hoe weet een kapitein hoe hij moet varen op zee?

Overigens: dat alles is het werk van de stuurman, niet van de kapitein.

@Gesp. echt waar? Tjeetje dan was ik klaar geweest met een antwoord in de trant van, dat hoeft hij niet te weten, als de stuurlieden het maar weten?
Alle gekheid op een stokje, dat vond ik geen juist antwoord.
Heb gewoon zo begrijpelijk mogelijk aan een jonge landrot uitgelegd hoe zo iets tegenwoordig hoofdzakelijk in zijn werk gaat.

Ja, jij gaf een prima antwoord en ik een prima aanvulling :-)

Zelf heb ik voor Scheepvaartinspectie op de brug gestaan van het m.s. Koningin Beatrix. Het was echt kapitein Herlé zelf die in HoekvanHolland en Harwich de haven in- en uitvoer. Hij had namelijk als een van de eerste vrijstelling van de verplichting van uitvaren en binnenlopen van een haven met een loods aan boord.

@Gesp, ik vond het zo sneu, omdat te vermelden aan een jong landrotje, dat een kapitein dat helemaal niet (meer) doet. Trouwens het hele varen is tegenwoordig een zaak van instrumentarium geworden en de kapitein allang geen God meer aan boord.
Ik moest eens als getuige-deskundige optreden in een strafzaak.
De rechter vroeg mij: maar wie is nou de baas aan boord als de kapitein slaapt?
Mijn antwoord: de kapitein slaapt nooit.
Algehele verwarring???? Hoe bedoelt u?
Een kapitein slaapt nooit, die rust!

Welke stuurman @Gesp?
De eerste, tweede of de derde stuurman?

@Gesp, ik mag toch aannemen dat de kapitein eindverantwoordelijk blijft, en dus ook enige deskundigheid moet bezitten.

Ik blijk met m'n eerste reactie veel misverstanden op te roepen. Natúúrlijk is (ook) de kapitein deskundig. Net als sommige andere bemannings- leden die er officieel niks mee te maken hebben redelijk op de hoogte zullen zijn.
Het enige dat ik wilde aangeven (als AANVULLING, niet als kritiek) is dat de stuurlieden de specialisten en de mannen van de dagelijkse praktijk zijn. En los daarvan: "hoe je moet varen op zee" vereist heel wat meer kennis van zaken dan alleen maar weten waar je bent. Als dat het enige was, kwam je met een appje op je mobieltje al een heel eind. :-)

@tinus1969, ja de kapitein voert het schip en is altijd eindverantwoordelijk voor schip en opvarenden.
Vandaar de uitspraak: een kapitein slaapt niet maar rust.
Art 436 van het wetboek van Koophandel, Tweede titel is er heel duidelijk in:
1. De kapitein voert het schip. De gehele bemanning is hem ondergeschikt. Hij oefent aan boord over alle opvarenden gezag.
2. Onder opvarenden worden in deze Titel verstaan allen, die zich aan boord bevinden, buiten de kapitein. Een kapitein heeft niet zomaar deze verantwoordelijk positie gekregen. Daar is een behoorlijk aantal jaren aan voorafgegaan voor hij deze rang bereikt. Vroeger ::)) eerst na minstens HBS de rangen halen. S3, S2, S1 met de aantekening kapiteinsbevoegdheid. Tussen het behalen van de rangen flink wat vaartijd halen. Soms was men elf maanden van huis. En dan maar genoeg vaarjaren maken en wachten tot er plaats was en men door de rederij aangewezen werd om als kapitein te kunnen varen.
Tegenwoordig naar de Zeevaartacademie (HBO of MBO-niveau) stagejaar varen, nog een jaar naar school en afstuderen als Marof (maritiem officier). Alleen met een Marofdiploma HBO kan men loods worden bij het loodwezen.
Ook dan is het na een flink aantal jaren afwachten of men ooit door de rederij als kapitein benoemd wordt.
Voor zonen van kapitein-eigenaren die met hun schepen zijn aangesloten bij bv Wagenborg, Amasus of varen bij Vroon /Terneuzen ligt de carrièrelijn gunstiger.
De gezagvoerder op een cruiseschip heeft al een jarenlange vaar-ervaring en, zeker tegenwoordig, gevaren in alle Marof-rangen zowel aan dek als in de machinekamer.
Vóór de tijden van de HBO-opleiding kon een wtk (werktuigkundige) niet de rang van kapitein behalen. HWTK (Hoofdwerktuigkundige) was het hoogst haalbare - ook een aanzienlijk hoge rang aan boord. Welk een groot onderdeel van de taak van een gezagvoerder aan boord van cruiseschepen is, is hier nog nergens genoemd. Vaak wordt het denigrerend bedoeld maar het is maar al te waar.
Hij dient contacten te maken en zich te onderhouden met de passagiers, hoewel deze grandeur van het beroep gezagvoerder langzamerhand verdwijnt. http://www.msccruises.nl/nl_nl/Cruiseschepen/Kapiteins-MSC-Cruises.aspx

Art 436 van het wetboek van Koophandel, Tweede titel moet tegenwoordig zijn:
Art 436 van het wetboek van Koophandel, Derde titel
(de Tweede titel bevat alleen nog artikel 340).
http://wetten.overheid.nl/BWBR0028278/Tweedeboek/Derdetitel/Artikel437/geldigheidsdatum_19-10-2015

@Gesp, zo samen komen wij er wel uit en ruimen wij de eventuele misverstanden wel uit de weg.

Bedankt allen:-)