Wanneer gebruik je welke modus in de radio van een cockpit (van een vliegtuig)?

NAV 1 gebruik je om de radiofrequentie in te stellen van een VHF (Very High Frequency) navigatiebaken dat je wilt ontvangen. Dat kan een VOR of VOR/DME zijn, maar ook de koerslijnzender van een Instrument Landing System.

NAV 2 is dan van een ander baken dat je tegelijk nodig hebt (dat stuurt dan de tweede naald aan op je indicatie). VOR = VHF Omnidirectional (Radio) Range, een baken dat niet alleen aangeeft wáár het staat, maar dat je ook informatie geeft waarmee je óók bij zijwind gemakkelijk een rechte lijn naar of van dat baken kunt vinden en gaan volgen.

Vroeger had elke radio-ontvanger zijn eigen freqentiekiezer en display. Tegenwoordig heb je geïntegreerde systemen waarbij je met de knoppen, zoals hier links zitten, vooraf aangeeft waar de cijfers die je gaat ingeven voor moeten dienen.
En dan wordt bij COM en NAV radio’s ook een tweede venster getoond; dat is het invoerveld, en zodra je na een invoer op de witte ACT / STBY toets drukt dan komt de ingevoerde waarde in het linkerveld en wordt de radio daarop afgestemd. Tot aan de invoer van weer een nieuw kanaal heb je dan rechts nog steeds de voorgaande frequentie staan, hetgeen zeer praktisch is als je geen verbinding kunt krijgen met het volgende grondstation. Net zoals je in je telefoon het vorige gekozen nummer ook snel terug kunt vinden.

Als je het correcte VHF kanaal ingegeven hebt voor de ILS koerslijnzender, dan schakelt de ILS glijpadontvanger vanzelf het corresponderende UHF kanaal in, daar hoef je nooit apart iets voor te doen.

De letters ADF staan eigenlijk voor Automatic Direction Finder. Dat is een ouder systeem dat op midden en lange golf radiobakens werkt (Non-Directional Beacons, NDB). Dat systeem geeft minder informatie; het vertelt het vliegtuig alleen maar wáár het staat ten opzichte van de richting waarin de neus van het vliegtuig wijst, en dit maakt een correcte navigatie met name bij zijwind lastiger.

DME is Distance Measuring Equipment. Dat is veelal gekoppeld met een VOR baken en in die gevallen hoef je een DME frequentie ook niet apart in te geven. Maar er zijn ook losstaande DME’s, of die op een ILS lokatie staan.

XPDR is de Transponder en de daarvoor door de grond opgegeven code. Daarmee wordt jouw anders anonieme blip op het radarscherm gemarkeerd met jouw identificatie (roepnaam of vluchtnummer).

De verzamelnaam van al die luchtvaartelectronica is "avionics", en dat lijkt me een goed zoekwoord, naast de andere termen die hierboven al genoemd zijn.