Duwt het achterste treinstel de rest, of trekt de voorste?

Er zijn treinstellen met tractie, en treinstellen zonder tractie. Tractie betekent, dat er een motor inzit. Een treinstel met tractie kan dus zelfstandig rijden, en daarbij zonodig andere treinstellen duwen of trekken. Een treinstel zonder tractie kan niet zelfstandig rijden, en zal altijd geduwd of getrokken moeten worden.

Het is afhankelijk van het type materieel of elk treinstel tractie heeft, of slechts een paar. Zelfs als meerdere treinstellen tractie hebben, zal meestal worden besloten om slechts één treinstel (meestal het voorste) de tractie te laten leveren; bij de andere treinstellen wordt de tractie dan uitgezet, die lopen als het ware in hun vrij.

De machinist hoeft niet in het treinstel met tractie te zitten: de machinist *moet* vooraan zitten, om de seinen te kunnen zien, en om te kunnen beoordelen of de baan veilig is.

Op het plaatje zie je bijvoorbeeld een trein waar maar één treinstel de tractie levert. Omdat dit treinstel *alleen* tractie levert en geen passagiers vervoert, wordt dit een locomotief genoemd.

Er zijn ook treinstellen die én tractie leveren, én passagiers kunnen vervoeren. Zulke treinstellen zie je bijvoorbeeld bij de Nederlandse dubbeldekkers. Vanwege de ruimte die de aandrijving inneemt, kunnen in dat treinstel minder passagiers zitten dan in de treinstellen zonder tractie.

Zoals hierboven genoemd, zit de machinist sowieso vooraan in de trein. Dit geldt ook wanneer de tractie wordt geleverd door het achterste treinstel. In dat geval bevat het voorste treinstel wel een machinistencabine, maar geen tractie. De besturing wordt dan op afstand geregeld: de commando's van de machinist worden via leidingen die door de hele trein lopen, naar het tractiestel gevoerd. Vanzelfsprekend zijn daarbij veiligheidsvoorzieningen aangebracht, die ervoor zorgen dat er automatisch een noodremming wordt uitgevoerd wanneer de communicatie tussen de machinistencabine en het tractiestel uitvalt.