Kan een zwart gat te zwaar worden?

Ja. Zodra een zwart gat vijftig miljard zonsmassa’s zwaar is, wordt deze te zwaar. Het gaat noodgedwongen op dieet en kan niet verder groeien.

Rond zwarte gaten bevindt zich een schijf bestaande uit gas en stof. Materiaal in die schijf kan energie verliezen en vervolgens door het zwarte gat verorberd worden. Maar als een zwart gat heel groot wordt, kan deze de schijf ook zodanig verstoren dat het gas in de schijf ineenstort en sterren vormt. Dat is slecht nieuws voor het zwarte gat: sterren kunnen namelijk gemakkelijker aan de greep van het zwarte gat ontsnappen en zullen dus minder snel op het menu van het zwarte gat belanden.

Kan het dan echt niet groter? Jawel, in theorie wel. Een zwart gat moet dan vlak voor deze de maximale omvang bereikt fuseren met een ander supermassief zwart gat. Daaruit komt dan een zwart gat voort dat nog zwaarder is. Maar die zwarte gaten zijn waarschijnlijk lastig waar te nemen. Nu detecteren we zwarte gaten door te kijken naar de schijf eromheen. Materie aan de binnenkant van de schijf draait sneller dan de lagen die verder van het hart vandaan liggen, waardoor wrijving ontstaat. Door die wrijving ontstaat röntgenstraling en die straling kunnen we waarnemen. Maar bij die fusie zou geen licht worden geproduceerd en het grotere gefuseerde zwarte gat heeft geen schijf van gas om zich heen dat licht produceert. Om dergelijke monsterlijke zwarte gaten waar te nemen, zijn andere tactieken nodig. Je kunt ze bijvoorbeeld detecteren wanneer ze lichtstralen die dicht langs de zwarte gaten bewegen, afbuigen.