Worden draaikolken sterker of zwakker als men van pool naar evenaar reist?

Als je precies op de evenaar staat is er geen draairichting. Al na een paar meter is het verschil merkbaar en zal er een draairiching ontstaan.
Hoe dichter bij de evenaar hoe zwakker de draairichting overigens.

Toegevoegd na 4 minuten:
Check de video: hier stroomt een wasbak leeg die precies op de evenaar staat.

Het is op zich een fabeltje dat draaikolken alleen links of rechtsom draaien afhankelijk van de plek op aarde. Zeker in je wastafel heeft de invloed van de plaatsing van de wastafel veel meer effect op de richting van de draaikolk dan de draaiing van de aarde.
Dit gezegd hebbende zijn er op de evenaar ook dus draaikolken in de wastafel ;-)
Of ze harde of zachter draaien zou ik niet weten.

Hoewel er natuurlijk een effect is van d draairichting opd e kolk richting (Dit is aangetoont met uiterst zuiver gemaakte ronde bakken) blijkt dat de instroomrichting van het water uit de kraan nog uren lang bepaald welke kant het water op stroomt. Verder is ook de vorm van de ondergrond ed van groot belang.

Kracht veroorzaakt door de draaiing van de aarde en één van de schijnkrachten die samen de richting en snelheid van de wind bepalen. Door de corioliskracht krijgt de stroming een afbuiging, afhankelijk van de plaats op aarde en van de windsnelheid: op het noordelijk halfrond een afbuiging naar rechts, die groter wordt naarmate de plaats waar men zich bevindt verder van de evenaar verwijderd. Hoge- en lagdrukgebieden hebben er hun leven aan te danken. In plaats van een rechte weg stroomt de lucht in spiraalvormige banen van hoog naar laag. Dit is vaak erg goed te zien aan de bewolking bij een lagedrukgebied. Ontdekker van de Corioliskracht is hoe kan het ook anders de Franse ingenieur Gaspard Gustave de Coriolis (1792-1843).

Toegevoegd na 12 minuten:
leuk artikel: http://www.anouckvrouwe.nl/index.php?id=61

Een draaikolk is een grote draaiende massa water, die ontstaat door het getij in zeeën en oceanen. De sterkte van een draaikolk is onafhankelijk van de plaats op de aardbol, maar wordt bepaald door de getijdenstromen.
De meeste draaikolken zijn niet echt sterk, een sterkere draaikolk wordt ook wel een maalstroom genoemd.
De sterkste draaikolk (of maalstroom) is de Moskstraumen (ook wel bekend in het Noors als Maelstrom, een verbastering van het Nederlandse woord maalstroom) met een gemiddelde snelheid van 27,8 km/u vlakbij de Lofoten in Noorwegen. Dat is ver van de evenaar verwijderd.

De aarde draait om haar as van west naar oost. Daarom hebben punten dicht bij de evenaar een hogere snelheid in oostelijke richting dan punten dichtbij de polen. Hierdoor ontstaat de Corioliskracht, een kracht die bewegende objecten een afwijking bezorgt. Bij het leeglopen van een bad of gootsteen speelt echter de Corioliskracht geen rol, daar de kracht zeer klein is. Alleen als de gootsteen 100% symmetrisch zou zijn en het water volkomen roerloos, dan zou de Corioliskracht van invloed kunnen zijn. Dit is echter nooit het geval. De ideale omstandigheden zijn zelfs in een laboratorium niet te bereiken. Denk alleen maar aan het uittrekken van de stop en de stand van de afvoer. Het is dus puur toeval hoe het water wegstroomt.

Het coriolis effect kun je bereken met f= 2ΩsinΦ. Waar f de kracht van het coriolis effect is, Ω is de hoeksnelheid van de aarde en Φ de waarde van de breedtegraad. Hieruit kun je afleiden dan f groter wordt als de Φ toeneemt. Dus bij de polen maximaal en minimal bij de evenaar.

Als je kijkt naar grote tropische stormen dan zorgt het coriolis effect dat de lucht om een lage druk gebied draait met een cyclonische richting. Dat wil zeggen dat een stof in de zelfde richting draait als de aarde maar ook dat draaing wordt veroorzaakt door de rotatie van de aarde. Dus een orkaan draait tegen de klok in op noordelijk halfrond and met de klok mee op het zuiderlijk halfrond.
Als de aarde niet zou draaien dan zou lucht gelijk naar het lage druk gebied stromen. Door de draaiing gaat hij er dus omheen.

Echter is het coriolis effect niet heel sterk. Op een draaikolk in een teiltje kan het weinig invloed hebben omdat die in seconden rond draait terwijl de aarde er een dag over doet. De richting waarin zo'n draaikolk draait wordt bepaald door vanuit welke richting hij is gevult (richting van de kraan) of wordt bewogen (zetje er tegenaan).

Overigens kun je het effect wel zien als je een circelvormige bak zou nemen met van een meter doorsnee en aan de onderkant een stop in een piepklein gaatje. Als je die dan een paar weken laat rusten en dan de stop er aan de onderkant uittrekt, want als je het vanboven doet moet je hand in het water en dan verstoor je het weer. Omdat er een heel klein gaatje in zit zal het heel lang duren voordat ie leeg is. Dan zul je zien dat het water na een paar uur een cyclonisch gaat draaien.

Het linksom of rechtsom weglopend water in een wasbak is een "Broodje Aap "verhaal (zie Broodje Aap verhalen).
Maar ook ik heb dat jaren voor waar gehouden en doorverteld.

In 1962 is dit vraagstuk in de Engelse pers opgedoken. Een partij beweerde dat op het noordelijk halfrond de kolk linksom draaide en op het zuidelijk halfrond rechtsom. Andere partijen meldden dat het niks uitmaakte waar je je op de aardkloot bevindt. Natuurkundigen namen waar dat als je een badkuip vol liet lopen dit ook in een bepaalde draairichting gebeurde en het bad ook weer volgens die richting leegliep. Daarna werd een test gedaan door Massachusetts en Sydney met een bassin met water dat dagenlang rust had voordat ze het lieten leeglopen. De draaikolk die ontstond in Massachusetts draaide tegen de klok in, in Sydney met de klok mee. Dit verschijnsel kan worden gezocht in de aswenteling van de aarde. Plaatsen die dichter bij de evenaar liggen hebben een grotere omloopsnelheid dan bijv. Amsterdam. De omloopsnelheid op het aardoppervlak neemt dus af naarmate we de pool naderen. Op de pool zelf is de omloopsnelheid nul, en is alleen nog van een draaiing rond de eigen as sprake. Van bovenaf gezien linksom draaiend op de noordpool, en rechtsom draaiend op de zuidpool. Een overeenkomstig verschil bestaat ook tussen het noordelijkste en zuidelijkste punt van een badkuipafvoer – ook al liggen ze maar een paar centimeter uiteen. Aan de zuidkant van de afvoer is de omloopsnelheid op het aardoppervlak iets groter dan aan de noordkant (althans voor het noordelijk halfrond; op het zuidelijk halfrond is het precies andersom), en als gevolg daarvan zal het water linksom kolkend weglopen. Aldus Gaspard Gustave de Coriolus.