
Selected image