Waar komen vallende sterren vandaan?

'Vallende ster' is eigenlijk een foute benaming, want het lichtverschijnsel heeft niets met sterren te maken. Het ontstaat wanneer een klein ruimtesteentje met hoge snelheid de dampkring van de aarde binnendringt. Door de enorme wrijvingswarmte verdampt het steentje, en beginnen de luchtmoleculen in de dampkring te gloeien. Het verschijnsel ontstaat dus niet op grote afstand in het heelal, maar hoog in de aardse atmosfeer. De officiële benaming is 'meteoor' (waarin het woord 'meteorologie' te herkennen is - dat geeft al aan dat het een atmosferisch verschijnsel is).

Behalve de acht planeten met hun manen en ringen, en de talloze planetoïden en kometen, bewegen er talloze kleine stofjes, gruisjes, steentjes en brokstukjes door het zonnestelsel: zogeheten meteoroïden. Die komen regelmatig 'in botsing' met de grotere planeten, waarbij ze met hoge snelheid - vaak tussen de 10 en 20 kilometer per seconde - in de damprking terechtkomen, en op een hoogte van ca. 80 kilometer een gloeiend spoor produceren dat weer snel uitdooft.

Alleen als de meteoroïde aanzienlijk groter is (minstens enkele tientallen centimers) kan een deel ervan op de grond terechtkomen, in de vorm van een meteoriet. De bijbehorende meteoor is dan ook veel helderder; sterrenkundigen spreken van een vuurbol. Overigens zijn er niet alleen op aarde meteorieten gevonden, maar ook op Mars, door het onbemande Marswagentje Opportunity.

Wanneer de aarde in zijn jaarlijkse baan rond de zon de baan van een komeet kruist, zijn er veel meer meteoren zichtbaar dan normaal. Stof- en gruisdeeltjes van de komeet verspreiden zich in de loop van de tijd namelijk over de gehele omloopbaan, dus steeds wanneer onze planeet die baan min of meer kruist, dringen er grote hoeveelheden komeetstofjes de atmosfeer binnen. Het gevolg is dat er een meteorenzwerm kan worden waargenomen, die vaak enkele dagen kan duren. De bekendste meteorenzwerm is de Perseïdenzwerm, die elk jaar rond 12 of 13 augustus te zien is. De stofjes in die zwerm zijn afkomstig van komeet Swift-Tuttle.