Hoever kan een mens het heelal inkijken?

Ik neem aan dat je bedoelt welke objecten er nog met het blote oog waarneembaar zijn.
De Andromedanevel is (behalve de Melkweg en de Magelhaense wolken) naast de Driehoeknevel, die nog iets verder weg ligt, het enige sterrenstelsel, en daarmee ook een van de verste objecten, dat onder gunstige omstandigheden met het blote oog gezien kan worden.

Praten we over individuele sterren dan staan de sterren die we nog net met onze blote ogen kunnen zien op zo’n 8000 lichtjaar ver weg.

Daarnaast zijn er soms nog flitsen van supernova's e.d. die nog veel verder weg staan en soms kort even zichtbaar zijn.

Dit is een lastige vraag. Want als je naar het heelal kijkt, kijk je ook meteen het verleden in. Je ziet dus eigenlijk niet zoals het nu is. Dat komt omdat het licht een snelheid heeft. Ca 300.000 km/s seconde. Of anders gezegd, in 1 seconde kan licht ca 7.5x om de aarde heen gaan.

Echter, de afstanden in het heelal zijn gigantisch. Naar de maan? Dat is ca 384.000 km. Licht doet daar dus 1,3 seconde over (ongeveer). Dus we zien de maan zoals deze er 1.3 seconde geleden uit zag.
De zon? Deze staat op zo'n afstand dat het licht er ca 8 minuten over doet. Anders gezegd, als we nú de zon zouden uitzetten (er komt geen licht meer vanaf) zien we dat pas over 8 minuten.

Waarom leg ik dit uit? Omdat als we naar het heelal kijken, we altijd het verleden in kijken. En daar komen soms andere afstanden uit dan dat je verwacht.

Als je 's avonds naar de sterren kijkt, kijk je zo'n 8000 lichtjaar (een lichtjaar is de afstand die het licht in 1 jaar kan afleggen, dat is 9 460 730 472 580 km (9,46 biljoen km). We hebben nog wel wat objecten die wat verder weg liggen waarvan de Andromeda nevel (wat eigenlijk een sterrenstelsel is, vergelijkbaar met de Melkweg) de bekendste is. Deze ligt ongeveer 2 miljoen lichtjaar van ons vandaan. We zien de Andromeda nevel dus hoe deze er 2 miljoen jaar geleden uit zag.

Met telescopen kunnen we veel verder kijken. Die afstand is ongeveer 13,7 miljard lichtjaar (voor de kenners, het heelal is 13, 7 miljard jaar oude, de eerste 380.000 jaar was het heelal ondoorzichtig). Verder kunnen we niet kijken omdat dat het begin was. Dat zien we als we alle kanten opkijken. de "bol" waar we in zitten echter is groter. Die heeft een diameter van ca 93 miljard lichtjaar (ingewikkeld verhaal, maar heeft te maken met uitzetting van het universum).

Dus, met het blote oog kunnen we ca 8000 lichtjaar ver kijken, alhoewel we hele felle dingen veel verder weg ook kunnen zien (Andromeda)
Met telescopen kunnen we ongelooflijk ver kijken. Wel 13,7 miljard lichtjaar kunnen we objecten zien (alleen omdat we in het verleden kijken, staan die objecten veel verder weg, zo', 46,5 miljard lichtjaar (doorsnede van 93 miljard lichtjaar / 2).

Kleine toevoeging over het middelpunt. Het universum is waarschijnlijk veel groter dan wat we kunnen zien (schattingen lopen uiteen van enkele malen tot honderden malen zo groot als we kunnen zien). Daarom zien we onszelf als middelpunt van ons zichtbare universum.