Waarom lijkt een laagstaande ochtendzon vaak wel 3x zo groot als normaal?

Question

De afstand tussen de aarde en de zon is niet 3x zo klein op dat moment.

 · Accepted Answer

De atmosfeer werkt dan als een lens. Deze werking is bij laagstaande zon en maan sterken wanner hij laag staat omdat het licht door ongeveer 30-60 KM door de atmosfeer gaat en bij hoger staande zon/maan is dit slechts pakweg goed 10 KM (in wezen meer maar de atmosfeer wordt snel ijler op grotere hoogte, bij een lager staande zon is het traject door een dichtere atmosfeer veel groter en speelt de brekingsindex van lucht tov vacuum een veel grotere rol, vandaar ontstaat ook kleurverschil, de langere golflengten worden sterker beïnvloedt dan de kortere en wordt het blauw grotendeels uitgefilterd, waardoor de zon veel roder lijkt.
De atmosfeer kromt zich op grotere afstand bij laagstaande hemellichamen dan bij hoogstaande, deze kromming van de atmosfeer gedraagt zich dan als een convexe lens.
De zon lijkt dus niet alleen groter omdat je hem met voorwerpen aan de horizon vergelijkt maar hij wordt daadwerkelijk ook nog vergroot door de lenswerking en de grotere afstand tussen de bolling van de atmosfeer (die de lenswerking veroorzaakt) tot je oog dan bij hoogstaande zon.

Toegevoegd na 1 dag:
Daarmee diskwalificeer ik het effect van optische illusie niet, volgens mijn werken beide effecten samen en doen de zon nog groter lijken.
We moeten onze ogen niet sluiten voor het effect van de optisch dichtheid van de atmosfeer en het feit dat de sferische atmosfeer als een convexe lens werkt.
Omdat deze kromming overal vrijwel hetzelfde is is de afstand van de waarnemer tot deze kromming van invloed op de vergroting van deze lens.
Daarom staan veel telescopen op grote hoogte, zodat ook de werveling in de atmosfeer  zo min mogelijk kan storen  en de dichtheid van de atmosfeer op groter hoogte veel kleiner is.
Als de atmosfeer geen rol speelt in onze waarneming zouden telescopen immers niet op grote hoogte geplaatst moeten worden.
Eer relatief kleine telescoop in de ruimte als de Hubble zie daarom zoveel meer, de atmosfeer vergroot en vervormt beelden van buiten de dampkring.
Zo zie je bij zeer laagstaande zon ook vaak fluctuaties in het beeld, omdat de atmosfeer verre van homogeen en onrustig is.

bamibal · Answer

Daar zijn verschillende verklaringen voor, al is het niet met zekerheid te zeggen hoe het precies werkt. 
Wat wel zeker is, is dat het een optisch illusie is. Onze hersenen denken dat de zon en de maan aan de horizon groter zijn.

Zie hieronder voor meer info:
http://hemel.waarnemen.com/FAQ/Maan/001.html

 · Answer

Bij de maan doet zich dat zelfde verschijnsel voor, en het heeft te maken met de afstand tot de horizon. 
Het gaat vermoedelijk om het onbewust vergelijken van de grootte met voorwerpen waarvan we de afmeting kennen, waardoor de maan als die bijvoorbeeld vlak boven een (verre) kerk staat, VEEL groter lijkt dan wanneer de hoog aan de hemel is.

Eigenlijk zijn zowel de zon als de maanZO groot,dat we de omvang helemaal niet kunnen beseffen ; we slaan er maar een slag naar. En ook de afstand kunnen we absoluut niet incalculeren.

Onze hersens echter zijn dat WEL gewend. Zo schatten we de afstand van een bal die ons wordt toegegooid door de grootte die we weten dat de bal heeft, en dat stelt ons in staat hem te vangen. Met de zon en de maan kunnen we echter helemaal niks, noch qua grootte noch qua afstand, dus is onze waarneming gewoon niet helemaal zuiver.

Hoe het PRECIES werkt weten we nog niet, wel dat het uitsluitend onze perceptie is.

In de bron lees je er meer over.

 · Answer

De Maan lijkt groter wanneer hij vlak boven de horizon staat. Hetzelfde geldt overigens voor de Zon. We nemen als voorbeeld de  Maan (het is lastiger om naar de Zon te kijken). We weten dat het om een illusie gaat, omdat we de diameter van de Maan op verschillende hoogtes aan de hemel kunnen meten. Dit effect verdwijnt in dat geval volledig (zie ook de laatste paragraaf).

Dit proces speelt zich dus af in onze hersenen. Een onomstotelijk juiste verklaring is (nog) niet bekend. Een mogelijke verklaring waarom de Maan groter lijkt wanneer deze vlak boven de horizon staat, is dat je hem in dat geval kunt vergelijken met voorwerpen op Aarde, zoals bomen en gebouwen. Wanneer de Maan hoog boven de horizon staat, heb je dit effect niet, zodat je de grootte van de Maan nergens mee kunt vergelijken. Je hersens vragen zich hierdoor ook niet af hoe groot die Maan nu in werkelijkheid is. De Maan wordt dan ook niet geassocieerd met een aards voorwerp.

 · Answer

Dit is een typisch voorbeeld van een optische illusie... kijk maar eens naar het onderstaande plaatje. de zelfde cirkel lijkt in formaat te wijzigen als je hem naast verschillende "objecten"ziet... zo gaat het ook met de maan en de zon. je vergelijkt de grootte door wat je er naast ziet.

Waarom lijkt een laagstaande ochtendzon vaak wel 3x zo groot als normaal?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (4)

Weet jij het beter..?