wat zijn de criteria voor planetoïde en planeet?

Een planeet draait in een vaste baan rond de zon en is door zijn eigen gewicht "rond", daarnaast moet hij een bepaalde massa hebben. Dat is overigens de reden dat Pluto is afgevallen als planeet.

Planetoïden zijn asteroïden, rotsachtige objecten die geen vaste baan hebben en weinig massa. De grote is vanaf enige millimeters tot ca. 1000 km. En het kan iedere vorm hebben. Het zijn overblijfselen van het ontstaan van ons zonnestelsel.

Planetoïden, ook wel asteroïden, kleine planeten of mindere planeten genoemd, zijn stukken materie in ons zonnestelsel die zich evenals planeten in een baan om de zon bewegen.

Een planeet is een hemellichaam dat zich bevindt in een baan rond een ster, genoeg massa heeft om met zijn eigen zwaartekracht de interne krachten van zijn eigen lichaam te overwinnen zodat daarmee een hydrostatisch evenwicht bewerkstelligd wordt en heeft de omgeving van haar baan schoongeveegd van andere objecten.

De criteria voor planetoïden (ook wel asteroïden) zijn:
A. Ze gaan in een baan om de zon.
B. Ze zijn kleiner dan planeten.
C. Ze zijn groter dan meteoroïdes.
Een meteoroïde is een vast object die door de ruimte rondom de zon/planeten beweegt en is aanzienlijk kleiner dan een planetoïde en aanzienlijk groter dan een atoom.

Een planeet:
1. bevindt zich in een baan rond een ster;
2. heeft genoeg massa om met zijn eigen zwaartekracht de interne krachten van zijn eigen lichaam te overwinnen zodat daarmee een hydrostatisch evenwicht bewerkstelligd wordt (m.a.w. gedraagt zich als een vloeistof en is daardoor nagenoeg rond);
3. heeft de omgeving van haar baan schoongeveegd van andere objecten.

Wat opvalt is dat er zeer zeker geen vaste grenzen gesteld worden. Want:
A. Heeft iets ook een baan rond een ster, als 't slechts 1 of 0,999 rondjes maakt en vervolgens weer wegvliegt? Of moet het minimaal 100 rondjes hebben gevlogen? Waar ligt de grens?
B. De definitie van een planeet is niet objectief/exact. Dus ook die van een planetoïde niet.
C. In de gehanteerde definities ontbreekt een benaming voor objecten die kleiner zijn dan een planetoïde maar niet 'aanzienlijk' ('considerably') kleiner dan een planetoïde.

1. Heeft iets ook een baan rond een ster, als 't slechts 1 of 0,999 rondjes maakt en vervolgens weer wegvliegt? Of moet het minimaal 100 rondjes hebben gevlogen? Waar ligt de grens?
2. Wat is 'nagenoeg rond'?
3. Wat is 'schoongeveegd'? Hoeveel of hoe weinig puin mag er in de baan om de zon mee rond vliegen? Dat is geenszins gedefinieerd.

En er zijn meer vraagtekens.

Het is allemaal nogal vaag, zoals je ziet. Harde grenzen/definities zijn er niet. Voor ons zonnestelsel kan je misschien nog netjes aangeven wat een planeet is en wat niet - maar er zijn 'ontelbare' zonnestelsels (ook met meerdere zonnen) waarbij dat geenszins duidelijk is. In 2006 waren er dan ook veel wetenschappers tegen de huidig aangenomen definities. Echter, de meeste stemmen golden... Maar consensus is er niet.

Toegevoegd na 3 minuten:
Conclusie: er zijn geen duidelijke criteria voor planetoïden en planeten.

Het verschil tussen een planetoïde en een planeet is alleen maar goed voor ruzie tussen sterrenkundigen. En die ruzie gaat dan over de criteria hoe je welke klomp materie zou mogen noemen. Over die criteria is men het dus nog niet echt eens. En of een opdeling in twee soorten eigenlijk wel nut heeft, is ook nog altijd de vraag. (Misschien is een opdeling in tien soorten plane-dingen soms veel zinniger.)