Wat zijn stuwwallen?

Een stuwwal is een verhoging in het landschap die gevormd is doordat een gletsjer of ijstong de ondergrond heeft opgestuwd.

Een stuwwal is een verhoging in het landschap die gevormd is doordat een gletsjer of ijstong de ondergrond heeft opgestuwd....

Een stuwwal is een heuvel in het landschap die ontstaan is doordat een gletsjer de grond heeft opgeduwd. In ons land zijn het de meest opvallende overblijfselen uit het Saalien. Vanuit Scandinavië gleed toen een ijskap in zuidelijke richting over Europa. In Nederland kwam dit ijs op de lijn Haarlem-Utrecht-Nijmegen tot stilstand. Op die lijn, maar ook in noordelijker gebieden in Nederland, zijn stuwwallen te vinden. Het gewicht van het ijs, dat vele honderden meters dik kon zijn, perste de grond onder het ijs weg. Hierdoor ontstonden er aan de voor- en zijkanten van de gletsjer tot tweehonderd meter hoge heuvels. Bekende stuwwallen in Nederland zijn de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug.

Stuwwallen zijn gevormd door de kracht en het gewicht van landijs, dat in het Saalien (ongeveer 150.000 jaar geleden), vanuit Scandinavië tot halverwege ons land wist door te dringen. Rivieren hadden de (meestal zand en grind) al eerder afgezet, waarna hij werd opgeduwd door het ijs. Op plaatsen waar de grond weggeduwd was bleven laagten in het landschap achter, die glaciale bekkens genoemd worden.