mag een middelbare school leerlingen verplichten om een hele nacht op school te zijn?

Ouders vragen ons regelmatig of het eigenlijk verplicht is om mee te doen aan activiteiten als schoolzwemmen, schoolreisjes en schoolkampen. Goeie vraag! Het zit namelijk iets ingewikkelder dan je op het eerste gezicht zou denken. Op Rijksoverheid.nl staat:

Uw kind is verplicht deel te nemen aan schoolactiviteiten zoals zwemmen, schoolreisjes en excursies als de activiteit onderdeel uitmaakt van het vaste lesprogramma van de basisschool. Dit is vastgelegd in artikel 41 van de Wet op het primair onderwijs (WPO).
Het is dus verplicht om deel te nemen, maar alleen "als de activiteit onderdeel uitmaakt van het vaste lesprogramma". En dat is bijna nooit het geval. Voor schoolreisjes etc. moet immers meestal extra betaald worden. En aangezien het vaste lesprogramma per definitie gratis is, zijn schoolreisjes etc. dus bijna nooit verplicht. Daar komt bij dat avondprogramma's en overnachtingen (denk aan meerdaagse schoolkampen) sowieso geen deel kunnen uitmaken van het vaste lesprogramma. Ook als ze gratis zijn.

De consequentie hiervan is dat je bijna nooit een vrijstelling hoeft te vragen, als je niet wilt dat je kind meegaat. Wel is het natuurlijk verstandig om het te bespreken met school, en nog verstandiger is het om samen na te gaan of er niet een creatieve oplossing bedacht kan worden. Buitenschoolse activiteiten kunnen immers allerlei gunstige effecten hebben voor de groep en de kinderen afzonderlijk.