wat is de ruimte

Beste Dofa, het woord ruimte wordt gebruikt voor twee verschillende dingen. Er zijn wiskundige ruimtes die allerlei eigenschappen kunnen hebben en er is het heelal.
De wiskundige ruimtes kunnen oneindig zijn maar het heelal of de kosmos is iets anders.

Het heelal is niet oneindig en het is heeft ook een begin in de tijd. Het heelal kun je met de wiskundige ruimtes beschrijven en daarvoor worden modellen gemaakt. Doordat de wiskunde niet van metingen afhangt maar van strikte veronderstellingen en alleen wat vanuit deze veronderstellingen bewezen kan worden is een discussie daarover niet (of nauwelijks) aan de orde.

Het heelal is echter een waarneembaar iets en daaraan kunnen metingen gedaan worden. De kunst is om een model van de ruimte in de wiskunde te maken dat het heelal goed beschrijft. Op deze manier kun je uitrekenen hoe oud het heelal zou kunnen zijn, welke koers een raket moet volgen om bij Neptunus te komen enz.. Dat is al vrij goed gelukt en het formaat van het heelal en de leeftijd zijn in redelijke mate bekend.

Om het nu of later goed te kunnen begrijpen moet je onderscheid maken tussen de wiskundige ruimtes, die allerlei eigenschappen kunnen hebben en de werkelijke ruimte. Bij een wiskundige ruimte kun je denken aan een landkaart van Nederland en bij de werkelijke ruimte denk je aan Nederland zelf. De manier waarop je Nederland af kan beelden kun je min of meer zelf bepalen. Zelfs een lijst met plaatsnamen of knooppunten met de wegen ertussen kan voldoen als een kaart. Op zo een manier werkt bijvoorbeeld een tomtom.