Sommige treinen van Intercity Direct hebben één locomotief, maar andere hebben er twee (één ervoor en één er achter). Waar is dit voor?

De rijtuigen die op de HSL tussen Breda en Amsterdam voorafgaand aan de vertraagde levering van de Italiaanse Fyra treinstellen het reizend publiek alvast een voorproefje van de toekomst moesten gaan geven (de zgn. Prio-HST) reden daarvoor in binnenlands verkeer in vaste sets met aan één kant een binnenlandse locomotief 1700 en aan de andere kant een “stuurstandrijtuig”. Toen de Fyra treinstellen al snel uit dienst genomen werden, moest er inderhaast teruggevallen worden op door een gehuurde locomotief getrokken treinen, dus weer de combinatie van de Prio-HST. Het nadeel van steeds de loc omrijden (ingevoerd als een tijdelijke oplossing) begon zwaar door te wegen: dat kost extra mankracht, sporencapaciteit, en het levert extra storingen op.
De logische denkrichting is dan om de stuurstandrijtuigen geschikt te maken om de op afstand de gehuurde HSL-locomotieven te bedienen. Dat is terdege uitgeprobeerd, maar de NS kon met de testcombinatie op de dwingende korte termijn niet de vereiste betrouwbaarheid realiseren. De oplossing zou het serieuze risico lopen niet veel betrouwbaarder te zijn dan de Fyra treinstellen. De bedieningselementen op de stuurtafel worden heel anders, want die moeten met deze totaal andere vierspanningslocomotief kunnen “praten’, er moeten dezelfde beeldschermen als in de locomotief komen die dezelfde informatie als in de loc kunnen tonen. En de stuurstandrijtuigen moeten dus meteen geschikt gemaakt worden voor het op de HSL gebruikte European Train Control System (ETCS), dat een onderdeel is van het European Rail Traffic Management System. Want langs de HSL staan geen seinen! De HSL werkt met cabinesignalering. Een andere oplossing kan dan zijn om met twéé identieke locomotieven te gaan rijden, in plaats van een loc en een stuurstandrijtuig. Die locs zijn namelijk van meet af aan geschikt om samen te werken, waarbij de achterste loc op afstand bediend hetzelfde doet als die waar de machinist in zit. (Waar corzijlstra op doelde, want dat gebeurt zo voor zware goederentreinen. Alleen zitten er nu reizigersrijtuigen tussen, en hangen er geen goederenwagens achter.) Ik wilde het vanuit mijn vakkennis voor de fijnproevers even nader toelichten, maar ik vertel al met al eigenlijk hetzelfde verhaal als computoon.
Het is geen weggegooid geld, want die locs blijven tot in lengte van dagen universeel bruikbaar ook als NS ze niet meer nodig heeft. En dat geldt niet voor aangepaste stuurstandrijtuigen. + dus.