Wanneer heb ik recht op 3 uur uitbetaling?

"Voor elke keer dat u wordt opgeroepen en ook daadwerkelijk aan het werk bent gegaan, moet u minimaal 3 uur loon uitbetaald krijgen. Dus ook als uw werkgever u voor 1 of 2 uur oproept."

Kortom, alleen als je daadwerkelijk bent gaan werken krijg je minimaal drie uur uitbetaald.

De vraag is eigenlijk waar de grens ligt tussen een rooster en een oproep, en of je als oproepkracht rechten kunt ontlenen aan een rooster. Dat is in de wet niet geregeld, waardoor er ook geen termijn is vastgelegd tot wanneer je afgebeld kunt worden. Je zou kunnen stellen "voor je redelijkerwijs aan je reis naar het werk begint", maar dat is slechts een idee van mij en geen regel. Er is middel wel enige jurisprudentie over dit probleem.

Een werkneemster met een minmaxcontract (dus geen nulurencontract) wilde loon over uren die ze was ingeroosterd maar waarvoor ze op het laatste moment steeds was afgebeld. Zij stelt zich op het standpunt dat het inroosteren geldt als oproepen in de zin van de wet en dat dat een loonbetalingsverplichting met zich mee brengt. De kantonrechter was het daarmee eens en wees de vordering grotendeels toe.

De hogere rechter was het daar na beroep echter niet mee eens. Die vond het rooster meer een overzicht van data waarop flexibele werknemers oproepbaar zijn. Van die inroostering kan de werkgever tijdig afwijken en de werknemers dus afbellen zonder een loonbetalingsverplichting op zich te nemen. Pas als de werkgever niet tijdig afbelt, is sprake van oproeping.

Wat tijdig afbellen is, is echter niet duidelijk geworden. Ik stel voor dat de hanteren als "voor je redelijkerwijs aan je reis naar het werk begint", want dat is mijns inziens het meest in lijn met de overweging in de uitspraak over de bedoeling van de achterliggende wet.

De regel dat er drie uur per oproep moet worden betaald geldt alleen wanneer er sprake is van echt oproepwerk. Wanneer er een rooster bestaat waarin een kortere werkduur is opgenomen is deze verplichting er niet. Ook moet er sprake zijn van een contract van minder dan 15 uren per week.

De wet geeft niet aan hoe lang vantevoren zulke afspraken gemaakt moeten worden. Er staat alleen dat bij een oproep voor werk dat korter is dan drie uren er minimaal drie uur uitbetaald dient te worden ALS er vantevoren geen afspraken zijn gemaakt over de werktijd of -duur. Dus wordt er per twee weken een rooster gemaakt en daar staat in dat je op maandag twee uur werkt en op woensdag anderhalf, of is vastgelegd dat je altijd twee uur per oproep werkt, is er geen verplichting tot het betalen van drie arbeidsuren. Hoe lang vantevoren zo'n rooster bekend moet zijn of hoe lang vantevoren er afgezegd kan worden zonder betalingsplicht, is niet gespecifieerd. Ik zou zeggen dat er sprake moet zijn van 'een redelijke termijn', maar zo'n term is natuurlijk ambigu. Ik schat dat de meeste mensen het erover eens zullen zijn dat korter dan 24 uur tevoren niet redelijk is, maar vanaf 24 uur zou je erover kunnen discussiëren.

In elk geval heb je na zes maanden een 'rechtsvermoeden' voor wat betreft het aantal arbeidsuren. Dat wil zeggen dat als jij minimaal drie maanden lang steeds een bepaald aantal uren hebt gewerkt, je erop mag rekenen dat je voor die uren ook zult worden opgeroepen. Is dit werk er niet of roept je werkgever je niet op, dan moeten deze uren toch uitbetaald worden. Dit rechtsvermoeden is ook van kracht op een eventuele uitkering bij het beëindigen van het contact (WW) of de doorbetaling bij ziekte. Zo'n uitkering is dan gebaseerd op een gemiddelde van de drie maanden voorafgaand aan je werkloosheid of ziekte. Dus als je na minstens zes maanden werk drie maanden lang een minimaal aantal uren per week hebt gewerkt en je werkgever zegt dán plotseling een ingeplande dienst af, heb je in elk geval recht op doorbetaling. Let wel: ook hier geldt dat als er vantevoren een kortere arbeidsduur dan drie uur per keer is afgesproken, er geen sprake is van een verplichting tot het betalen van die drie uren. Die geldt alleen als er vantevoren géén uren of arbeidsduur is afgesproken, bijvoorbeeld als je morgenochtend wordt gebeld om te komen werken en je dan na anderhalf uur weer naar huis wordt gestuurd (én die anderhalf uur niet gelden als standaard werktijd per oproep).